Startuj z nami!

www.szkolnictwo.pl

praca, nauka, rozrywka....

mapa polskich szkół
Nauka Nauka
Uczelnie Uczelnie
Mój profil / Znajomi Mój profil/Znajomi
Poczta Poczta/Dokumenty
Przewodnik Przewodnik
Nauka Konkurs
uczelnie

zamów reklamę
zobacz szczegóły
uczelnie

Stronnictwo Demokratyczne

Stronnictwo Demokratyczne

Stronnictwo Demokratyczne
Lider Paweł Piskorski
Data założenia 15 kwietnia 1939
Adres siedziby ul. Chmielna 9,
00-021 Warszawa ,
tel. (22) 826-1006
fax 827-4051
e-mail sd@sd.pl
Ideologia polityczna centryzm , demokracja , socjalliberalizm
Deklarowane
poglądy gospodarcze
socjalliberalizm
Liczba członkówbrak danych
Członkostwo
międzynarodowe
Europejska Partia Demokratyczna
Europejska Grupa
Parlamentarna
Porozumienie Liberałów i Demokratów na rzecz Europy
MłodzieżówkaZwiązek Młodych Demokratów
Barwy      granat
      biel
      czerwień
Obecni posłowie3
Obecni senatorowie0
Obecni eurodeputowani0
strona oficjalna

Stronnictwo Demokratyczne (SD) – polska partia polityczna .

Spis treści

Początki działalności

Stronnictwo Demokratyczne uznaje za swój początek rok 1937, kiedy w Warszawie , potem w Krakowie , Łodzi , Lwowie , Wilnie , Katowicach , Sosnowcu , Bielsku , Poznaniu , Kaliszu , Gdyni i innych mniejszych miastach II Rzeczypospolitej powstawały Kluby Demokratyczne , które pod koniec 1937 stworzyły niezależny społecznie ruch demokratyczny. Program tych klubów został wyrażony w tzw. "małej deklaracji demokratycznej". Został on przyjęty 16 października 1937 na konstytucyjnym zebraniu Klubu Demokratycznego w Warszawie. Program ten nadawał klubowi opozycyjny charakter przeciwko rządowi sanacyjnemu . Kluby te opowiedziały się wówczas przeciwko tendencjom totalitarnym i nacjonalistycznym .

Antydemokratyczna polityka sanacji oraz zagrożenia wynikające ze strony hitlerowskich Niemiec przyczyniły się do przyspieszenia decyzji o utworzeniu nowej partii politycznej, reprezentującej na scenie politycznej inteligencję demokratyczną.

Powstanie SD

Decyzja o powołaniu Stronnictwa Demokratycznego zapadła 12 czerwca 1938 na Zjeździe Klubów Demokratycznych we Lwowie (działających od 18 września 1937 wśród inteligencji i drobnych przedsiębiorców), natomiast I Kongres SD odbył się 15–16 kwietnia 1939 w Warszawie.

15 kwietnia 1939, podczas Ogólnopolskiego Zjazdu Założycielskiego (I Kongresu SD), w programie partii zapisano m.in. plan uzdrowienia i rozwoju gospodarki (gospodarka planowa, swoboda działania związków zawodowych, nacjonalizacja głównych działów przemysłu, reforma rolna) i podniesienie poziomu edukacji. Występowano przeciwko koncepcjom nacjonalistycznym i totalitarnym, jak również przeciw autorytarnej sanacji . Postulowano również modernizację armii oraz rozbudowę potencjału wojennego. Na czele partii stanęli Mieczysław Michałowicz i Mikołaj Kwaśniewski .

Okres II wojny światowej

W czasie II wojny światowej członkowie stronnictwa weszli w struktury Polski Walczącej pod kryptonimem Prostokąt. Wydawali między innymi pisma: "Myśl Społeczno-Polityczna", " Dziennik Polski ", " Polska Walcząca " i 'Nowe Drogi". W 1942, głównie z inicjatywy działaczy SD, powołano Główną Radę Pomocy Żydom " Żegota " oraz Społeczną Organizację Samoobrony .

W 1943 doszło do sporów wewnątrz kierownictwa SD, w wyniku czego wyłoniły się: Stronnictwo Demokratyczne, uznające Rząd RP na uchodźstwie i komunizujące Stronnictwo Polskiej Demokracji pod przewodnictwem Romualda Millera . Stronnictwo Demokratyczne uznawało Polskie Państwo Podziemne i wspólnie z Polską Niepodległą , Związkiem Wolnej Polski, Polską Walczącą, Zjednoczeniem Robotników Polskich oraz Unią Związków Zawodowych Pracowników Umysłowych tworzyło Zjednoczenie Demokratyczne , będące częścią składową Rady Jedności Narodowej .

Zjednoczenie Demokratyczne wydawało "Nowy Dzień" i "Głos Wolny Wolność Ubezpieczający". W 1945 Eugeniusz Czarnowski i Stanisław Michałowski zostali aresztowani przez NKWD , a następnie wywiezieni do Moskwy i sądzeni w procesie moskiewskim .

