Syreny (Sirenia) – rząd dużych ssaków łożyskowych prowadzących wyłącznie wodny tryb życia. Syreny zajmują szczególne miejsce w ekosystemie , ponieważ są jedynymi roślinożernymi ssakami wodnymi. Podobnie jak słonie , góralki i mrówniki wywodzą się od ssaków prakopytnych . Nie jest znana przyczyna zajęcia przez nie środowiska odmiennego niż u większości innych ssaków.

Morfologia

Syreny mają ciało o wrzecionowatym kształcie, przednie kończyny przekształcone w płetwy, a tylne zredukowane. Głowa jest słabo wyodrębniona, brak płetwy grzbietowej i małżowin usznych. Kształt płetwy ogonowej oraz budowa czaszki są cechami charakterystycznymi dla przedstawicieli rodzin. Na wargach występują liczne włosy czuciowe (zatokowe). Kości syren są masywne i ciężkie. U diugoniowatych występuje typowa dla większości ssaków liczba 7 kręgów szyjnych , natomiast manatowate mają ich tylko 6. Mózg niewielki, o gładkich półkulach . Dobrze rozwinięte ośrodki węchowe i narząd węchu. Narząd Jacobsona nie występuje.

Tempo rozrodu syren jest stosunkowo wolne. Samica rodzi jedno młode, które karmi mlekiem i wychowuje przez dwa lata. Dopiero po tym okresie przystępuje do kolejnego rozrodu.

Syreny żyją wyłącznie w wodzie, nie potrafią poruszać się na lądzie. Są poławiane przez ludzi dla mięsa . Obecnie uznawane są za zagrożone wyginięciem , zostały objęte ochroną.

Ewolucja

Syreny zamieszkujące Stary Świat dotarły w eocenie lub oligocenie do Ameryki Południowej , która była w owym czasie kontynentem odizolowanym. Najstarsze znane manaty znane są ze środkowego miocenu . Pierwsze eoceńskie diugonie żywiły się trawą morską porastającą płycizny Morza Tetydy i innych ciepłych mórz trzeciorzędu . Dzisiejsze syreny to zwierzęta wyłącznie tropikalne , zasiedlające rzeki i estuaria . Obecnie rodzina manatów obejmuje zaledwie trzy gatunki, zaś diugoni tylko jeden. Drugim, który jednakże dotrwał jedynie do końca XVIII wieku, była krowa morska , która wyginęła w 27 lat po jej odkryciu.

Systematyka

Spośród przedstawicieli rzędu syreny, obecnie żyją osobniki reprezentujące tylko dwa rodzaje (a w nich cztery gatunki)^[1]:

Zobacz też

• syrenowate – rodzina płazów

Przypisy

Bibliografia