Wiązanie kowalencyjne wodoru
Wiązanie kowalencyjne fluoru
Wiązanie kowalencyjne - rodzaj
wiązania chemicznego
. Istotą wiązania kowalencyjnego jest istnienie pary
elektronów
, które są współdzielone w porównywalnym stopniu przez oba
atomy
tworzące to wiązanie.
Klasyfikacja wiązań kowalencyjnych
Za wiązania kowalencyjne uważa się zwykle wiązania między dwoma atomami, w których współdzielone elektrony pochodzą (w sensie formalnym) od obu tworzących wiązanie atomów. Oznacza to, że zazwyczaj (tzn. w szkolnym kursie chemii) nie zalicza się do nich wiązań
koordynacyjnych
, w których współdzielone elektrony mogą formalnie pochodzić tylko od jednego atomu. Jednakże w chemii koordynacyjnej,
wiązanie koordynacyjne
uważane jest za rodzaj wiązania kowalencyjnego.
Wiązania kowalencyjne dzielimy na niespolaryzowane i
spolaryzowane
. Para elektronowa wiązania niespolaryzowanego należy w równym stopniu do obu atomów, natomiast w wiązaniu spolaryzowanym elektrony przesunięte są w kierunku jednego z atomów.
W klasyfikacji wiązań chemicznych wyróżnia czasem się wiązania atomowe, występujące między dwoma atomami tego samego
pierwiastka
, nie ma jednak powodu uważać je za istotnie różne od wiązań kowalencyjnych tworzonych przez atomy różnych pierwiastków. Wiązania atomowe są (w cząsteczkach dwuatomowych w energetycznych stanach podstawowych) zawsze niespolaryzowane.
Wiązania zaznaczane kreską we
wzorach strukturalnych
związków chemicznych
oznaczają zwykle wiązania kowalencyjne w wąskim znaczeniu oraz atomowe.
Wiązania koordynacyjne
oznacza się albo strzałkami, skierowanymi w stronę akceptora elektronów, albo zwykłymi kreskami (zaznaczając, lub nie, donora i akceptora za pomocą odpowiednio, znaków "+" i "-").
Wg teorii orbitali molekularnych, współdzielone elektrony znajdują się na wspólnych
orbitalach molekularnych
, które powstają w wyniku nakładania się odpowiednich orbitali atomowych. Wszystkie elektrony na wszystkich orbitalach molekularnych tworzą tzw.
chmurę elektronową
, otaczającą oba połączone atomy. Ze względu na sposób nakładania się orbitali atomowych tworzących orbitale molekularne rozróżnia się
wiązania σ
i
π
. Wiązania σ powstają w wyniku czołowego nakładania się orbitali atomowych, zaś wiązania π w wyniku nakładania bocznego.
Wiązanie kowalencyjne czy jonowe?
Granica między wiązaniami kowalencyjnymi i
jonowymi
jest bardzo płynna. Z formalnego punktu widzenia, przyjmuje się, że wiązania kowalencyjne występują, gdy różnica między elektroujemnościami atomów wynosi nie więcej niż 1,7 w
skali Paulinga
. Jest to jednak granica bardzo umowna. Inne kryterium związane jest z odległością międzyatomową: wiązanie kowalencyjne jest wtedy, gdy odległość międzyatomowa jest mniejsza niż suma
promieni van der Waalsa
. Istnieją liczne przykłady związków chemicznych, w których formalnie powinny występować wiązania jonowe, ale w rzeczywistości mają one charakter kowalencyjny (np. we
fluorowodorze
). Współcześnie o tym, czy dane wiązanie zaklasyfikować jako kowalencyjne, czy jonowe, decydują dokładne pomiary gęstości chmury elektronowej oraz odległości międzyatomowych, dokonywane zwykle metodą
rentgenografii strukturalnej
.
Przykłady występowania wiązania kowalencyjnego
Cząsteczki
:
Kryształy
:[1]
Przypisy
Linki zewnętrzne