Startuj z nami!

www.szkolnictwo.pl

praca, nauka, rozrywka....

mapa polskich szkół
Nauka Nauka
Uczelnie Uczelnie
Mój profil / Znajomi Mój profil/Znajomi
Poczta Poczta/Dokumenty
Przewodnik Przewodnik
Nauka Konkurs
uczelnie

zamów reklamę
zobacz szczegóły
uczelnie

Szwajpolt Fiol

Szwajpolt Fiol

Szwajpolt Fiol, wg innej pisowni Szwajpolt Fyol (notowany także jako Świętopełk, Sebald, Fayl, Veyl) (data ur. nieznana - zm. ok. 1526 w Krakowie), drukarz pochodzenia niemieckiego.

Znany z założenia drukarni w Krakowie, która drukowała pisma cyrylicą w języku cerkiewnosłowiańskim .

Szwajpolt Fiol przybył z Neustadt prawdopodobnie jako czeladnik szukający większych możliwości dla swojego rzemiosła. W roku 1479 otrzymał obywatelstwo miasta Krakowa .

Z zawodu hafciarz , należał do cechu złotników - zajmował się sporządzaniem szat kościelnych i obrazów haftowanych złotem, perłami i drogimi kamieniami. Interesował się górnictwem , wynalazł sposób urządzania rurociągów do odwadniania olkuskich kopalń ołowiu i srebra.

Przemysł górniczy zbliżył Fiola do rajcy krakowskiego, Jana Turzona , dzięki któremu w roku 1483 uruchomił w Krakowie specjalną drukarnię , nastawioną na tłoczenie ksiąg w języku cerkiewnosłowiańskim .

W roku 1490 posiadał już duży zapas papieru, w 1491 r. zamówił nowe czcionki (230 znaków "ruskich liter").

Z drukarni Fiola wyszły cztery duże księgi liturgiczne w języku cerkiewnosłowiańskim, tłoczone po raz pierwszy użytą cyrylicą :

  • Czasosłowiec - godzinki z modlitwami i psalmami na określone godziny dnia i nocy; 1491;
  • Os'mogłasnik - oktoechos; zbiór hymnów św. Jana z Damaszku w układzie ośmiogłosowym; 1491;
  • Triod' postnaja - triodion postny; modlitwy i rytuał wielkopostny;
  • Triod' cwietnaja - triodion kwiatowy; modlitwy i rytuał okresu wielkanocnego.

Dwa pierwsze druki z roku 1491 posiadają identyczny, ozdobny kolofon z herbem Krakowa, nazwiskiem drukarza, miejscem i datą druku. Czasosłowiec posiada drzeworyt przedstawiający Ukrzyżowanie, pierwszy drzeworyt figuralny na ziemiach polskich. Oba triodiony, wykonane prymitywniej, nie posiadają daty ani miejsca wydania, są to prawdopodobnie wcześniejsze druki Fiola, które ukazały się przed 1490 rokiem.

Drukarnia mimo dobrej passy spotkała się ze sprzeciwem kleru. W roku 1491 Fiola oskarżono o herezję i chociaż Jan Turzo i jego szwagier poręczyli sumą 1000 dukatów , że drukarz nie opuści Krakowa i stawi się na wezwanie sądu, został uwięziony. Proces zakończył się w marcu 1492 r. uniewinnieniem drukarza. Drukarnia jednak upadła. Kapituła gnieźnieńska w styczniu 1492 r. zabroniła dalszego drukowania ksiąg nowych i sprzedawania już wytłoczonych.

Po upadku tłoczni Fiol przebywał w Krakowie do 1499 r., następnie prowadził kopalnię w Złotym Stoku na Śląsku jako nadworny górmistrz książąt ziembickich. Pod koniec życia wrócił do Krakowa, gdzie utrzymywał się z renty, wypłacanej przez dom Turzonów. Zmarł w 1525 bądź 1526 roku.

Druki Fiola w większej liczbie znajdują się obecnie w bibliotekach Rosji .

Źródło

Szwejkowska H., Książka drukowana XV - XVIII wieku. Zarys historyczny, Wyd. 3 popr., PWN Wrocław ; Warszawa 1980.

Zobacz też


Inne hasła zawierające informacje o "Szwajpolt Fiol":

Kategoria:Polscy przedsiębiorcy XVI wieku stron tej kategorii.A Izaak Aaronowicz Łazarz Andrysowicz B Jakub Boner Jan Boner Seweryn Boner C Erazm Czeczotka C cd. Erazm Cziotko D Ludwik Decjusz Mateusz Dobrucki F Szwajpolt Fiol G Maciej Garwolczyk H Jan Haller K Konstanty Korniakt S Szarfenbergowie (rodzina) U Florian Ungler W Hieronim Wietor Maciej Wirzbięta ...

Szwajpolt Fiol Szwajpolt Fiol, wg innej pisowni Szwajpolt Fyol (notowany także jako Świętopełk, Sebald, ...

Sodalitas Litteraria Vistulana Konrada Celtisa w Krakowie w 1489; członkami towarzystwa byli m.in. Wojciech Brudzewski, Szwajpolt Fiol, Filip Kallimach, Wawrzyniec Korwin. Podobne akademie powstały na Węgrzech i w ...


Inne lekcje zawierające informacje o "Szwajpolt Fiol":

Hasło nie występuje w innych lekcjach!





Zachodniopomorskie Pomorskie Warmińsko-Mazurskie Podlaskie Mazowieckie Lubelskie Kujawsko-Pomorskie Wielkopolskie Lubuskie Łódzkie Świętokrzyskie Podkarpackie Małopolskie Śląskie Opolskie Dolnośląskie