Norma czasu pracy (t) - norma określająca konieczny czas trwania operacji. Służy również do oszacowania powierzchni produkcyjnej zakładu pracy .

t = tpz + tj · n

n - liczba sztuk

Można wyróżnić czas pracy:

• normowany;
• nienormowany;

Podział normy czasu pracy

• tj - czas jednostkowy - czas przypadający na wykonanie danej operacji w procesie technologicznym wyrobu;
• tw - czas wykonania: czas przypadający na jednorazowe wykonanie czynności wiążących się z daną operacją (tw = tg + tp);
  • tg - czas główny (czas w którym zmienia się kształt i wymiar);
  • tp - czas pomocniczy (np. zamocowanie przedmiotu, uruchomienie obrabiarki), który zależy od kształtu i wymiaru przedmiotu;
  • tu - czas uzupełniający (tu = to + tf);
  • to - czas obsługi (to = tot + too);
  • tot - czas obsługi technicznej;
  • too - czas obsługi organizacyjnej: czas związany z organizacją pracy na stanowisku (czyszczenie i smarowanie maszyny, usuwanie wiórów);
  • tf - czas potrzeb fizjologicznych:
    • tfo - czas na odpoczynek;
    • tfn - czas potrzeb naturalnych.

Czasy określane są w minutach .

• tk - czas kalkulowany czyli potrzebny na operację dla jednego przedmiotu.

tk = (tpz/n) + tj
tk = (tpz/n) + tg + tp + to + tf

• tpz – czas przygotowawczo-zakończeniowy: liczony na podstawie czynności wymaganych do przygotowania i zakończenia danej operacji, w procesie technologicznym danego wyrobu.

Zobacz też

• praca
• czynniki produkcji
• proces produkcyjny
• proces technologiczny