Startuj z nami!

www.szkolnictwo.pl

praca, nauka, rozrywka....

mapa polskich szkół
Nauka Nauka
Uczelnie Uczelnie
Mój profil / Znajomi Mój profil/Znajomi
Poczta Poczta/Dokumenty
Przewodnik Przewodnik
Nauka Konkurs
uczelnie

zamów reklamę
zobacz szczegóły
uczelnie

Województwo śląskie

Województwo śląskie

województwo śląskie
Herb województwa śląskiego
Flaga województwa śląskiego
Herb Flaga
województwo śląskie na mapie Polski
Siedziba wojewody
Siedziba sejmiku
  Katowice
Urząd WojewódzkiKatowice,
ul. Jagiellońska 25
Wojewoda Zygmunt Łukaszczyk
Urząd MarszałkowskiKatowice, ul. J. Ligonia 46
Marszałek Bogusław Śmigielski
Powierzchnia 12 333,51 km²
Ludność 4 654 115[1] mieszk.
(2008)
Gęstość zaludnienia 377[1] mieszk./km²
Urbanizacja 78,4%
Tablica rejestracyjna S
TERYT 24
Kod ISO PL-SL
zobacz: szczegółowy podział administracyjny
Powiaty województwa śląskiego
powiaty grodzkie 19
ziemskie 17
gminy miejskie 49 (miasta: 71)
miejsko-wiejskie 22
wiejskie 96
Śląski Urząd Wojewódzki

Jagiellońska 25
40-032 Katowice

Oficjalna strona województwa śląskiego

Województwo śląskie – jedno z 16 województw , jednostka samorządu terytorialnego i jednostka podziału administracyjnego Polski , obejmująca wschodnią część historycznych ziem Górnego Śląska , polską część Śląska Cieszyńskiego i część zachodniej Małopolski , w tym Zagłębie Dąbrowskie , Zagłębie Krakowskie , Ziemię Żywiecką, Częstochowę wraz ze znaczną częścią Jury Krakowsko-Częstochowskiej .

Siedzibą władz województwa są Katowice .

Województwo śląskie jest jedynym województwem w Polsce , w którym jest więcej powiatów grodzkich (19) niż powiatów ziemskich (17).

Spis treści

Położenie

Mapa fizyczna województwa śląskiego

Województwo śląskie jest położone na południu Polski, nad górną Wisłą , Odrą i Wartą i graniczy z Czechami i Słowacją . Województwo śląskie leży we wschodniej części Śląska, zachodniej części Małopolski i południowej Wielkopolski. Fizycznie województwo śląskie należy do Wyżyny Śląskiej , Jury Krakowsko-Częstochowskiej , Kotliny Oświęcimskiej oraz Beskidów . Ponadto w tych obszarach geograficznych można wyróżnić mniejsze, takie jak np. Płaskowyż Rybnicki .

Graniczy z województwami:

Historia

W latach międzywojennych w II Rzeczypospolitej istniało autonomiczne województwo śląskie . Obejmowało ono wszystkie historyczne ziemie Górnego Śląska, które znalazły się w Polsce (np. Katowice, Rybnik, Lubliniec) oraz polskiej części Śląska Cieszyńskiego (Cieszyn, Bielsko (dziś dzielnica Bielska-Białej), a więc z pominięciem np. Sosnowca, Częstochowy, Białej Krakowskiej (dziś dzielnica Bielska-Białej) obecnie znajdujących się w granicach województwa). Z dniem 1 września 1939, a więc w pierwszym dniu wojny zajęte przez Niemców województwo przestało istnieć i zostało wcielone bezpośrednio do Rzeszy. Katowice stały się wtedy stolicą rejencji katowickiej (stolicę przeniesiono z Opola). Miasta Zagłębia Dąbrowskiego natomiast zostały wcielone do Generalnej Guberni . Później wszystkie ziemie obecnego województwa śląskiego zostały wcielone do Rzeszy. Częstochowa należała do Generalnego Gubernatorstwa . Po wojnie, w latach 1945 - 1950 istniało województwo śląsko-dąbrowskie , którego obszar tylko częściowo pokrywał się z dzisiejszym województwem śląskim. W 1950 podzielono je na województwa katowickie i opolskie .

Obecne województwo śląskie zostało utworzone w 1999 z województw poprzedniego podziału administracyjnego:

Procentowy udział regionów historycznych w powierzchni województwa

Przebieg historycznej granicy pomiędzy Śląskiem a Małopolską

W obecnym województwie około 48% powierzchni stanowi historyczny Górny Śląsk . Głównymi miastami na jego terenie są Katowice , Gliwice , Bytom , Chorzów , Zabrze , Ruda Śląska , Rybnik oraz Racibórz . 45% powierzchni stanowi natomiast Małopolska , której głównymi miastami są Częstochowa , Sosnowiec , Dąbrowa Górnicza , Jaworzno oraz Żywiec . Około 7% stanowi Wielkopolska ( Kaliskie ), gdzie nie są położone większe miasta.[] Ponadto wiele miejscowości położonych jest na granicach regionów, np. Bielsko-Biała , które powstało ze śląskiego Bielska, leżącego na Śląsku Cieszyńskim i małopolskiej Białej.

