Startuj z nami!

www.szkolnictwo.pl

praca, nauka, rozrywka....

mapa polskich szkół
Nauka Nauka
Uczelnie Uczelnie
Mój profil / Znajomi Mój profil/Znajomi
Poczta Poczta/Dokumenty
Przewodnik Przewodnik
Nauka Konkurs
uczelnie

zamów reklamę
zobacz szczegóły
uczelnie

Ulica Retoryka w Krakowie

Ulica Retoryka w Krakowie

Kraków
ulica
Retoryka
Stare Miasto
Przebieg
0m ul. Wenecja , ul. Garncarska
70mul. J. Pilsudskiego
215m ul. Smoleńsk
395mul. Wygoda
425mPlac J. Kossaka
475m ul. Zwierzyniecka
T. Talowski, Pod śpiewającą żabą (nr 1), fragment fasady
T. Talowski, Kamienica (nr 3)
T. Talowski, Festina lente (nr 7)
T. Talowski, Kamienica (nr 15)

Ulica Retoryka – ulica w Krakowie , położona w dzielnicy I Stare Miasto . Stanowi przedłużenie ulicy Wenecja , a rozpoczyna się na skrzyżowaniu z ulicą Józefa Piłsudskiego. Prowadzi do ulicy Zwierzynieckiej i ulicy Powiśle .

Ulica Retoryka biegnie przez teren dawnej posiadłości, nazywanej Ossolińszczyzna bądź Retoryka. Na początku XVII wieku stał tu dwór; w połowie tego stulecia Ossolińscy założyli tu jurydykę Retoryka, zniesioną w 1801 roku. 13 września 1656 Retoryka spalili Szwedzi .

Ulica wytyczona w 1883 na zachodnim brzegu rzeki Rudawy , obecna nazwa od 1890 . Zabudowę rozpoczęto ok. 1887 , pierwotnie na prawym brzegu rzeki. Lewy brzeg zajmowały początkowo stare, parterowe domy stojące bezpośrednio nad brzegiem rzeki, zasypanej na tym odcinku w latach 1910 - 1912 . Na miejscu zasklepionego koryta powstała zadrzewiona aleja rozdzielająca dwa trakty ulicy.

Nazwa Retoryka pochodzi od klasy retoryki, nauczanej w dawnych szkołach[1].

Kamienice Talowskiego

Przy ulicy Retoryka (pod numerami 1, 3, 7, 9 i 15) znajduje się zespół kamienic, zaprojektowanych pod koniec XIX wieku przez architekta Teodora Talowskiego :

  • nr 1 – Pod śpiewającą żabą, 1890. Budynek utrzymany jest w stylu nawiązującym do renesansu północnego i wykonany z jasnego kamienia kontrastującego z cegłą. Zdobi go rzeźba muzykującej żaby, umieszczona na fasadzie. Jest to nawiązanie do rechotu żab, jaki było słychać w okolicy (środkiem ulicy płynęła Rudawa) oraz z przeznaczeniem budynku (była to szkoła muzyczna)[2].
  • nr 3, 1891.
  • nr 7 – Festina lente , 1887. Fasada jest asymetryczna, zbudowana z różnych materiałów. Znajdują się na niej inskrypcje: Festina lente (Spiesz się powoli) i Ars longa vita brevis (Życie (jest) krótkie, sztuka długotrwała) oraz kartusz z nazwiskiem autora i tarcza herbowa. Do kamienicy dobudowano w 1929 roku trzecie piętro, wtedy też zniszczono oryginalny portal[2].
  • nr 9 – Faber est suae quisque fortunae MDCCCXCI (Pod Osłem), 1891. Na fasadzie znajduje się głowa osła, która nawiązująca do inskrypcji, nawołującej do upartego dążenia do celu (Każdy jest kowalem swojego losu)[3].
  • nr 15 z sentencją Długo myśl – prędko czyń, 1888.

Inne domy

Oprócz tych domów, przy ulicy znajdują się także:

  • nr 4 – Dom stu balkonów (lub Dom o stu balkonach) z 2. połowy XX wieku[4], zaprojektowany przez Bohdana Lisowskiego.
  • nr 10 – Dom Egipski, którego nazwa pochodzi od nieistniejących dziś figur faraonów.
  • nr 16 – dom projektu Wiesława Nowakowskiego o zróżnicowanej elewacji.
  • willa na rogu z ul. Smoleńsk, zaprojektowana dla S. Lewkowicza przez Wacława Krzyżanowskiego

Przypisy

  1. J.Adamczewski, Mała encyklopedia Krakowa, Kraków 1996, s. 487.
  2. 2,0 2,1 M. Gutowski, B. Gutowski, Architektura secesyjna w Galicji, Warszawa 2001.
  3. Bałus W., Dom – przybytek – "nastrój dawności". O kilku kamienicach Teodora Talowskiego [w:] Klejnoty i sekrety Krakowa, Kraków 1994, s. 226.
  4. J. Adamczewski pisze o latach 70.XX wieku (J. Adamczewski, Mała encyklopedia Krakowa, Kraków 1996, s. 488), M. Rożek o latach 1958-1961 (M. Rożek, Przewodnik po zabytkach i kulturze Krakowa, Kraków 1997, s. 513).


Inne hasła zawierające informacje o "Ulica Retoryka w Krakowie":

Dziady (zwyczaj) ...

Sztuka ...

1499 ...

1972 ...

1884 ...

Akcja (prawo) ...

Kopiec Kościuszki ...

Stanisław Hozjusz ...

Stanisław Konarski ...

Janusz Józefowicz ...


Inne lekcje zawierające informacje o "Ulica Retoryka w Krakowie":

213 Polska kultura, sztuka i nauka dwudziestolecia międzywojennego (plansza 12) ...

229 Stosunki państwo-Kościół w Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej (plansza 5) ...

230a Kryzysy ideologiczne, gospodarcze i społeczne w Polsce Ludowej (plansza 9) ...





Zachodniopomorskie Pomorskie Warmińsko-Mazurskie Podlaskie Mazowieckie Lubelskie Kujawsko-Pomorskie Wielkopolskie Lubuskie Łódzkie Świętokrzyskie Podkarpackie Małopolskie Śląskie Opolskie Dolnośląskie