Timokracja (
gr.
τιμοκρατία, od τιμή, honor, wartość i κράτος, ustrój, władza) - typ
ustroju politycznego
. Słowo timokracja ma dwa znaczenia, obydwa wywodzące się ze znaczeń greckiego
źródłosłowu
.
Timokracja Platona
Pierwotna wersja, opisana przez
Platona
, to opierająca się na ideach
Sokratesa
władza ludzi kierujących się
honorem
. W swoim
dialogu
Państwo
Platon opisuje cztery
nieidealne
społeczeństwa (timokrację, oligarchię, demokrację oraz
tyranię
), z których timokracja jest najbliższa ideałowi (królestwu filozofów), kolejne zaś etapy
degeneracji
prowadzą ku coraz gorszym formom rządów.
Timokracja Arystotelesa
Drugie znaczenie timokracji wywodzi się z prac ucznia Platona,
Arystotelesa
, który opisał trzy prawe i trzy nieprawe ustroje. Timokracja jest w tym kontekście ustrojem prawym, jej zdegenerowany odpowiednik to
demokracja
. Arystotelesowska timokracja to rządy
klasy średniej
, ludzi którzy nie są ani biedni, ani bardzo bogaci. Stąd też wywodzi się termin timokracja na określenie ustroju w którym przywileje polityczne są uzależnione od posiadanego
majątku
lub od płaconych
podatków
.
Maria Szyszkowska
w swojej pracy: Europejska filozofia prawa twierdzi, że Arystoteles wyróżnił trzy ustroje prawe i trzy nieprawe. Prawe to: - monarchia - ustrój arystokratyczny - politea Z kolei nieprawe to: - tyrania - oligarchia - timokracja (zwyrodniała forma politei). Jest to prawdopodobnie opinia błędna, gdyż politea w tekście jest utożsamiana z timokracją, natomiast formą zdegenerowaną tego ustroju jest demokracja (prawdopodobnie Arystoteles rozumiał to słowo inaczej niż my obecnie; może należy powiedzieć populizm).
Jeśli natomiast interpretując
Arystotelesa
w ten sposób, iż zaliczymy timokrację do arystokracji, to timokracja będzie ustrojem właściwym.[1]
Przypisy
- ↑ Lech Dubel, Historia doktryn politycznych i prawnych do schyłku XX wieku, Warszawa 2007.
Zobacz też