Szpada Broń biała powstała w XVII wieku na zachodzie Europy w wyniku przekształcania ówczesnego rapiera (białej broni kłującej ).

Historia

Szpada była bronią przyboczną, w XVIII wieku traktowaną już jako część ubioru szlachcica , dzięki czemu stała się lżejsza od niewygodnego rapiera. Waga szpady wynosiła około pół kilograma a długość – 90 cm. Znane użycie w polszczyźnie ok. 1656 ^[1].

Pod koniec XIX wieku upowszechniono nowy rodzaj szpady – szpadę pojedynkową. Przypominała ona współczesną szpadę sportową z francuską rękojeścią i była używana wyłącznie w pojedynkach.

Obecnie w sporcie, w walce szpadą, polem trafienia jest całe ciało – od maski aż po buty. Jest to sport, który charakteryzuje się niezwykłą szybkością oraz walecznością, w którym nie liczy się, kto rozpoczął natarcie, ale kto wcześniej osadził koniec broni, powodując zapalenie się swojej lampy. Zasady walki, w przeciwieństwie do zasad umownych, takich jak floret i szabla , w niemałym stopniu odzwierciedlają specyfikę walki ostrą bronią.

Zasady walki

Pierwotnie walczono wyłącznie do jednego trafienia, jednak w ciągu XX wieku z powodu małej widowiskowości walk stopniowo zwiększano ilość punktów wymaganych do zdobycia, by wygrać walkę. Obecnie walczy się do 5, 10 lub 15 trafień, w zależności od etapu i rodzaju zawodów. We współczesnej szpadzie sportowej punkt przyznaje się temu, kto trafił przeciwnika i w przeciągu następnych 40 milisekund nie otrzymał trafienia. W przypadku, gdy obaj szermierze trafią się w czasie mniejszym niż 40 milisekund, obaj zawodnicy otrzymują punkt. Trafienia zadane po tym czasie są ignorowane, niezależnie od tego gdzie i z jaką siłą zostaną zadane.

Parametry

Współczesne szpady sportowe ważą między 300 a 450 gramów, choć regulamin Międzynarodowej Federacji Szermierczej zezwala na szpady ważące do 770 g. Klingi szpadowe dla dorosłych zawodników mierzą 90 cm od kosza do czubka punty , jest to tzw. rozmiar "5". Rozmiary przelicza się na centymetry poprzez pomnożenie cyfry rozmiaru przez 2,5 cm (1 cal ) i dodanie do 75 cm (30 cali ). Dla przykładu klinga rozmiaru "0" ma długość 75 cm (30 cali ) a rozmiaru "2" – 80 cm (32 cale ).

Międzynarodowa Federacja Szermiercza ustanowiła następujące czasy dotyczące sposobu rejestrowania punktów w walce na szpady

Czas wciśnięcia ("dwell time"): 3,3 milisekundy

Jest to czas, przez jaki obwód musi być zamknięty aby zarejestrować trafienie (patrz – punta ).

Czas odcięcia ("cut-out time"): 40 milisekund

Jest to okres czasu, w jakim aparat rejestruje trafienia zanim odetnie sygnał z broni szermierzy. Trafienia obu szermierzy zadane w odstępie krótszym niż czas odcięcia będą rejestrowane jako trafienia punktowane. W przypadku, gdy obaj szermierze trafią się w odstępie większym niż 40 ms, punkt otrzymuje osoba trafiająca wcześniej.

Igrzyska Olimpijskie

Jest to jedna z konkurencji szermierczych rozgrywana także na Igrzyskach Olimpijskich , gdzie reprezentanci Polski wywalczyli 3 medale:

• srebrny w Pekinie 2008 – drużyna w składzie: Tomasz Motyka , Adam Wiercioch , Radosław Zawrotniak , Robert Andrzejuk
• srebrny w Moskwie 1980 – drużyna w składzie: Ludomir Chronowski , Piotr Jabłkowski , Andrzej Lis , Mariusz Strzałka , Leszek Swornowski
• brązowy w Meksyku 1968 – drużyna w składzie: Bohdan Andrzejewski , Kazimierz Barburski , Michał Butkiewicz , Bohdan Gonsior , Henryk Nielaba

Przypisy