W związku z powyższym stanem nazwa województwa wywołuje kontrowersje[]. Podobnie jest z herbem, który nawiązuje jedynie do herbów byłych księstw śląskich.

Podział administracyjny

Miasta i powiaty grodzkie

W województwie śląskim jest 71 miast, w tym 19 miast na prawach powiatów . W poniższej tabeli dwadzieścia trzy największe uszeregowano według liczby mieszkańców (miasta na prawach powiatu zostały pogrubione).

Na podstawie publikacji Głównego Urzędu Statystycznego pt. " Ludność. Stan i struktura w przekroju terytorialnym " wg stanu na 31 grudnia 2008.

LokataMiastoLiczba ludnościPowierzchnia
1
Katowice
309 621164,54 km²
2
Częstochowa
240 612159,61 km²
3
Sosnowiec
221 25991,26 km²
4
Gliwice
196 669133,85 km²
5
Zabrze
188 40180,47 km²
6
Bytom
183 82969,43 km²
7
Bielsko-Biała
175 677124,93 km²
8
Ruda Śląska
143 93077,59 km²
9
Rybnik
141 177148,26 km²
10
Tychy
129 47581,62 km²
11
Dąbrowa Górnicza
128 315187,81 km²
12
Chorzów
113 31433,60 km²
13
Jaworzno
95 228152,20 km²
14
Jastrzębie-Zdrój
93 55485,44 km²
15
Mysłowice
74 99866,09 km²
16
Siemianowice Śląskie
71 11825,16 km²
17
Żory
62 04464,64 km²
18
Tarnowskie Góry
60 85783,47 km²
19
Piekary Śląskie
58 83239,67 km²
20
Będzin
58 74737,37 km²
21
Racibórz
56 72774,96 km²
22
Świętochłowice
54 36013,22 km²
23
Zawiercie
53 78985,25 km²

Powiaty ziemskie

W województwie śląskim jest 17 powiatów ziemskich . Jest to jedyne województwo w Polsce, w którym mniej jest powiatów ziemskich niż grodzkich. Większość powiatów ziemskich jest silnie zurbanizowana – nie pełnią one funkcji rolniczych, a często są "sypialniami" lub terenami rekreacyjnymi dla mieszkańców dużych miast.

W poniższej tabeli powiaty ziemskie uszeregowano według liczby mieszkańców.

Na podstawie publikacji Głównego Urzędu Statystycznego pt. " Ludność. Stan i struktura w przekroju terytorialnym " wg stanu na 31 grudnia 2008 .

LokataPowiatLiczba ludnościPowierzchnia
1
powiat cieszyński
172 027730,2 km²
2
powiat wodzisławski
155 566286,92 km²
3
powiat bielski
153 987457,23 km²
4
powiat będziński
151 078368,02 km²
5
powiat żywiecki
150 3541039,96 km²
6
powiat tarnogórski
137 522642,63 km²
7
powiat częstochowski
134 0371519,49 km²
8
powiat zawierciański
122 9621003,27 km²
9
powiat gliwicki
114 033663,35 km²
10
powiat raciborski
110 591543,98 km²
11
powiat pszczyński
105 631473,46 km²
12 powiat mikołowski 92 098231,53 km²
13
powiat kłobucki
84 867889,15 km²
14
powiat lubliniecki
76 265822,13 km²
15 powiat rybnicki 74 215224,63 km²
16
powiat myszkowski
71 563478,62 km²
17
powiat bieruńsko-lędziński
56 456156,68 km²

Demografia

Liczba ludności

Dane z 31 grudnia 2007 r.[2]:

OpisOgółemKobietyMężczyźni
jednostkaosób%osób%osób%
populacja4 654 1151002 409 17151,82 244 94448,2
powierzchnia12 333,51 km²
gęstość zaludnienia
(mieszk./km²)
377,4195,3182,0

Województwo śląskie liczy 4 654,1 tys. mieszkańców, co stanowi 12% ludności Polski i jest drugim najludniejszym (po województwie mazowieckim ) województwem w Polsce . Gęstość zaludnienia wynosi 377,4 os./km² i jest najwyższa w Polsce. Najgęściej zaludniony jest centralny obszar województwa – ponad 1000 osób na km². Na terenie województwa leży najgęściej zaludnione miasto, a zarazem i powiat w Polsce – Świętochłowice (4165 osób/km²).

Województwo śląskie ma najgorszą sytuację demograficzną spośród województw w Polsce. Przyrost naturalny wynosi -1,1 i jest dużo gorszy od średniej krajowej (0,1). W 1995 roku na obszarze województwa mieszkało 4 893 542 osób. Było to o 239 427 więcej niż w II kwartale 2008 r.

