Tuwińska Republika Ludowa (
tuw.
Tƅva Arat Respuʙʟik) – państwo istniejące w latach
1921
-
1944
, obecnie republika
Tuwa
.
W
1911
Mongolia Zewnętrzna
, której częścią była wówczas Tuwa, ogłosiła odłączenie się od
Chin
. W styczniu
1912
książęta tuwińscy, przy wsparciu
Rosji
, ogłosili niepodległość kraju.
17 kwietnia
1914
Tuwę włączono do Rosji jako Kraj Urianchajski.
Po wybuchu
rewolucji październikowej
w
1917
Tuwa stała się areną walki pomiędzy białymi a czerwonymi. W styczniu
1920
prowincję zajęły wojska bolszewickie.
14 sierpnia
1921
proklamowano powstanie niezależnego państwa
Tannu-Tuwa
, związanego z
Rosją Radziecką
. Stolicą państwa zostało miasto
Kyzył
.
Traktat pomiędzy
ZSRR
a
Mongolią
w
1926
potwierdził niepodległość republiki. W tym samym roku nazwę państwa zmieniono na Tuwińska Republika Ludowa. Warto jednak podkreślić, iż oprócz ZSRR i Mongolii żadne państwo w całym świecie nie potwierdziło istnienia Tuwy jako państwa niepodległego.
Pierwszym przywódcą kraju został lama Donduk Kuular. Usiłował ograniczyć wpływy radzieckie w Tuwie. Ogłosił
buddyzm
religią państwową.
Sytuację zmieniła polityka
Stalina
. W
1929
Kuular został aresztowany i w trzy lata później stracony. Stalin mianował do władzy w republice "nadzwyczajnego komisarza" w osobie Sołczak Toka, który przystąpił do
kolektywizacji
rolnictwa i próby likwidacji
buddyzmu
oraz
szamanizmu
(w 1929 było 25 klasztorów buddyjskich i ok. 4000 mnichów i szamanów, w 1931 już tylko jeden klasztor, w którym było 15 mnichów i siedmiuset szamanów).
11 października
1944
kraj został przyłączony do
ZSRR
jako
Tuwiński Obwód Autonomiczny
.
