Startuj z nami!

www.szkolnictwo.pl

praca, nauka, rozrywka....

mapa polskich szkół
Nauka Nauka
Uczelnie Uczelnie
Mój profil / Znajomi Mój profil/Znajomi
Poczta Poczta/Dokumenty
Przewodnik Przewodnik
Nauka Konkurs
uczelnie

zamów reklamę
zobacz szczegóły
uczelnie

kopalnia soli w Wieliczce

kopalnia soli w Wieliczce - jedna z najstarszych na świecie kopalni soli kamiennej. Mieści się w Wieliczce pod Krakowem. Od XIII wieku do 1772 wspólnie z Kopalnią soli "Bochnia" wchodziła w skład Żupy krakowskiej. Sole wydobywane w kopalni pochodzą z miocenu i zostały wraz utworami towarzyszącymi tektonicznie przesunięte przez ruchy orogenezy alpejskiej w obecne miejsce z pierwotnej lokalizacji odległej o minimum kilkadziesiąt kilometrów.

W 1976 roku kopalnia wpisana została do krajowego rejestru zabytków. Dwa lata później w 1978 roku wpisana przez UNESCO na pierwszą Listę światowego dziedzictwa kulturowego i przyrodniczego. W 1989 roku Kopalnia Soli "Wieliczka" poszerzyła Listę Światowego Dziedzictwa w Zagrożeniu. Od 1994, to także pomnik historii Polski. 30 VI 1996 r. zaprzestano całkowicie eksploatacji złoża.

Kopalnie odwiedziło w 2006 roku 1 mln 65 tys. 857 gości, z tego 58% odwiedzających stanowili obcokrajowcy. Spośród nich najwięcej do kopalni przyjechało Brytyjczyków – ponad 57 tysięcy i Niemców – ponad 50 tysięcy.

Charakterystyka

Wielicka kopalnia liczy 9 poziomów, z których pierwszy – poziom Bono – sięga na głębokość 64 metrów, zaś ostatni leży 327 metrów pod powierzchnią ziemi. Łączna długość chodników, łączących około 3000 wyrobisk (chodników, pochylni, komór eksploatacyjnych, jezior, szybów, szybików), przekracza 300 km. Kubatura zespołu wyrobisk to ok. 7,5 mln m³.

Kopalnię cechuje unikalny mikroklimat, na który składa się – obok dużej wilgotności i zawartości chlorku sodu – stała temperatura (ok. 9-12 °C), ciśnienie, jonizacja i promieniowanie świetlne, wysoka zawartość w powietrzu manganu, magnezu i wapnia. Sprzyja on prowadzonym na głębokości 135 metrów w komorze Jezioro Wessel turnusom rehabilitacyjnym dla osób ze schorzeniami górnych dróg oddechowych.

W kopalni powstało w roku 1951 Muzeum Żup Krakowskich. Najstarszą zlokalizowaną dziś częścią kopalni, w której odbywało się wydobywanie soli metodami górniczymi, jest szyb Goryszowki, pochodzący z drugiej połowy XIII w. Jest to jedyny obiekt górniczy na świecie czynny bez przerwy od średniowiecza do chwili obecnej, pozwalający prześledzić rozwój techniki górniczej w poszczególnych epokach historycznych.

Geologia

Wielicka kopalnia usytuowana jest w zachodniej części podkarpackich złóż solnych, których wiek określany jest na około 15 milionów lat. Złoże powstało w okresie mioceńskim, wieku badeńskim w trakcie zaniku Morza Mioceńskiego, które stało się morzem zamkniętym o wysokim stopniu zasolenia.

Gorący klimat oraz stale podnoszące się dno (efekt powstawania Karpat) stworzyły warunki sprzyjające sedymentacji. W pierwszej kolejności zaczęły osadzać się węglany następnie siarczany, a na końcu sole kamienne. Przy czym w południowej części akwenu doszło do uformowania się złoża bryłowego (zubrowego) a w północnej i środkowej jego części powstało złoże pokładowe (warstwowe). Czas trwania procesu sedymentacji określany jest na 15-20 tysięcy lat, po nim nastąpił proces wypełniania zbiornika warstwami ilastymi i mułowymi. Podczas ostatnich ruchów górotwórczych Karpat nastąpiło nasunięcie się złoża bryłowego na pokładowe. Obecnie wielickie złoże solne ma około 10 km długości, 600-1500 m szerokości oraz od kilku do około 400 m miąższości.


Inne hasła zawierające informacje o "kopalnia soli w Wieliczce":

Nadciśnienie tętnicze ...

Adwentyzm ...

Globuliny ...

Związek organiczny ...

Chemoklina ...

Sztolnie Kowary ...

Sława (miasto) ...

Czarny Grzbiet (Karkonosze) ...

Pliniusz Starszy ...

Stanowisko archeologiczne ...


Inne lekcje zawierające informacje o "kopalnia soli w Wieliczce":

128. Ruchy roślin i ich przyczyny (plansza 7) ...

Budowa i rola części biernej układu ruchu (plansza 3) ...

232. Stalinizm (plansza 3) ...





Zachodniopomorskie Pomorskie Warmińsko-Mazurskie Podlaskie Mazowieckie Lubelskie Kujawsko-Pomorskie Wielkopolskie Lubuskie Łódzkie Świętokrzyskie Podkarpackie Małopolskie Śląskie Opolskie Dolnośląskie