Struktura ludności

W województwie śląskim 17% ludności jest wieku przedprodukcyjnym (pon. 17 lat), 66% ludności jest w wieku produkcyjnym (18 – 60/65 lat), natomiast w wieku poprodukcyjnym (pow. 60/65 lat) jest 17% mieszkańców. Niemniej jednak zaznacza się duże dysproporcje w strukturze ludności wewnątrz województwa. Najgorsza sytuacja demograficzna ma miejsce w subregionie katowickim – znaczna przewaga ludności w wieku poprodukcyjnym nad przedprodukcyjnym, najlepsza natomiast w rybnickim i bielskim – odwrotnie. Mediana wieku w województwie wynosi 40,9 lat dla kobiet oraz 36,9 dla mężczyzn.

Na 100 mężczyzn przypada 107 kobiet.

Województwo śląskie charakteryzuje się najwyższym wskaźnikiem zatrudnienia w Polsce oraz jednym z najniższych wskaźników bezrobocia.

Województwo charakteryzuje się znacznym udziałem mniejszości narodowych (wraz z woj. opolskim skupia ponad 70% ogółu ludności niepolskiej w kraju )[]. W województwie żyje (wg danych ze spisu powszechnego) 20 tys. Niemców (co stanowi 0,43% ogółu populacji w tym województwie - głównie w pow. raciborskim, gliwickim w większych miastach) oraz mniej liczni przedstawiciele innych narodowości, a także jedyna w Polsce mniejszość czeska i morawska . Corocznie do województwa emigruje ponad 2 tys. obcokrajowców, natomiast z innych województw napływa blisko 50 tys. osób rocznie (trzecie miejsce w kraju).

Gospodarka

Specjalna strefa ekonomiczna w Bielsku-Białej

W końcu grudnia 2009 roku liczba zarejestrowanych bezrobotnych w województwie obejmowała ok. 168,4 tys. mieszkańców, co stanowi stopę bezrobocia na poziomie 9,2% do aktywnych zawodowo[3].

Główną gałęziami gospodarki woj. śląskiego są usługi i przemysł. Najmniej ludności pracuje w rolnictwie i leśnictwie.

Transport i komunikacja

Przez województwo śląskie przebiega szereg linii kolejowych. Znajduje się tutaj łącznie kilka dworców i kilkadziesiąt stacji PKP . Przez dworzec główny w Katowicach przejeżdżają pociągi EuroCity i InterCity . Silnie rozwinięta jest tu również sieć dróg. Biegnie tędy autostrada A4 , E40 (trasa europejska) , E75 (trasa europejska) , droga ekspresowa S1 , Droga ekspresowa S69 , Droga ekspresowa S86 oraz kilkanaście dróg krajowych i dróg wojewódzkich . Budowana jest kolejna autostrada – A1 . Znajduje się tu międzynarodowy port lotniczy Katowice-Pyrzowice . W województwie do 21 grudnia 2007 funkcjonowały dwa duże przejścia na granicy z Czechami- w Cieszynie i w Chałupkach .

Komunikacja miejska to przede wszystkim KZK GOP , PKM Jaworzno , MZK Jastrzębie Zdrój , MZK Tychy , MZK Bielsko-Biała , ZTZ Rybnik i MPK Częstochowa .

Transport drogowy

S1 w Bielsku-Białej.
Drogi krajowe w województwie śląskim[4][5]
DrogaTrasaObecna długość w województwieUwagi
1 E75 GdańskToruńŁódźCzęstochowaDąbrowa GórniczaTychyBielsko-BiałaCieszyn – granica państwa ?
A1 GdańskToruńŁódźCzęstochowaPyrzowiceGliwiceGorzyczki – granica państwa15odcinki Pyrzowice – Gliwice oraz Bełk – Gorzyczki w budowie
S1 A1 ( Pyrzowice ) – Dąbrowa GórniczaBielsko-BiałaCieszyn – granica państwa ?
A4 E40 granica państwa – ZgorzelecLegnicaWrocławOpoleGliwiceKatowiceKrakówTarnówRzeszówKorczowa – granica państwa ?
11 KołobrzegKoszalinPiłaPoznańJarocinOstrów WielkopolskiKępnoLubliniecBytom  ?
S11 KołobrzegKoszalinPiłaPoznańOstrów WielkopolskiTarnowskie GóryA1  ?
40 granica państwa – GłuchołazyPrudnikKędzierzyn KoźleUjazdPyskowice  ?
43 Wieluń 45RudnikiKłobuckCzęstochowa  ?
44 GliwiceMikołówTychyOświęcimZatorSkawinaKraków  ?
46 KłodzkoNysaOpoleLubliniecCzęstochowaSzczekociny  ?
52 Bielsko-BiałaKętyWadowiceGłogoczów  ?
69 Bielsko-BiałaŻywiecLalikiZwardoń  ?
S69 S1 ( Bielsko-Biała ) – ŻywiecZwardoń – granica państwa ?
78 granica państwa – ChałupkiWodzisław ŚląskiRybnikGliwiceTarnowskie GórySiewierzZawiercieSzczekocinyJędrzejówChmielnik  ?
79 WarszawaKozieniceZwoleńSandomierzPołaniecNowe BrzeskoKrakówTrzebiniaChrzanówJaworznoKatowiceChorzówBytom  ?
81 KatowiceMikołówŻorySkoczów  ?
86 Wojkowice KościelneBędzinSosnowiecKatowiceTychy  ?
S86 SosnowiecKatowice  ?
88 Strzelce Opolskie – Nogawczyce – GliwiceBytom  ?
91 GdańskTczew1 (węzeł "Nowe Marzy") – ... – GłuchówPiotrków TrybunalskiKamieńskRadomskoKłomniceCzęstochowa  ?
94 4 (węzeł "Zgorzelec") – BolesławiecKrzywaChojnówLegnicaProchowiceWrocławBrzegOpoleStrzelce OpolskieToszekPyskowiceBytomBędzinSosnowiecDąbrowa GórniczaOlkuszKraków 7 – ... – Kraków 4Targowisko 4  ?

