Piotr Karpowicz Soprunienko, jeden z oprawców Katynia

Piotr (Karpowicz) Soprunienko (ur. 1908 - zm. 23 czerwca 1992 w Moskwie ), generał-major , funkcjonariusz radzieckich organów bezpieczeństwa, zbrodniarz komunistyczny .

Był funkcjonariuszem Ludowego Komisariatu Spraw Wewnętrznych i Ministerstwa Spraw Wewnętrznych ZSRR , m.in. naczelnik Zarządu do spraw Jeńców Wojennych Ludowego Komisariatu Spraw Wewnętrznych ZSRR , jeden z głównych organizatorów i wykonawców masowego mordu dokonanego wiosną 1940 roku m.in. na oficerach Wojska Polskiego (zob. zbrodnia katyńska ).

Służbę w organach bezpieczeństwa Soprunienko rozpoczął w czerwcu 1939 roku, przechodząc tam z Armii Czerwonej , gdzie wcześniej sprawował wiele funkcji dowódczych. Także w 1938 roku ukończył Akademię Wojskową im. Michaiła Frunzego. Do 19 września 1939 roku pełnił służbę w sekretariacie Ludowego Komisariatu Spraw Wewnętrznych ZSRR ( NKWD ZSRR ). Następnie po wydaniu przez ówczesnego szefa NKWD Ławrientija Berię , rozkazu Nr 0308 z dnia 19 września 1939 , powołującego Zarząd do spraw Jeńców Wojennych Ludowego Komisariatu Spraw Wewnętrznych ZSRR , stanął na jego czele.

Powodem utworzenia w już potężnych strukturach NKWD dodatkowego zarządu (tj. ds. Jeńców Wojennych), było nieprzygotowanie władz radzieckich do przyjęcia tak dużej liczby internowanych żołnierzy Wojska Polskiego , którzy dostali się do niewoli po ataku Armii Czerwonej na Polskę , co nastąpiło 17 września 1939 roku. Wbrew konwencjom międzynarodowym władze radzieckie postanowiły przekazać wziętych do niewoli żołnierzy w ręce aparatu bezpieczeństwa (tzn. NKWD), traktując ich jako element kontrrewolucyjny. Soprunienko obok takich funkcjonariuszy radzieckich organów bezpieczeństwa jak Siemion Niechoroszew, komisarz zarządu, Wsiewołod Mierkułow , I-zastępca Ludowego Komisarza Spraw Wewnętrznych, a tym samym naczelnik Głównego Zarządu Bezpieczeństwa Państwowego NKWD (GUGB-NKWD, Leonid Basztakow , naczelnik 1 Wydziału Specjalnego NKWD i komisarz bezpieczeństwa państwowego, naczelnik Zarządu gospodarczego NKWD, Bogdan Kobułow , był głównym organizatorem mordu na oficerach Wojska Polskiego , polskiego wywiadu i kontrwywiadu wojskowego i Policji Państwowej i nie tylko. Na czele Zarządu ds. JW Soprunienko stał do 12 lutego 1943 roku, lecz pracował tam do maja 1944 roku, piastując wyższe stanowiska, pełniąc równocześnie funkcję naczelnika łagru.

Od maja 1944 do maja 1945 roku sprawował funkcję naczelnika Zarządu NKWD, a następnie, do października 1946 roku, zarządu spraw wewnętrznych. Przez następny rok, czyli do października 1947 , służył w Zarządzie Kadr Ministerstwa Spraw Wewnętrznych Związku Radzieckiego w stopniu generała majora, odesłany w stan spoczynku z MWD w 1963 roku.

Stopnie

• 1936 - kapitan RKKA
• 1938 - major RKKA
• 1940 - kapitan bezpieczeństwa państwowego (GUGB-NKWD)
• 1942 - major bezpieczeństwa państwowego (GUGB)
• 1943 - pułkownik bezpieczeństwa państwowego (NKWD))
• 1943 - komisarz bezpieczeństwa państwowego (NKWD)
• 1945 - generał-major (NKWD)

• Odznaczony m.in. Orderem Czerwonej Gwiazdy - dwa razy - i medalem zasłużonego pracownika NKWD.

Biografia i źródła

• Władomir Abarinow - Oprawcy z Katyńia, wyd. Znak Kraków 2007