Startuj z nami!

www.szkolnictwo.pl

praca, nauka, rozrywka....

mapa polskich szkół
Nauka Nauka
Uczelnie Uczelnie
Mój profil / Znajomi Mój profil/Znajomi
Poczta Poczta/Dokumenty
Przewodnik Przewodnik
Nauka Konkurs
uczelnie

zamów reklamę
zobacz szczegóły
uczelnie

Układ ambulakralny

Układ ambulakralny

Płytka madreporowa (duży, porowaty twór w środkowej części) prowadzi do centralnego kanału układu wodnego szkarłupni

Układ ambulakralny, inaczej nazywany układem wodnym – występujący w ciele szkarłupni (Echinodermata) pięciopromienny układ cienkościennych kanałów i zbiorników wysłanych nabłonkiem rzęskowym , pełniący funkcję lokomocyjną, dotykową, a częściowo wydalniczą i oddechową. Nie występuje w ciele innych zwierząt.

Jest częścią celomy . Powstaje z lewych woreczków procelu i mezocelu. Jego budowa różni się u przedstawicieli poszczególnych gromad. Zwykle rozpoczyna się płytkę madreporową (z wyjątkiem liliowców , u których występują liczne otworki w ścianie ciała) łączącą układ ze środowiskiem zewnętrznym. Dwa kanały (okrężny i kamienny – wysycony węglanem wapnia ) są położone centralnie. Od nich odchodzą kanały promieniste z licznymi bocznymi odgałęzieniami przechodzącymi w kuliste ampułki, a te – w zakończone przyssawkami nóżki ambulakralne , położone po stronie oralnej.

Ruch szkarłupnia powodują zmiany ciśnienia płynu w nóżkach ambulakralnych, do których prowadzą rozgałęzienia układu ambulakralnego. Nóżka wypełnia się płynem podczas skurczu ampułki umieszczonej u jej nasady. Następuje wtedy wzrost ciśnienia płynu w nóżce. Nóżki odrywają się od podłoża wskutek rozkurczu ampułki, który spowodowany jest skurczem mięśni przepychających płyn z powrotem do ampułki.

Układ wodny wspomaga także wymianę gazową i pośrednio odżywianie, ponieważ nóżki układu ambulakralnego mogą służyć do zdobywania i przytrzymywania pokarmu, mogą także spełniać funkcję narządów dotykowych. Układ wodny może wspomagać także transport substancji w ciele szkarłupnia.

Bibliografia

  1. Biologia. Multimedialna encyklopedia PWN Edycja 2.0. pwn.pl Sp. z o.o., 2008. . 
  2. Encyklopedia Biologia. Greg, 2008. . 
  3. Czesław Jura: Bezkręgowce : podstawy morfologii funkcjonalnej, systematyki i filogenezy. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN , 2007. . 
  4. Aleksander Rajski: Zoologia. T. 1: Część ogólna B. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN , 1986. . 


Inne hasła zawierające informacje o "Układ ambulakralny":

Albumina ...

1972 ...

Zawał mięśnia sercowego ...

Zygmunt III Waza ...

Mantua ...

Stratyfikacja termiczna wody w jeziorze ...

Torebka kłębuszka nerkowego ...

Ciałko nerkowe ...

Opłucna ...

1977 ...


Inne lekcje zawierające informacje o "Układ ambulakralny":

Schemat blokowy algorytmu (plansza 2) ...

15 Holowanie (plansza 7) ...

01 Znaki drogowe - tabliczki do znaków drogowych - część 1 (plansza 11) ...





Zachodniopomorskie Pomorskie Warmińsko-Mazurskie Podlaskie Mazowieckie Lubelskie Kujawsko-Pomorskie Wielkopolskie Lubuskie Łódzkie Świętokrzyskie Podkarpackie Małopolskie Śląskie Opolskie Dolnośląskie