Na terenie województwa znajduje się także wiele dróg wojewódzkich oraz są podejmowane budowy nowych dróg. Jedną z najważniejszych tego typu inwestycji jest Drogowa Trasa Średnicowa . Docelowo ma połączyć centra wszystkich miast leżących w GOP .

Transport kolejowy

Perony stacji w Katowicach
Widok na perony na stacji Częstochowa

Województwo śląskie stanowi jeden z największych węzłów komunikacji kolejowej w Polsce, zarówno jeśli chodzi o przewozy pasażerskie jak i towarowe. Z katowickiego dworca kolejowego odjeżdżają pociągi wszystkich kategorii, w tym EuroCity i InterCity , zapewniające połączenia ze wszystkimi największymi miastami w Polsce oraz z Czechami , Słowacją , Węgrami , Austrią i Niemcami . W województwie kolej odgrywa dużo mniejszą rolę niż transport samochodowy.

Kolejowy transport towarowy to przede wszystkim przewozy węgla kamiennego . Ze względu na położenie województwa dużą rolę odgrywają przewozy tranzytowe, także międzynarodowe. Do 21 grudnia 2007 funkcjonowały tu cztery kolejowe przejścia graniczne:

Transport lotniczy

Terminal B lotniska w Pyrzowicach

W odległości około 30 km na północ od centrum Katowic znajduje się międzynarodowy port lotniczy Katowice-Pyrzowice . Po rozbudowie w 2007. i oddaniu do użytkowania drugiego terminala posiada on roczną przepustowość ok. 3,6 mln pasażerów. W 2007 obsłużono blisko 2 mln pasażerów. Ma dwa terminale pasażerskie oraz terminal cargo . Obsługuje stałe połączenia rejsowe z ponad dwudziestoma lotniskami liniami lotniczymi .

W centrum Katowic znajduje się również lotnisko Katowice-Muchowiec , w podbielskim Kaniowie przemysłowe lotnisko Bielsko-Biała Kaniów , a na terenie województwa także wiele innych, mniejszych lotnisk.

Najbliższym czynnym lotniskiem w Częstochowie jest lotnisko Częstochowa-Rudniki , oddalone od centrum miasta o 15 km. Jest ono lotniskiem powojskowym w prywatnych rękach, z zastosowaniem sportowym – na części jego terenu operuje Aeroklub Częstochowski . Nie jest ono przystosowane do obsługi dużych samolotów, istnieje możliwość lądowania tylko małych samolotów pasażerskich. Ostatni raz lotnisko zostało użyte przez linie lotnicze w 1983 – przez jeden sezon Polskie Linie Lotnicze LOT oferowały z niego połączenia.

Transport wodny

Port Gliwice obecnie wraz ze stacją kolejową, terminalem celnym, wolnym obszarem celnym w Gliwicach, bazą magazynową, parkingami i biurami jest jednym z elementów Śląskiego Centrum Logistyki . Port w Gliwicach uważany jest za najnowocześniejszy i najbardziej uniwersalny port śródlądowy w kraju, z uwagi na swój kształt, linie i konstrukcje nabrzeży portowych, układ basenów , powierzchnię akwatorium . W porcie znajdują się urządzenia przeładunkowe o maksymalnym udźwigu 20 ton. Roczna zdolność przeładunkowa portu wynosi około 2 milionów ton. Port Gliwice stanowi początek Kanału Gliwickiego łączącego miasta GOP z Odrą ( Odrzańska Droga Wodna ) a za jej pośrednictwem z siecią śródlądowych kanałów Europy Zachodniej oraz Morzem Bałtyckim .

Zasoby surowców mineralnych

Województwo śląskie posiada wiele surowców mineralnych . Na terenie regionu położone są największe w Polsce pokłady węgla kamiennego intensywnie wydobywanego już od XIX wieku. Oprócz tego znajdowały się tu duże pokłady rud żelaza (obecnie niemal wyczerpane) oraz znajdują się złoża rud cynku i ołowiu [].

