Parlament:
Ogólnochińskie Zgromadzenie Przedstawicieli Ludowych
Chińska Republika Ludowa
to kraj konstytucyjnie
socjalistyczny
. Podobnie jak w innych krajach tzw.
demokracji ludowej
, faktyczną władzę pełni jedna partia –
Komunistyczna Partia Chin
. Jej ideologia, będąca jednocześnie naczelną ideologią państwową, oparta jest obecnie na pięciu filarach:
marksizmie-leninizmie
,
maoizmie
,
teorii Deng Xiaopinga
,
zasadzie trzech reprezentacji
Jiang Zemina
oraz
Koncepcji Naukowego Rozwoju
Hu Jintao. Partia tworzy swoje struktury równoległe wobec stanowisk w administracji państwowej, mediach publicznych a także w państwowych przedsiębiorstwach. Regułą jest, że faktyczna władza spoczywa w ręku jej przedstawicieli. Najwyższym ciałem w partii jest Komitet Centralny KPCh, na czele którego stoi Biuro Polityczne Komitetu Centralnego KPCh, a jego kierownictwem jest z kolei dziewięcioosobowy Stały Komitet. Jego pracami kieruje obecnie
Hu Jintao
.
Konstytucja z
1982
roku mówi, że najwyższym organem władzy ustawodawczej i ustrojodawczej jest
Ogólnochińskie Zgromadzenie Przedstawicieli Ludowych
o 5-letniej kadencji. OZPL jest złożone z deputowanych wybieranych w wyborach pośrednich przez przedstawicieli zgromadzenia ludowego prowincji, regionów autonomicznych, miast wydzielonych oraz przez armię. OZPL kieruje
Stały Komitet
, który zwołuje sesje OZPL, wydaje dekrety i niektóre ustawy między zgromadzeniami OZPL, ratyfikuje umowy międzynarodowe, dokonuje wykładni prawa oraz zatwierdza premiera i członków rządu. Głową państwa jest przewodniczący wybierany na okres 5 lat przez OZPL. Przewodniczący mianuje premiera na zlecenie OZPL. Władzę wykonawczą sprawuje
Rada Państwowa
mianowana przez premiera. Rada Państwowa liczy ponad 12 wicepremierów i 50 ministrów. Władzę sądowniczą sprawują natomiast
Najwyższy Sąd Ludowy
, sądy ludowe, sądy wojskowe i specjalne. Przewodniczący Najwyższego Sądu Ludowego jest wybierany przez OZPL. Do najwyższych organów państwowych należą również
Najwyższa Prokuratura Ludowa
i
Centralna Komisja Wojskowa
, których przewodniczących wybiera OZPL.
Podział administracyjny ChRL jest stopniowy:
- jednostki najwyższego stopnia to prowincje, regiony autonomiczne i miasta wydzielone;
- drugiego stopnia to prefektury i prefektury autonomiczne;
- trzeciego stopnia to powiaty, powiaty autonomiczne, miasta;
- czwartego stopnia to gminy, gminy autonomiczne i dzielnice w miastach.
W tych jednostkach władzę pełnią terenowe zgromadzenia przedstawicieli ludowych które wybierają terenowe rządy ludowe. Kadencja zgromadzeń ludowych wyższych wynosi 5 lat, a niższych 3 lata. Zgromadzenia ludowe niższego stopnia, z powiatowym włącznie, pochodzą z wyborów bezpośrednich. Natomiast zgromadzenia wyższego stopnia wybierane są przez zgromadzenia niższego stopnia. Zgromadzenia wyższego stopnia, z powiatowym włącznie, wybierają swoje stałe komitety, które między sesjami wykonują ich funkcje. Bierne i czynne prawo wyborcze przysługuje obywatelom po ukończeniu 18 lat.
