Teodozjusz II (Flavius Theodosius) (ur.
10 kwietnia
401
, zm.
28 lipca
450
) – najstarszy syn cesarza
Arkadiusza
i wnuk
Teodozjusza I Wielkiego
. Był cesarzem wschodniorzymskim w latach
408
-
450
(został nim samodzielnie w wieku 7 lat), choć koronowano go za życia ojca krótko po urodzeniu w
402
r.
Pozostawał pod przemożnym wpływem kobiet - starszej siostry
Pulcherii
i żony
Ateny-Eudokii
(matki jego jedynego dziecka - córki
Licynii Eudoksji
) oraz licznych doradców zwłaszcza prefekta pretorium Antemiusza. Za jego rządów dochodziło do sporów religijnych na tle wyznaniowym (burzenie synagog) oraz na tle teologicznym (
nestorianizm
). Podejmowano wysiłki dyplomatyczne, mające odwrócić niebezpieczeństwo grożące ze strony
Hunów
. W latach
412
—
439
wzniósł tzw. Mur Teodozjański, na zachód od Muru Konstantyna, który uczynił z
Konstantynopola
największą i najpotężniejszą warownię ówczesnego świata. Znaczne części Muru Teodozjańskiego zachowały się do czasów dzisiejszych.
W latach
421
-
422
walczył z perskim imperium
Sasanidów
, a w 423 r. po śmierci stryja
Honoriusza
wdał się w konflikt z cesarstwem zachodniorzymskim, popierając roszczenia do tronu ciotki
Galii Placydii
. Spór zakończył się zwycięstwem Teodozjusza, który obalił w
425
r. cesarza
Jana
, a na tron zachodni wprowadził syna Galli,
Walentyniana III
. W
429
Teodozjusz powołał komisję mającą zebrać ustawy wydane przez
Konstantyna Wielkiego
i jego następców. Po pewnych trudnościach w
438
ogłoszono
Codex Theodosianus
. W
431
roku zwołał
sobór w Efezie
, w celu zakończenia sporu wywołanego przez biskupa
Konstantynopola
Nestoriusza
dotyczącego natury (physis) i osoby (hypostasis)
Jezusa
. Sobór ten dał najsilniejszy teologiczny fundament czci
Matki Boskiej
.
Za czasów Teodozjusza powstał uniwersytet w
Konstantynopolu
w
425
r.
Zmarł w wyniku obrażeń odniesionych po upadku z konia. Był ostatnim cesarzem wschodnim tzw. chrześcijańskiego złotego wieku.
Wywód przodków