Opieka medyczna

Do najważniejszych należą:

  • Szpital MSWiA im. Grzegorza Załogi w Katowicach
  • Centrum Onkologii-Instytut im. Marii Skłodowskiej-Curie Oddział w Gliwicach
  • Centrum Pediatrii im. Jana Pawła II w Sosnowcu
  • Wojewódzki Szpital Specjalistyczny nr 1 im. prof. Józefa Gasińskiego w Tychach
  • Wojewódzki Szpital Specjalistyczny nr 2 w Jastrzębiu-Zdroju
  • Wojewódzki Szpital Specjalistyczny nr 3 w Rybniku
  • Wojewódzki Szpital Specjalistyczny nr 4 w Bytomiu
  • Wojewódzki Szpital Specjalistyczny nr 5 im. św. Barbary w Sosnowcu
  • Wojewódzki Szpital Zespolony im. prof. dr Witolda Orłowskiego w Częstochowie
  • Wojewódzki Szpital Specjalistyczny im. Najświętszej Maryi Panny w Częstochowie
  • Miejski Szpital im. dr T. Chałubińskiego w Częstochowie
  • Szpital Hutniczy w Częstochowie
  • Wojewódzki Szpital Zespolony w Częstochowie
  • Szpital Wojewódzki w Bielsku-Białej
  • Szpital Ogólny im. dr. Edmunda Wojtyły w Bielsku-Białej
  • Wojewódzki Szpital Specjalistyczny w Lublińcu
  • Szpital Wielospecjalistyczny w Jaworznie
  • 106 Szpital Wojskowy z Przychodnią-Samodzielny Publiczny Zakład Opieki Zdrowotnej w Gliwicach
  • Okręgowy Szpital Kolejowy w Katowicach
  • Śląskie Centrum Chorób Serca w Zabrzu
  • Częstochowskie Regionalne Centrum Chorób Serca i Naczyń
  • Centrum Onkologii-Instytut im. Marii Skłodowskiej-Curie Oddział w Gliwicach
  • Beskidzkie Centrum Onkologii im. Jana Pawła II w Bielsku-Białej
  • Wielospecjalistyczny Szpital Nr 3 w Tarnowskich Górach
  • Centrum Psychiatrii w Katowicach
  • Wojewódzki Szpital Neuropsychiatryczny im dr Emila Cyrana w Lublińcu
  • Państwowy Szpital dla Nerwowo i Psychicznie Chorych w Rybniku
  • Wojewódzki Szpital Chorób Płuc im. dr Alojzego Pawelca w Wodzisławiu Śląskim
  • Wojewódzki Szpital Chirurgii Urazowej w Piekarach Śląskich
  • Samodzielny Publiczny Centralny Szpital Kliniczny Śląskiego Uniwersytetu Medycznego w Katowicach
  • Centrum Leczenia Oparzeń w Siemianowicach Śląskich
  • Wojewódzki Ośrodek Lecznictwa Odwykowego i Zakład Opiekuńczo-Leczniczy w Gorzycach
  • Górnośląskie Centrum Zdrowia Dziecka i Matki w Katowicach
  • Wojewódzki Zakład Opieki Zdrowotnej nad Matką, Dzieckiem i Młodzieżą w Częstochowie
  • Wojewódzkie Centrum Pediatrii Kubalonka w Istebnej
  • Wojewódzki Szpital Rehabilitacyjny dla Dzieci w Jastrzębiu-Zdroju
  • Chorzowskie Centrum Pediatrii i Onkologii im. dr. E. Hankego
  • Śląski Szpital Reumatologiczno-Rehabilitacyjny im. gen. Jerzego Ziętka w Ustroniu
  • Szpital Śląski w Cieszynie
  • Górnośląskie Centrum Rehabilitacji w Tarnowskich Górach

Przemysł

Województwo śląskie jest najbardziej uprzemysłowionym regionem w Polsce. W 1989 roku w przemyśle pracowało blisko 60% ludności.[] Znajdujący się w centralnej części województwa GOP jest najsilniej uprzemysłowionym obszarem w Polsce. Niewiele ustępuje mu ROW , położony na południowym zachodzie.

Ponadto istnieje kilka mniejszych okręgów przemysłowych przy innych większych miastach – Częstochowa ( Częstochowski Okręg Przemysłowy ), Bielsko-Biała ( Bielski Okręg Przemysłowy ), Jaworzno ( Jaworznicko-Chrzanowski Okręg Przemysłowy ), chociaż ten ostatni wchodzi w skład GOPu .

Zakłady przemysłowe

Na terenie województwa do zakładów przemysłowych należą kopalnie węgla kamiennego, huty oraz elektrownie. Ponadto w województwie leży wiele innych zakładów przemysłowych, zarówno przemysłu ciężkiego jak i zaawansowanych technologii[]. Przemysł lekki skupiony głównie w okolicach Częstochowy i Lublińca.

Kultura

Teatr Śląski w Katowicach

Do imprez należą między innymi Rawa Blues Festiwal , Off festival , Mayday Festiwal . Propagowaniem kultury Śląska zajmuję się Państwowy Zespół Pieśni i Tańca Śląsk .

