Svetozar Boroević von Bojna
Svetozar Boroević von Bojna (ur.
13 grudnia
1856
, zm.
23 maja
1920
) –
austro-węgierski
feldmarszałek
.
Urodził się w prawosławnej rodzinie we wsi Umetić koło Kostajnicy (w
Chorwacji
[1], na południowy wschód od
Zagrzebia
). Obszar ten wchodził w skład
Pogranicza Wojskowego
Austro-Węgier. Po skończeniu szkoły elementarnej studiował na akademiach wojskowych w Kemenitz (koło Peterwardein, ob.
Petrovaradin
, pod
Nowym Sadem
) i
Grazu
. Szybko awansował (kapral w 1872, podporucznik w 1875) i został dowódcą w chorwackiej landwehrze - sam określił się jako "prawosławny
Chorwat
". Odznaczył się podczas zajmowania
Bośni
w 1878 i został awansowany na porucznika w 1880. Pomiędzy 1887 a 1891 odbył dodatkowy kurs wojskowy, a następnie pracował jako instruktor. W 1892 został awansowany na majora, a w 1897 na pułkownika. W czerwcu 1898 wyznaczono go na szefa sztabu szóstego korpusu, którym był do lutego 1904. W międzyczasie, w 1899 ożenił się z córką austriackiego oficera. W 1905 został uhonorowany tytułem "von Bojna". W kwietniu 1912 został dowódcą szóstego korpusu.
Kiedy w 1914 zaczęła się
I wojna światowa
, Boroević von Bojna znajdował się w dowództwie szóstego korpusu na froncie wschodnim. Na początku września 1914 został dowódcą trzeciej armii i w początkach października oswobodził twierdzę
Przemyśl
. Jego wojska walczyły pod
Limanową
, na Przełęczy Dukielskiej i w innych miejscach w Karpatach, powstrzymując Rosjan przed wkroczeniem na
Węgry
. Rosyjskie kontrofensywy w lutym i marcu 1915 o mało nie spowodowały zepchnięcia trzeciej armii Boroevicia na Nizinę Węgierską, lecz dzięki posiłkom niemieckim zdołał on utrzymać pozycje i nie dopuścił do przełamania frontu. Potem (wraz z czwartą armią austro-węgierską arcyks. Józefa Ferdynanda i jedenastą armią niemiecką
Mackensena
) wziął udział w generalnej ofensywie austriacko-niemieckiej, mającej odrzucić Rosjan i ewentualnie odbić Przemyśl. Boroević nie pozostał jednak na froncie wschodnim dostatecznie długo, aby zobaczyć wyzwolenie Przemyśla, które nastąpiło w czerwcu. 25 V 1915 wraz z częścią trzeciej armii (reszta została wcielona do Grupy Armii Mackensena) został przeniesiony na front włoski. Tam Boroević został dowódcą piątej armii, przy pomocy której zorganizował obronę przed
Włochami
i powstrzymał wiele ich ofensyw. Mimo to szef sztabu,
Conrad von Hötzendorf
, polecił mu wycofać się i zaprzestać prób obrony tego obszaru (dzisiejsza
Słowenia
), uważając go za niemożliwy do obronienia. Jednakże Boroević utrzymywał się z trzydziestoma ze swoich oddziałów, twierdząc, że
Słoweńcy
dotrzymają pola, kiedy przyjdzie im bronić swojego kraju. To przemówiło do cesarza
Franciszka Józefa
i dał on Boroeviciowi dowodzenie nad frontem przy
Isonzo
. Wojska Boroevicia powstrzymały wszystkie z jedenastu włoskich ataków i w Austro-Węgrzech okrzyknięto go "Królem Isonzo"(zyskał również przydomek "Lew Isonzo" (Löwe vom Isonzo), a jego żołnierze adorowali go i nazywali "Naš Sveto!". Za męstwo w walce 1 V 1916 został awansowany do stopnia generała pułkownika (Generaloberst). 23 VIII 1917 doszedł do stanowiska dowódcy frontu południowo-wschodniego, który wkrótce został przemianowany na "Grupę Armii Boroević". 1 II 1918 został
feldmarszałkiem
, odznaczono go też wieloma orderami, włączając
Order Marii Teresy
.
Front utrzymał się do listopada 1918, kiedy żołnierze węgierscy zaczęli masowo dezerterować. Po tym wydarzeniu Boroević przegrupował oddziały pod Tagliamento, potem cofnął się do Velden, i ostatecznie porzucił swe obowiązki w grudniu, po całkowitym rozpadzie Austro-Węgier. Jako austriacki generał był osobą niepożądaną w nowo tworzonym
Królestwie Serbów, Chorwatów i Słoweńców
, więc pozostał w Austrii, gdzie zmarł w szpitalu w Klagenfurcie. Jego ciało zostało przetransportowane do Wiednia, gdzie złożono je w grobie opłaconym przez cesarza
Karola
.
Zobacz też
Referencje
- ↑
Chorwacki Archiwów Państwowych. Zagrzeb. 2006. Svetozar Boroević
