Startuj z nami!

www.szkolnictwo.pl

praca, nauka, rozrywka....

mapa polskich szkół
Nauka Nauka
Uczelnie Uczelnie
Mój profil / Znajomi Mój profil/Znajomi
Poczta Poczta/Dokumenty
Przewodnik Przewodnik
Nauka Konkurs
uczelnie

zamów reklamę
zobacz szczegóły
uczelnie

Nie znaleziono szukanej frazy! Poniżej znajduje się fraza najbardziej przypominająca szukaną.

Holocen

Holocen

Epoka
poprzedzająca 

Epoka 
omawiana
(lat b2k - przed 2000r.)

Epoka 
następna

plejstocen

holocen
(11700)

trwa

tabela stratygraficzna

Holocen (dawniej aluwium) - najmłodsza epoka geologiczna , trwająca od 11700 lat b2k (lub 11650 lat BP ; data radiowęglowa - 10,2 14C tys. lat BP ). Epoka ta rozpoczęła się z końcem ostatniego zlodowacenia plejstoceńskiego , a dokładnie - z końcem zimnej fazy młodszego dryasu ( późny glacjał )[1].

Spis treści

Klimat

Zmiany temperatury w holocenie w skali tysięcy lat BP. Wykres obejmuje wyniki z ośmiu lokalnych pomiarów temperatury. Czarna linia to średnia z tych badań.

Klimat holocenu cechuje się względną łagodnością i stabilnością (klimat interglacjalny ) - zmiany średniej temperatury rocznej w tym czasie sięgają ok 1-2 °C w średnich szerokościach geograficznych [].

Początek holocenu w zapisach rdzeni lodowych jawi się jako gwałtowna zmiana klimatu polegająca na szybkim ociepleniu i przejściu z glacjalnej na interglacjalną modę klimatu. Wtedy to zakończyła się ostatnia faza późnego glacjału - młodszy dryas , ostatnie tchnienie zlodowacenia północnopolskiego . Lądolód skandynawski zaczął wtedy wycofywać się z linii wałów moren czołowych Ra w Norwegii , południowoszwedzkich oraz Salpausselkä w południowej Finlandii [].

Mimo zmiany klimatu, duże czapy lodowe i lądolody przetrwały jeszcze kilka tys. lat (do ok 8-7 tys. lat BP ), co miało decydujące znaczenie dla cyrkulacji atmosfery i klimatu Ziemi w tym czasie. Dlatego wczesny holocen (11,65 do 8-7 tys. lat BP ) cechuje się nawrotami zimna (np. preboreal oscilation, 8,2 ka event) wynikającymi z interakcji między oceanami a zanikającymi lądolodami .

Środkowy holocen często określany jest jako optimum klimatyczne holocenu, jednak przypisywany temu okresowi ciepły klimat (najcieplejszy w holocenie) miał miejsce w wyższych szerokościach geograficznych, co było natomiast rekompensowane np. w obszarze śródziemnomorskim ochłodzeniem klimatu.

Klimat późnego holocenu (ostatnie 4-5 tys. lat) stopniowo ochładza się w wyniku zmian parametrów orbity Ziemi[2][3] - cykle Milankovicia ). W tym czasie wielokrotnie powtarzające się oscylacje lodowców górskich zwiększają stopniowo swój zasięg by osiągnąć swoje postglacjalne maksimum podczas małej epoki lodowej (1300 do 1950 r.). Dlatego późny holocen określany jest także jako neoglacjał.

Podział Holocenu

Na podstawie badań paleobotanicznych, głównie analiz pyłkowych (polegających na procentowym określeniu udziału pyłków roślin w osadach głównie jeziornych i torfowych - gdyż tam zachowują się najlepiej) podzielono holocen na okresy klimatyczne ( Klasyfikacja Blytta-Sernandera od najstarszego):

  • okres preborealny
  • okres borealny (zimno sucho, coraz cieplej)
  • okres atlantycki (ciepło, wilgotno)
  • okres subborealny (oziębienie, potem cieplej)
  • okres subatlantycki

Według chronologii skandynawskiej zaproponowanej przez: Mangerud i in. 1974, holocen podzielony jest na następujące chronozony [4]:

  • 10000-9000 14C BP - preboreał
  • 9000-8000 14C BP - boreał
  • 8000-5000 14C BP - atlantyk
  • 5000-2500 14C BP - subboreał
  • 2500 14C BP do dzisiaj - subatlantyk

To pierwsza propozycja podziału holocenu oparta na datach radiowęglowych . Okrągłe daty w tysiącach lat od razu budzą zastrzeżenia, dlatego należy pamiętać, że poszczególne przedziały czasowe tych faz zostały później mocno skrytykowane i zmodyfikowane.