Wspólnoty religijne

Województwo śląskie obszarem obejmuje trzy katolickie metropolie : Metropolię częstochowską , Metropolię katowicką i Metropolię krakowską .

Wojsko

W województwie stacjonują jednostki wojskowe Wojsk Lądowych RP , Sił Powietrznych RP i Wojsk Specjalnych RP .

Media

Telewizja

W województwie śląskim nadaje ośrodek telewizyjny TVP Katowice oraz stacja regionalna TV Silesia . Ośrodek telewizyjny TVP Katowice wystartował 3 grudnia 1957 roku. Siedziba główna stacji znajduje się na terenie Katowic przy ul. Telewizyjnej 1 (na granicy z Siemianowicami i Chorzowem ). Telewizja Katowice posiada terenowe w Bielsku-Białej , Częstochowie i Rybniku . 29 marca 2008 roku została stworzona konkurencja dla TVP Katowice. Stacja TVS to pierwsza polskojęzyczna, regionalna stacja telewizyjna o profilu informacyjno-rozrywkowym. Siedziba główna znajduje się w Katowicach przy Placu Grunwaldzkim . Telewizja TVN24 i Polsat News mają swoje ośrodki regionalne w Katowicach.

Stacje radiowe

W województwie śląskim nadaje kilkanaście radiowych rozgłośni m.in. Polskie Radio Katowice , Radio 90 FM , Radio Anioł Beskidów , Radio Bielsko , Radio CCM , Radio Fiat , Radio Fest , Radio eM , Radio Express , Radio Piekary , Radio Jasna Góra i Radio Vanessa . Swoje oddziały lokalne w Katowicach mają RMF FM , RMF Maxxx , eLO RMF , Radio Zet .

Nauka i oświata

Wydział Teologiczny Uniwersytetu Śląskiego

Na terenie województwa znajduje się 59 szkół wyższych. Niemniej jednak, aż do lat 60. województwo śląskie nie posiadało uniwersytetu. Szkoły wyższe rozrzucone są po całym województwie, jednak najbardziej prestiżowe uczelnie znajdują się w Gliwicach (głównie nauki ścisłe) oraz Katowicach.

Turystyka i wypoczynek

Kolej linowa na Szyndzielnię w Bielsku-Białej we wschodniej części Beskidu Śląskiego
Jasna Góra widziana od strony Alei Najświętszej Maryi Panny
Pustynia Błędowska
Zalew Sosina w Jaworznie.

Beskid Śląski jest terenem turystycznym, na jego terenie znajdują się liczne ośrodki sportów zimowych, a także bazy turystyczne oraz szlaki turystyczne ( Bielsko-Biała , Szczyrk , Wisła , Istebna , Korbielów czy Ustroń ). Wbrew pozorom województwo śląskie jest miejscem o dużej liczbie jezior (szczególnie sztucznych, będących pozostałościami po wyrobiskach piasku dla kopalni). Wiele z nich umożliwia uprawianie sportów wodnych. Najbardziej znanymi są zbiorniki Pogoria w Dąbrowie Górniczej (łączna powierzchnia ok. 800 ha), Zalew Sosina w Jaworznie, Jezioro Łąckie w Łące koło Pszczyny oraz Zalew Rybnicki w Rybniku. Tereny pieszych wędrówek, wspinaczki skałkowej oraz speleologii na terenie Jury Krakowsko-Częstochowskiej tzn. Szlak Orlich Gniazd . W Dąbrowie Górniczej znajduje się także zachodni fragment Pustyni Błędowskiej .

Spragnieni kultury i historii turyści mogą zwiedzać Państwowe Muzeum Zamkowe w Pszczynie z rezerwatem żubrów, Zamek Piastowski w Gliwicach i Rybniku , zespół klasztorno-pałacowy w Rudach , Muzeum Okręgowe w Bielsku-Białej , radiostację gliwicką – miejsce prowokacji hitlerowskiej w przeddzień II wojny światowej lub podążać Szlakiem architektury drewnianej .

Ponadto, wbrew obiegowej opinii na terenie województwa można zwiedzać także stare miasta – w Rybniku , Pszczynie , Gliwicach , Cieszynie , Żorach i Bielsku-Białej . Na obszarze regionu znajdują się także zamki – w Bielsku-Białej , Będzinie , Chudowie , Lublińcu , Podzamczu koło Ogrodzieńca , Olsztynie koło Częstochowy .

Ośrodkami religijnymi są zabytkowe np. klasztor na Jasnej Górze w Częstochowie i bazylika w Piekarach Śląskich.

Ponadto wiele jest zabytków przemysłowych, wśród których najsławniejsze to Skansen górniczy "Królowa Luiza" , Skansen podziemny "Guido" , Zabytkowa Kopalnia Rud Srebronośnych w Tarnowskich Górach , Dom Tkacza i Muzeum Techniki i Włókiennictwa w Bielsku-Białej . Zabytki przemysłowe scala Szlak Zabytków Techniki Województwa Śląskiego .

