Trisagion ( gr. triságios – trzykroć święty) – hymn pochwalny na cześć Trójcy Świętej .

Tekst hymnu

Greka

Άγιος ο Θεός, άγιος ισχυρός, άγιος αθάνατος ελέησον ημάς. (εκ τρίτου) Δόξα Πατρί και Υιώ και αγίω Πνεύματι. Και νυν και αεί και εις τους αιώνας των αιώνων. Αμήν.

Άγιος αθάνατος ελέησον ημάς.

Transkrypcja łacińska:Agios o Theos, agios ischyros, agios athanatos, eleison imas. (trzykrotnie) Doxa Patri kai Huio kai agio Pneumati. Kai nun kai aei kai eis tous aionas ton aionon. Amen.

Agios athanatos, eleison imas.

Łacina

Sanctus Deus, Sanctus fortis, Sanctus immortalis, miserere nobis.

Gloria Patris et Fili et Spiritui Sancto, sicut erat in principio et nunc et semper et in saecula saeculorum Amen.

Sanctus immortalis, miserere nobis.

Arabski

قدوس الله، قدوس القوي، قدوس الذي لا يموت ارحمنا

Transkrypcja łacińska: Quddusun Allah! Quddusun al-qawi! Quddusun al-adhi, la yamut irhamna.

Polski

Święty Boże, Święty mocny, Święty nieśmiertelny, zmiłuj się nad nami! (trzykrotnie)

Chwała Ojcu i Synowi i Świętemu Duchowi, jak była na początku, i teraz i zawsze, i na wieki wieków. Amen.

Święty nieśmiertelny, zmiłuj się nad nami!

Link zewnętrzny

Trisagion po polsku w wykonaniu chóru Prawosławnego Punktu Duszpasterskiego św. męcz. Archimandryty Grzegorza (Peradze) :

• wersja z Liturgii
• wersja z koncertu

Cerkiewnosłowiański

Свѧтый Боже, Свѧтый Крѣпкїй, Свѧтый Бесмертный, помилѹй насъ. Слава Отцѹ и Сынѹ и Свѧтомѹ Дѹхѹ, И нынѣ и приснω и во вѣки вѣкωмъ. Аминь. Свѧтый Бесмертный, помилѹй насъ.

Transkrypcja łacińska: Svjatyj Boże, Svjatyj Kriepkij, Svjatyj Bezsmiertnyj, pomiłuj nas. Sława Otcu i Synu i Svjatomu Duchu, i nynje i prisno i wo wieki wjekow. Amiń. Svjatyj Bezsmiertnyj, pomiłuj nas.

Angielski

Holy God, Holy [and] Mighty, Holy [and] Immortal, Have mercy on us.

Trisagion w Liturgii Kościoła Wschodniego

Hymn Trisagion poprzedza czytanie Ewangelii . Poprzedza go tzw. małe wejście tj. procesjonalne okazanie księgi ewangeliarza wiernym poprzez wyjście kapłana przed ikonostas a następnie złożenie go na ołtarzu w prezbiterium za ikonostasem . Po wejściu kapłana przez carskie wrota za ikonostas, następuje śpiewanie troparionów z dnia a następnie hymn Trisagion.

Z trisagionem wiąże się pojęcie "świętego czasu". Wśród różnych "czasów" jest też liturgiczny czas trisagionu i dlatego diakon zwraca się do kapłana z prośbą "Pobłogosław, władyko, czas hymnu trójświętego".^[1]

Trisagion w Liturgii Kościoła Zachodniego

W litrurgii Kościoła katolickiego Trisagion występuje w klasycznym rycie rzymskim podczas nabożeństwa Wielkiego Piątku , tj. uroczystej liturgii popołudniowej ku czci Męki Pańskiej , jako część tzw. Improperii ( łac.lamentacje ) towarzyszących adoracji krzyża

Hymn Trisagion jest śpiewany na przemian przez dwa chóry po łacinie i w grece o zlatynizowanej wymowie, tuż po odśpiewaniu lamentacji Popule meus, quid feci tibi? ( Ludu mój ludu ), w następujący sposób:

Chór I: Agios o Theos (Święty Boże)

Chór II: Sanctus Deus

Chór I: Agios ischyros(Święty Mocny)

Chór II: Sanctus fortis

Chór I: Agios athanatos, eleison imas (Święty a Nieśmiertelny, zmiłuj się nad nami)

Chór II: Sanctus immortalis, miserere nobis.

Hymn jest śpiewany dwanaście razy, przeplatany kolejnymi wersetami "lamentacji" ^[2]

W rycie gallikańskim czytanie Ewangelii poprzedzone procesją : diakoni niosą Ewangeliarz i siedem zapalonych świec.

Podczas procesji śpiewa się 2 razy cały Trisagion.

Suplikacja "Święty Boże" w tradycji polskiej

W polskiej tradycji kościelnej hymn Święty Boże jest pierwszą częścią suplikacji śpiewanej m.in. w trakcie uroczystości pogrzebowych, mszy za dusze zmarłych a także w intencji ochrony przed klęskami żywiołowymi.

Pierwszą strofę suplikacji stanowiła inwokacja – hymn Święty Boże, po którym następowała właściwa suplikacja:

'Od powietrza, głodu, ognia i wojny Wybaw nas Panie!

Od nagłej i niespodziewanej śmierci Zachowaj nas Panie!

My grzeszni Ciebie Boga prosimy Wysłuchaj nas Panie!'

Suplikacja "Święty Boże" jako inspiracja artystów

Suplikację "Święty Boże" śpiewano w Polsce od wielu stuleci. Pieśń ta stała się tematem wielu kompozycji (m.in. Ignacy Feliks Dobrzyński , kantata Święty Boże op. 61 na 4 głosy solowe, chór i orkiestrę; Jan Maklakiewicz, symfonia Święty Boże na baryton , chór, orkiestrę i organy ; Karol Szymanowski , pierwszy z Trzech fragmentów z poematów Jana Kasprowicza op. 5).

1. ↑ [1]
2. ↑ New Heaven Catholic Encyclopedia