Węglan wapnia
Ogólne informacje
Nomenklatura systematyczna ( IUPAC ):
węglan(IV) wapnia
Inne nazwy	węglan wapnia kalcyt
Wzór sumaryczny	CaCO3
SMILES	[Ca+2].[O-]C([O-])=O
Masa molowa	100,09 g / mol
Wygląd	biały proszek
Identyfikacja
Numer CAS	471-34-1
Właściwości Gęstość i stan skupienia 2,83 g/cm3 ; ciało stałe Rozpuszczalność w wodzie nierozpuszczalny Temperatura topnienia 825 °C
Niebezpieczeństwa
MSDS	Zewnętrzne dane MSDS
NFPA 704	0 0 0
Zwroty ryzyka	R36/37/38
Zwroty bezpieczeństwa	S26, S36
Numer RTECS	FF9335000
Jeżeli nie podano inaczej, dane dotyczą warunków standardowych (25 °C, 1000 hPa)

Węglan wapnia (nazwa systematyczna: węglan(IV) wapnia, CaCO₃) – nieorganiczny związek chemiczny , sól kwasu węglowego i wapnia .

Związek ten w temperaturze pokojowej tworzy bezbarwne lub białe kryształy . Jest słabo rozpuszczalny w wodzie .

Węglan wapnia jest szeroko rozpowszechniony w przyrodzie , stanowiąc podstawowy składnik wielu minerałów np. kalcyt , aragonit . Stanowi też główny składnik magmowych karbonatytów , metamorficznych marmurów i osadowych skał wapiennych . Wapień , którego głównym składnikiem jest węglan wapnia, jest jedną z najczęściej występujących skał osadowych. Odmiany skał wapiennych to margle , kreda , opoki , martwice wapienne i trawertyny .

Zastosowanie

Węglan wapnia, w formie sproszkowanych skał wapiennych, używa się jako surowiec do otrzymywania wapna palonego i gaszonego , które są stosowane jako spoiwo w cementach i betonie .

Poza tym węglan wapnia stosuje się do produkcji papieru , gumy (jako wypełniacz), past do zębów (substancja ścierna), kitu , farb (pigment) i kredy szkolnej. Ma również inne zastosowania:

• budowa dróg,
• wytop żelaza , produkcja stali ,
• wyrób szkła i porcelany ,
• oczyszczanie ścieków, zmiękczanie wody,
• do wyrobu cementu,
• w budownictwie jako kamień budowlany w postaci wapienia.

Węglan wapnia dodaje się również do żywności. Jako tzw. "substancja wzbogacająca" jest składnikiem np. taniej mąki i pieczywa (zwłaszcza bułek). Węglan wapnia oznacza się symbolem E170 . Jest nieszkodliwy.

Wykorzystywany jest w parafarmaceutykach na nadkwaśność i zgagę, ponieważ węglan wapnia ma właściwość neutralizowania silnych kwasów , w reakcji o postaci:

CaCO₃ + 2HCl → CaCl₂ + CO₂ + H₂O

Związek ten służy również do otrzymywania tlenku wapnia . Ogrzewany węglan wapnia rozkłada się na tlenek wapnia (CaO) ( wapno palone ) i dwutlenek węgla (CO₂) wg reakcji chemicznej :

CaCO₃ → CaO + CO2

W laboratorium związek ten można otrzymać w wyniku reakcji wodorotlenku wapnia (wody wapiennej) i dwutlenku węgla, nie ma to jednak żadnego praktycznego sensu, gdyż wodorotlenek wapnia jest droższy od węglanu wapnia. Zmętnienie wody wapiennej jest spowodowane pojawieniem się węglanu wapnia w wyniku reakcji:

Ca(OH)2 + CO2 → CaCO₃ + H₂O

Reakcja ta jest czasem stosowana jako dowód na obecność dwutlenku węgla w wydychanym przez człowieka powietrzu.