Innymi atrakcjami są:

Ochrona przyrody

Na terenie województwa śląskiego znajdują się kompleksy leśne, których historyczne i umowne nazwy to:

Po przepięknych i zasobnych drzewostanach pierwotnych pozostały na Śląsku jedynie resztki małych powierzchni leśnych, zachowanych jedynie do dziś w zbliżonym stanie w postaci rezerwatów i parków narodowych oraz pojedynczych okazów drzew.

Stan lasów woj. śląskiego jest wynikiem negatywnych przemian i działalności człowieka, głównie w okresie XVIII, XIX i XX wieku. W początkach tzw. ery przemysłowej lasy śląskie poddane były szczególnie rabunkowej gospodarce związanej z nieracjonalnym pozyskiwaniem surowca drzewnego , co związane było z gwałtownym rozwojem i potrzebami hut cynku , ołowiu , żelaza oraz wzrastającemu zapotrzebowaniu kopalń węgla kamiennego na drewno niezbędne do zabudowy wyrobisk górniczych . Prowadziło to do masowego wyrębu drzew gatunków liściastych ( buk , dąb , brzoza , olsza , grab ). Zabiegi te doprowadziły do zmiany w składzie gatunkowym śląskich lasów i zwiększenia udziału gatunków iglastych . Masowo sadzono jednogatunkowe , lite drzewostany sosnowe i świerkowe bez względu na rodzaj siedliska . Z tego też względu pogłębiła się znacznie degradacja siedlisk, zakłócając strukturę biocenotyczną drzewostanów, co z kolei spowodowało częstsze występowanie gradacji szkodliwych owadów drzew leśnych .

W okresie międzywojennym lesistość Śląska w granicach Polski wynosiła ok. 29% z czego ok. 57% lasów należało do prywatnych właścicieli.

Nie bez wpływu na stan polskich, a także i śląskich lasów miały działania wojenne i zwiększone potrzeby przemysłu zbrojeniowego w okresie II wojny światowej , a po wojnie gwałtowny rozwój i wzrost przemysłu wydobywczego i hutniczego Górnego Śląska .

Obecnie dla utrzymania lasów narażonych na silne działanie emisji przemysłowych prowadzi się przebudowę drzewostanów. W miejsce drzew mało odpornych na zanieczyszczenia, sadzi się gatunki drzew mniej wrażliwych na emisje przemysłowe.

Dopiero w roku 1968 utworzono i zagospodarowywać zaczęto Leśny pas ochronny GOP wokół Górnośląskiego Okręgu Przemysłowego (GOP) o powierzchni ok. 32 tys. ha i utworzono nowe rezerwaty oraz parki krajobrazowe.

Parki krajobrazowe znajdujące się w granicach woj. śląskiego:

Sport

Stadion Śląski w Chorzowie
Stadion Arena Częstochowa
Skocznia narciarska im. Adama Małysza w Wiśle-Malince

Piłka nożna

Województwo śląskie ma wielkie tradycje piłkarskie. Ruch Chorzów , Polonia Bytom , Górnik Zabrze , Zagłębie Sosnowiec oraz GKS Katowice wielokrotnie zdobywały tytuły Mistrza i Wicemistrza Polski a także Puchar Polski w piłce nożnej . W latach 50. i 60. połowa klubów polskiej ekstraklasy pochodziła z województwa. Obecnie (2009) kluby z województwa śląskiego przeżywają kłopoty finansowe, w rezultacie czego nie odnoszą znaczących sukcesów. W ekstraklasie grają obecnie (2010) 3 kluby z województwa śląskiego: Ruch Chorzów , Górnik Zabrze , Polonia Bytom . Po sezonie 2009/2010 szeregi Ekstraklasy opuściły 2 śląskie zespoły: Odra Wodzisław i Piast Gliwice . Dowodem jakie znaczenie dla mieszkańców Śląska ma piłka nożna jest fakt że ma on swoją własną reprezentację piłkarską. W skład Reprezentacji Śląska wchodzą wyłącznie zawodnicy grający na co dzień w górnośląskich klubach piłkarskich. Z województwa wywodzi się wielu znakomitych piłkarzy i trenerów, m.in. Antoni Piechniczek , Stanisław Oślizło , Ernest Wilimowski , Gerard Cieślik , Hubert Kostka , Jerzy Dudek , Lukas Podolski , Jakub Błaszczykowski [].

Żużel

Oprócz piłki nożnej w województwie popularny jest również żużel . Najbardziej znane drużyny żużlowe województwa śląskiego to RKM Rybnik i Włókniarz Częstochowa , należące do czołowych polskich drużyn.

Siatkówka

Drużyny siatkówki mężczyzn należą do najlepszych w kraju i odnoszą sukcesy międzynarodowe. Wiodące drużyny: Jastrzębski Węgiel , Wkręt-Met Domex AZS Częstochowa , Płomień Sosnowiec oraz Energetyk Jaworzno . BKS Stal Bielsko-Biała jest najbardziej utytułowaną drużyną spośród zespołów Ligi Siatkówki Kobiet . Drugi sezon w Plus Lidze Kobiet rozgrywa także drużyna MKS Dąbrowa Górnicza .

