Obszar wpływów Tartessos

Złote Tartessus

Tartessos – w starożytności region na południu Półwyspu Iberyjskiego ( Andaluzja ) oraz port, leżący za Cieśniną Gibraltarską , przy ujściu rzeki Gwadalkiwir (w starożytności Betis). Miasto nie zostało jak dotąd zlokalizowane, choć niektórzy badacze utożsamiają Tartessos z kolonią fenicką – Gades (dzisiejszy Kadyks ), czasami identyfikowane również z Tarszisz ze Starego Testamentu . Sławne z bogactw, centrum handlu cyną , miedzią , srebrem i złotem , częściowo pochodzącym z północno-wschodniej Hiszpanii . Istnieją hipotezy że tamtejsi żeglarze pływali w celach handlowych do Wysp Brytyjskich (ściślej Kornwalii – handel cyną). Tartessos zostało założone pod koniec II tysiąclecia p.n.e. Handel z Kartaginą , mieszkańcy utrzymywali kontakt również z Grekami . Największy rozkwit tej kultury wypada na lata 750 – 600 p.n.e. , wtedy to pojawiło się pismo – którego jednak nie udało się odczytać - doszło też zapewne do wykształcenia się struktur politycznych ( Herodot wymienia króla Tartessosu z VII – VI wieku ). Miasto upadło w VI wieku p.n.e. na skutek wielu czynników, z których najważniejsze to:

• ekspansja terytorialna Kartaginy;
• spadek znaczenia brązu, wskutek rozprzestrzenienia się żelaza;
• pojawienie się nowych źródeł zaopatrzenia w cynę, np. Kornwalia ;
• łupieżce napady iberyjskiego plemienia Luzytanów

Ciekawostką jest, iż niektórzy utożsamiają Tartessos z mityczną Atlantydą .

Bibliografia

• Tadeusz Miłkowski, Paweł Machcewicz : Historia Hiszpanii. Wyd. I. Wrocław: Ossolineum, 1998, ss. 12-13. .