Trójwymiarowa struktura erytropoetyny

Erytropoetyna (skrót EPO, ATC : B 03 XA 01 ) – glikoproteinowy hormon peptydowy , którego główną funkcją jest stymulacja różnych etapów erytropoezy , co prowadzi do zwiększenia produkcji erytrocytów przez szpik kostny .

Erytropoetyna produkowana jest w wątrobie i nerkach . U zwierząt gen odpowiedzialny za wytwarzanie erytropoetyny w nerkach zlokalizowano w komórkach interstycjalnych ^[1].

Erytropoetyna wywiera swoje działanie poprzez połączenie ze specyficznym receptorem erytropoetynowym (EpoR).

Prawidłowe stężenie endogennej erytropoetyny u ludzi wynosi 6–32 µg/ml. Rytm dobowy wykazuje najwyższe wartości w godzinach nocnych i najniższe w godzinach porannych.

Zwiększenie produkcji erytropoetyny następuje w wyniku spadku utlenowania krwi płynącej w tętnicach nerkowych. Erytropoetyna wpływa na komórki macierzyste szpiku kostnego , zwiększając produkcję prekursorów komórek szeregu czerwonokrwinkowego, a zatem zwiększając wytwarzanie erytrocytów .

Rola jaką odgrywa erytropoetyna w mózgu i macicy nie została wyjaśniona.

Spadek produkcji erytropoetyny następuje w przebiegu przewlekłej mocznicy , nadmierne wytwarzanie spotyka się m.in. w zwyrodnieniu wielotorbielowatym nerek .

Erytropoetyna jest stosowana jako lek u pacjentów chorujących na niewydolność nerek (głównie u pacjentów dializowanych ), w hematologii , a także jako lek pomocniczy w onkologii .

Działanie erytropoetyny wykorzystywane jest, niezgodnie z prawem^[2], także przez sportowców jako środek dopingowy. EPO podnosi utlenowanie krwi, przez co mięśnie są zdolne do zwiększonego wysiłku.

Zobacz też

• hormon wzrostu

Przypisy