|
schizma zachodnia
schizma zachodnia - zwana też wielką schizmą lub schizmą papieską - okres wewnętrznego rozbicia Kościoła katolickiego, równoczesne rządy dwóch, a nawet trzech papieży w latach 1378-1417.
Geneza
29 XII 1370 r. w Awinionie zorganizowano konklawe, w którym wzięło udział 17 kardynałów. Wybrali oni niemal jednogłośnie kard. Piotra Rogera de Beaufort, który przyjął imię Grzegorza XI. Był on człowiekiem młodym – miał zaledwie 42 lata, ale odpowiedzialnym i świadomym powierzonej mu roli, był jednak również bardzo uczuciowy i podatny na wpływy. Jako papież kontynuował politykę swych przeciwników. Od początku swego pontyfikatu pragnął powrócić do Rzymu, zamiar ten popierały bardzo wpływowe w tym czasie mistyczki – św. Kataryna ze Sieny i św. Brygida Szwedzka. Św. Katarzyna udała się nawet z poselstwem do Awinionu, gdzie z wielkim zapałem przedstawiła papieżowi swoją prpozycję reformy Kościoła wraz z planem powrotu do Rzymu. Grzegorz XI podjął decyzję o powrocie w 1375, ale wyjazd opóźnił się o rok. Papież opuścił Awinion 13 IX 1375 r. i wskutek złych warunków pogodowych dopiero 6 XII dotarł do państwa kościelnego, by 17 I 1377 r. triumfalnie wjechać do Rzymu. Papież został radośnie przywitany przez mieszkańców miasta. Osiadł w Watykanie. Bardzo szybko jednak pogorszyła się sytuacja polityczna na Półwyspie Apenińskim i Grzegorz XI postanowił powrócić do Awinonu, jednak uniemożliwiła mu to nagła śmierć. Zmarł 27 III 1378 r. Grzegorz XI był ostatnim papieżem Francuzem. Po śmierci Grzegorz XI w Rzymie znajdowało się 16 kardynałów (część kardynałów powróciła do Awinionu). W dniu rozpoczęcia konklawe na ulicach Rzymu doszło do zamieszek – lud domagał się by na papieża wybrano Rzymianina lub Włocha. Demonstracje te powtórzyły się także następnego dnia, kiedy wybrano już następcę – arcybiskupa Bartłomieja Prigiano z Bari. Ponieważ był on Neapolitańczykiem nie Rzymianinem, wprowadzono lud w błąd podając, że następcą św. Piotra zostanie archiprezbiter bazyliki św. Piotra – kard. Tebaldeschi. Tego samego dnia popołudniu kardynałowie zebrali się powtórnie, zadecydować, że prawowitym papieżem zostanie arcybiskup Bartłomiej Prigiano. Decyzję tę ogłoszono 9 IV 1378 r., a nowy papież przyjął imię Urbana VI. Jego pontyfikat jest jednym z najtrudniejszych wątków w średniowiecznej historii Kościoła, gdyż wkrótce okazał się, że Urban VI jest gwałtowny, despotyczny i pragnie mieć pełnię władzy. Profrancuska orientacja kardynałów opuściła Rzym i ogłosiła wybór Urbana VI za nieważny, ponieważ dokonany pod przymusem. Wybrali oni nowego papieża, którym został kard. Robert z Genewy. Przyjął on imię Klemensa VII. Tym samym powstała dwuwładza papieska – obediencja opowiadająca się za papieżem (obediencja rzymska) i za antypapieżem (obediencja awiniońska). W ten sposób powstała czterdziestoletnia schizma zachodnia. Następstwem takiego stanu rzeczy była nie tylko konieczność opowiedzenia się po jednej ze stron poszczególnych państw, ale również pojawienie się poglądu, że władza papieska w ogóle nie jest Kościołowi potrzebna.
Papieże w Rzymie 15 X 1389 r. umarł papież Urban VI, co zostało przyjęte z ulgą zarówno przez jego przeciwników, jak i zwolenników jego obediencji. Na kolejnego papieża wybrano kard. Piotra Tomicelli, który przybrał imię Bonifacego IX. W sprawie schizmy był on przekonany o swoim prawowitym wyborze, rozpoczęły się jednak rozmowy z Awinionem nt. likwidacji schizmy. W chwili jego śmierci przebywało w Rzymie poselstwo awiniońskie w celu omówienia sposobów zakończenia schizmy. W 1404 roku na kolejnego papieża rzymskiego wybrano kard. Cosimo dei Migliorati, który rządził kościołem jako Innocenty VII. Chciał kontynuować rozmowy z antypapieżem, ale z powodu wpływów politycznych nie doszło do spotkania obu włodarzy. Po śmierci Innocentego Benedykt XIII wysłał poselstwo do Rzymu z prośba o powstrzymanie kolejnego kolegium, zanim dotarło ono jednak do kardynałów, ci zdążyli już powołać nowego papieża, którym został Angelo Correr – Grzegorz XII. I ponownie z powodu nacisków politycznych do zażegnania schizmy nie doszło.
Sobór w Pizie - 1409 rok
Dopiero sobór zwołany w Pizie miał przynieść zakończenie sporu pomiędzy papieżem i antypapieżem. W 1409 roku w trakcie obrad soboru wybrano na papieża Pietro Philarghi, który przyjął imię Aleksandra V. W ten sposób chciano unieważnić wybór poprzednich dwóch. trzeci papież. Zamiast tego nastąpił okres trójwładzy papieskiej.
Zakończenie schizmy – Sobór w Konstancji 1417 r.
Spór ostatecznie zakończył się dopiero w 1417 roku w trakcie soboru w Konstancji. Odwołano zarówno papieża pizańskiego Jana XXIII, jak i awiniońskiego - Benedykta XII. Ze stanowiska zrezygnował Grzegorz XII, przebywający w Rzymie. Na papieża wybrano Oddo Colonna, którzy przyjął 11 listopada 1417 roku imię Marcina V. Jego wybór uważa się za zakończenie schizmy zachodniej i umocnienie władzy papieża, jednak ruch koncyliarystów nadal miał silne oddziaływania na sprawy kościelne.
Inne hasła zawierające informacje o "schizma zachodnia":
Tampere
...
XVI wiek
...
Ziemia Ognista (archipelag)
...
Orlęta Lwowskie
...
Język prasłowiański
...
Niecka śródsudecka
...
Zamek Chojnik
...
Granit karkonoski
...
Czeski Grzbiet
...
Góry Krucze
...
Inne lekcje zawierające informacje o "schizma zachodnia":
222 Historiografia po II wojnie światowej (plansza 13)
...
216 Koalicja antyhitlerowska. Konferencje Wielkiej Trójki (plansza 14)
...
221. Przemiany powojenne na bliskim i dalekim wschodzie (plansza 5)
...
|
