|
system kastowy
system kastowy - rodzaj systemu stanowego, wiążący się przede wszystkim z kulturami subkontynentu indyjskiego i zapisaną w hinduizmie wiarą w reinkarnację. Jednostki, które nie przestrzegają rytuałów i obowiązków swojej warstwy, w następnym wcieleniu (inkarnacji) odrodzą się w niższej warstwie społecznej. System kastowy określa dozwolone formy kontaktowania się członków hierarchii społecznej.
W odniesieniu do stratyfikacji społecznej w Indiach, poprawnym terminem dla słowa kasta jest dźati. Natomiast w odniesieniu do stanów społecznych używa się terminu warna.
Etymologia
Kasta (hiszp. casta - rasa, ród) - ściśle zamknięta grupa społeczna, której odrębność, wynikająca z przepisów religijnych lub prawnych, jest zwykle usankcjonowana zwyczajowo. Kasty zajmowały określone obszary, a ich członkowie byli związani ze sobą wspólnymi obrzędami i wykonywaniem tego samego zawodu. Kasty były zhierarchizowane, jedne uważano za lepsze, a inne za gorsze. Przynależność do każdej z nich była dziedziczna.
Idea
O pozycji, jaką człowiek zajmuje w tym systemie, decydują jego pochodzenie, kwalifikacje i rodzaj wykonywanej pracy (guna-karma).
Bhagawadgita mówi o strijo wajśjas tatha śudrah, a Śrimad Bhagawatam o strija-śudra-dwidźabandhunam. Zgodnie z tymi stwierdzeniami, kobiety, śudrowie i dwidźa - bandhu należą do tej samej kategorii. Termin dwidźa-bandhu odnosi się do osoby, która narodziła się w wysoko postawionej rodzinie braminów albo kszatrijów, lecz sama nie posiada wymaganych kwalifikacji. Jest to bardzo praktyczne. Zdarza się jednak, że kiedy ktoś przychodzi na świat w rodzinie bramina, to nawet jeśli nie ma cech bramińskich twierdzi, że jest braminem. Taki człowiek może nie zasługiwać nawet na miano śudry, a mimo to ludzie uznają go za bramina. Takie podejście doprowadziło do upadku cywilizacji wedyjskiej.
Podział taki ma odpowiadać kwalifikacjom nabytym dzięki wykształceniu i ma on utrzymać społeczeństwo w stanie spokoju i zapewnić mu dobrobyt. Cechy wymienione takie jak: wolność od strachu, oczyszczenie życia, kultywowanie wiedzy duchowej, dobroczynność, samokontrola, spełnianie ofiar, studiowanie Wed, pokuty i prostota, łagodność, prawdomówność, wolność od złości, wyrzeczenie, spokój, niechęć do krytykowania, współczucie dla wszystkich żywych istot, wolność od żądzy, delikatność, skromność i mocna determinacja; wigor, zdolność przebaczania innym, hart ducha, czystość, wolność od zazdrości i pragnienia honorów przynależą ludziom pobożnym o boskiej naturze i zwane są transcendentalnymi. Dzięki tym cechom osoby posiadające je mogą zrobić postęp w poznaniu duchowym i wyzwolić się z tego materialnego świata.
W Indiach , system zdegradował się do postrzegania jedynie pochodzenia, szufladkując ludzi ze względu jedynie na przynależność do danej rodziny. Obecnie, choć wciąż żywy system kastowy najsilniej wpływa na zawieranie małżeństw, gdzie rodzice wywierają zdecydowany wpływ na przyszłość dzieci. Ze społecznego punktu widzenia system ten, podobnie jak w reszcie świata, jest zastępowany władzą pieniądza, który dyktuje wartość jednostki.
Szczyt piramidy
Za głowę albo mistrza duchowego wszystkich statusów i porządków społecznych w instytucji ćaturaśrama uważany jest sannjasin, czyli osoba w wyrzeczonym porządku życia. Pierwszą cechą sannjasina powinna być nieustraszoność. Ponieważ sannjasin musi być zawsze sam, bez żadnego wsparcia czy gwarancji wsparcia, ma on polegać jedynie na łasce Boga. Jeżeli myśli: "Kto będzie mnie chronił po tym, jak zerwę wszelkie związki?", to nie powinien przyjmować wyrzeczonego porządku życia.
Warny
Hindusi wierzą, że jest pięć rodzajów ludzi, z których cztery wywodzą się z ciała pierwszego człowieka . Pierwszą, najwyższą warnę , wywodzącą się z ust stanowią bramini. To głównie kapłani i święci mężowie. Kolejna warna to wywodzący się z ramion kszatrijowie – monarchowie, wojownicy i żołnierze. Trzecią warnę stanowią wywodzący się z ud wajśjowie. To kupcy i rzemieślnicy. Ze stóp wywodzą się członkowie najniższej warny – śudrowie – czyli robotnicy. Ostatnią, piątą grupą społeczną, której przynależność warnowa nie dotyczyła są Dalici (tzw. "niedotykalni").
Warn nie należy mylić z kastami (dźati). Warny dzielą się na cztery stany :
-
1. bramini – kapłani
-
2. kszatrijowie – wojownicy i rządcy, monarchowie
-
3. wajśjowie – kupcy, rzemieślnicy
-
4. śudrowie – ludność służebna (np.robotnicy rolni, księgowi)
Inne hasła zawierające informacje o "system kastowy":
Mieszko II Lambert
...
Nadciśnienie tętnicze
...
Adwentyzm
...
Oddychanie komórkowe
...
Linz
...
Kwas fosforowy
...
1749
...
Nowa Polityka Ekonomiczna
...
Eunectes
...
Samuel Pepys
...
Inne lekcje zawierające informacje o "system kastowy":
Podstawy informatyki - podstawowe pojęcia, systemy liczbowe - część II (plansza 3)
...
203 Okres międzywojenny na świecie. Postęp techniczny i kryzys gospodarczy (plansza 6)
...
204 Kryzys europejskiej myśli demokratycznej (plansza 14)
...
|