Hokej na lodzie

W śląskim działa wiele drużyn hokeja na lodzie . Najbardziej znane to Polonia Bytom , Zagłębie Sosnowiec , Naprzód Janów , GKS Tychy , JKH GKS Jastrzębie , GKS Katowice a także SMS I Sosnowiec .

Łucznictwo

W województwie śląskim działają dwa kluby łucznicze: MLKS Czarna Strzała Bytom, LKS Łucznik Żywiec.

Inne dyscypliny

Innymi rozwiniętymi dyscyplinami sportowymi są lekkoatletyka , pływanie , judo . Najbardziej znanymi zawodnikami z województwa są Adam Małysz , Otylia Jędrzejczak , Marek Plawgo , Leszek Blanik , Waldemar Legień .

Obiekty sportowe

Na terenie regionu znajduje się wiele wysokiej klasy obiektów sportowych ze Stadionem Śląskim na czele. Oprócz niego można wymienić także Stadion Miejski w Rybniku – jeden z największych stadionów piłkarsko-żużlowych w Polsce, stadion żużlowy Arena Częstochowa , halę widowiskową Spodek w Katowicach , skocznię narciarską w Wiśle-Malince .

Władze

Wojewodowie śląscy

Wojewodowie Katowiccy

Wojewodowie Śląsko-Dąbrowscy

Przewodniczący Wojewódzkiej Rady Narodowej

Wojewodowie Śląscy

Wicewojewodowie śląscy

Oficjalne wyniki wyborów do Sejmiku Województwa

I kadencji 1998-2002

Komitet WyborczyMandaty
Sojusz Lewicy Demokratycznej 38
Wspólnota Samorządowa9
Platforma Obywatelska RP 10
Unia Wolności 7
Kongres Chrześcijańsko-Narodowy3
RN3
Bezpartyjni2
Razem75

II kadencji 2002-2006

Komitet WyborczyMandaty
Sojusz Lewicy Demokratycznej 26
Platforma Obywatelska RP 8
Liga Polskich Rodzin 5
Wspólnota Samorządowa2
Kongres Chrześcijańsko-Narodowy3
Bezpartyjni2
Prawo i Sprawiedliwość 2
Samoobrona RP 1
Samoobrona Narodu Polskiego1
Unia Samorządowa 1
Razem50

III kadencji od 2006

Wyniki wyborów do sejmiku województwa śląskiego w 2006 roku, z podziałem na okręgi wyborcze
Komitet WyborczyMandaty
Platforma Obywatelska RP 17
Lewica i Demokraci 15
Prawo i Sprawiedliwość 10
Polskie Stronnictwo Ludowe 8
Razem50

Zobacz też

Przypisy

  1. 1,0 1,1 Powierzchnia i ludność w przekroju terytorialnym w 2008 r. . „Informacje i opracowania statystyczne” (2008). Ireneusz Budzyński – kierujący. Warszawa : Główny Urząd Statystyczny . ISSN 1505-5507 ( pol. ). [dostęp 2008-08-13]. 
  2. Lucyna Nowak, Joanna Stańczyk, Agnieszka Znajewska: Ludność. Stan i struktura w przekroju terytorialnym (Stan w dniu 31 XII 2007 r.) . Warszawa: Główny Urząd Statystyczny , 2008. ISSN 1734-6118 .  ( pol. )
  3. Bezrobotni oraz stopa bezrobocia wg województw, podregionów i powiatów (stan w końcu grudnia 2009 r.) ( pol. ). Główny Urząd Statystyczny, 2010-02-01. [dostęp 2010-02-13].
  4. Rozporządzenie Rady Ministrów zmieniające rozporządzenie w sprawie sieci autostrad i dróg ekspresowych ( Dz. U. z 2009 r. Nr 187, poz. 1446 )
  5. Zarządzenie Generalnego Dyrektora Dróg Krajowych i Autostrad z dnia 10.12.2009

Linki zewnętrzne


Inne hasła zawierające informacje o "Województwo śląskie":

Pęcice ...

Studia ...

Uznam ...

Czerwińsk ...

Strzebielino ...

Insurekcja kościuszkowska ...

Cieplice Śląskie-Zdrój ...

Śląskie Kamienie ...

Borowice (województwo dolnośląskie) ...

Ścięgny ...


Inne lekcje zawierające informacje o "Województwo śląskie":

01 Znaki drogowe - znaki uzupełniające (plansza 3) ...

208 Walki o granice II Rzeczypospolitej (plansza 10) ...

208 Walki o granice II Rzeczypospolitej (plansza 12) ...





Zachodniopomorskie Pomorskie Warmińsko-Mazurskie Podlaskie Mazowieckie Lubelskie Kujawsko-Pomorskie Wielkopolskie Lubuskie Łódzkie Świętokrzyskie Podkarpackie Małopolskie Śląskie Opolskie Dolnośląskie