Geologia

Zanik lądolodu spowodował odciążenie litosfery oraz powstanie i rozwój Bałtyku.

W holocenie powstały osady rzeczne: żwiry , piaski , muły , mady , jeziorne: kreda jeziorna , gytie , torfowiskowe - torfy i namuły torfiaste, eoliczne - wydmy , a także: gliny zboczowe oraz gleby .

Flora

W holocenie strefy klimatyczne przesuwają się na północ, dochodzi też do znacznych zmian roślinności i gleby. Współczesna flora Polski ukształtowała się właśnie w okresie holocenu, czyli po ustąpieniu lodowców z terenu Polski. Niektóre rośliny flory wysokogórskiej Polski są reliktami plejstoceńskimi[].

Fauna

Zachodzi wymieranie gatunków przystosowanych do życia w dotychczasowych warunkach ( mamuty , nosorożce włochate ). Dochodzi do udomowienia wielu gatunków zwierząt. Rozwój cywilizacyjny powoduje zmiany w środowisku.

Kalendarium

Przypisy

  1. Mike Walker i inni. Formal definition and dating of the GSSP (Global Stratotype Section and Point) for the base of the Holocene using the Greenland NGRIP ice core, and selected auxiliary records . „Journal of Quaternary Science”. 1 (24), ss. 3-17 (2009). 
  2. Joerin U.E., Stocker T.F., Schlüchter Ch.: Multicentury glacier fluctuations in the Swiss Alps during the Holocene. ( ang. ). 2006.
  3. Mayewski P.A., Rohling E., Stager C., Karlén W., Maasch K., Meeker L.D., Meyerson E., Gasse F., van Kreveld S., Holmgren K., Lee-Thorp J., Rosqvist G., Rack F., Staubwasser M., Schneider R.: Holocene climate variability. ( ang. ). 2004.
  4. Adam Walanus: Wiek rzeczywisty granic chronozon wyznaczonych w latach radiowęglowych . [dostęp 2009-01-11].
  5. 5,0 5,1 International Programs
  6. Matti Tikkanen i Juha Oksanen. Late Weichselian and Holocene shore displacement history of the Baltic Sea in Finland . „Fennia”. 1-2 (180) (2002).  (uwaga wszystkie daty w artykule to daty radiowęglowe )
  7. Gupta, Anil K. i inni Origin of agriculture and domestication of plants and animals linked to early Holocene climate amelioration , Current Science, Tom 87, Nr. 1, 10 lipca 2004 59. Indian Academy of Sciences.
  8. Gorman C. (1971) The Hoabinhian and After: Subsistence Patterns in Southeast Asia during the Late Pleistocene and Early Recent Periods. World Archaeology 2: 300-320

Zobacz też


Inne hasła zawierające informacje o "Holocen":

Regosole ...

Ziemia ...

Czwartorzęd ...

Interglacjał ...

Plejstocen ...

Dębik ośmiopłatkowy ...

Las łęgowy ...

Nizina Mazowiecka ...

Mamut ...

Sosna ...


Inne lekcje zawierające informacje o "Holocen":

201. Środowisko przyrodnicze Polski (plansza 8) nieckę Bałtyku, którego poziom był początkowo dużo niższy niż obecnie. Rozpoczął się Holocen – współczesna epoka dziejów Ziemi. Stopniowo kształtować zaczęła się obecna linia ...

030. Gleba i czynniki glebotwórcze (plansza 13) dojrzałą, do starej. W Polsce występują gleby młode, powstałe w plejstocenie i Holocenie. Na obszarach międzyzwrotnikowych Afryki, ze względu na równinny charakter i brak ...

010. Dzieje Ziemi (plansza 16) lat temu i trwa do dziś. Dzieli się na epoki: plejstocen i Holocen, który nadal trwa. Na początku czwartorzędu rozmieszczenie kontynentów było praktycznie podobne ...





Zachodniopomorskie Pomorskie Warmińsko-Mazurskie Podlaskie Mazowieckie Lubelskie Kujawsko-Pomorskie Wielkopolskie Lubuskie Łódzkie Świętokrzyskie Podkarpackie Małopolskie Śląskie Opolskie Dolnośląskie