Po wojnie

W kraju

W sierpniu 1944 na terenach zajętych przez Armię Czerwoną "grupa restytucyjna" (w skład której weszli m.in.: Wincenty Rzymowski , Leon Chwistek , Jan Karol Wende , Leon Chajn , Jan Rabanowski i Zygmunt Sobolewski) odtworzyła Stronnictwo Demokratyczne i weszła w struktury władzy jako partia sojusznicza wobec PPR (w ramach tzw. Bloku Demokratycznego ), a potem PZPR .

Formalne wznowienie działalności SD nastąpiło w dniu 18 sierpnia 1944, bowiem wtedy powołano w Lublinie Tymczasowy Zarząd Główny SD, z Wincentym Rzymowskim jako przewodniczącym ZG SD. W dniu 24 września 1944 TZG SD przyjął "Deklarację Stronnictwa Demokratycznego", którą 28 września 1944 opublikował dziennik Rzeczpospolita . Rzymowski nie miał zatem żadnego mandatu do podpisania w imieniu SD Manifestu PKWN z dnia 22 lipca 1944.

W utworzonej po II wojnie światowej Krajowej Radzie Narodowej SD było reprezentowane przez 17 posłów, a w Tymczasowym Rządzie Jedności Narodowej przez dwóch ministrów.

W 1946 SD, mimo coraz większego podporządkowania ugrupowania PPR, przyjęło jako cel obronę praw inteligencji i rzemieślników w systemie komunistycznym, sprzeciwiało się między innymi likwidacji prywatnej własności w handlu oraz niezależnej spółdzielczości. W latach 1946–1947 liczebność partii sięgnęła 100 000 członków, powstawały Koła Zakładowe SD z zakładach przemysłowych i kopalniach (m.in. na Górnym Śląsku , gdzie aktywny napływ robotników do SD popierał szef jego Zarządu Wojewódzkiego Edmund Odorkiewicz ). Wprowadziło to popłoch w kierownictwach PPR i PPS , które przeciwstawiały się rozrostowi mniejszych stronnictw sojuszniczych. Postanowiono ograniczyć działalność i liczebność partii. Ponieważ podobny los spotkał chadeckie Stronnictwo Pracy w 1950, na wniosek kierownictwa SP dołączyła do SD pewna część działaczy likwidowanego SP wraz z personelem etatowym, wydawnictwami, drukarniami i agendami. Stronnictwo Demokratyczne przejęło wówczas m.in. wydawany przez SP Ilustrowany Kurier Polski . Do Klubu Poselskiego SD przystąpili posłowie wybrani z listy Stronnictwa Pracy.

Podporządkowane PZPR oraz organiczone liczebnie Stronnictwo było jednym z członków Frontu Narodowego (1952–1957), Frontu Jedności Narodu (1957–1983) oraz PRON (1983–1989). Popierało politykę PZPR w zamian za namiastkę spokoju w środowiskach rzemieślniczych, kupieckich i inteligenckich. Uzyskiwało jednocześnie symboliczny wpływ na sprawowanie władzy w rządzie i radach narodowych, gdzie reprezentowane było w sposób śladowy. Posiadało z klucza swoich ministrów, radnych, posłów oraz wiceprzewodniczących prezydiów rad narodowych różnego szczebla (później: wiceprezydentów miast i wiceprzewodniczących rad narodowych).

Pomimo silnego nacisku ze strony PZPR i służb specjalnych partia pozostała jedną z nielicznych w bloku wschodnim partii niemarksistowskich i postrzegana była jako swoisty azyl myśli demokratycznej, a także ugrupowanie do którego mogły wstępować osoby wierzące. Współpracowała z Czechosłowacką Partią Socjalistyczną , Liberalno-Demokratyczną Partią Niemiec , Socjaldemokratyczną Partią KRLD oraz Demokratyczną Ligą Wietnamu.

W czasie przemian lat 80. Stronnictwo podjęło pewne próby uniezależnienia się od PZPR. W 1981 na XII Kongresie SD przedstawiło propozycje powołania Trybunału Stanu , Trybunału Konstytucyjnego , Rzecznika Praw Obywatelskich oraz przywrócenia Senatu . Zaproponowano także, aby rocznica uchwalenia Konstytucji 3 Maja (która wcześniej była "wewnętrznym" świętem Stronnictwa Demokratycznego) stała się świętem państwowym. Postulaty były podtrzymywane przez cały stan wojenny.

Po ogłoszeniu stanu wojennego Stronnictwo Demokratyczne przystąpiło do PRON, przewodniczący partii Edward Kowalczyk był wówczas wicepremierem w rządzie Jaruzelskiego i popierał wprowadzenie stanu wojennego.

Na emigracji

Stronnictwo Demokratyczne po 1939 działało również na emigracji: we Francji , Wielkiej Brytanii i USA. Do jego liderów należeli Stanisław Olszewski , Andrzej Rosner, dr Janusz Bryliński i Feliks Gadomski (USA). W styczniu 1946 lider SD dr Olszewski podpisał w Londynie o przyłączeniu się SD do Rady Polskich Stronnictw Politycznych wraz z przedstawicielami Stronnictwa Narodowego, PPS, Stronnictwa Pracy oraz Stronnictwa Ludowego[1]. Stronnictwo popierało rząd Tomasza Arciszewskiego . W 1950 SD wraz ze Stronnictwem Pracy oraz zwolennikami Stanisława Mikołajczyka powołało do życia Polski Narodowy Komitet Demokratyczny, który nie uznawał rządu RP na uchodźstwie, jednak w 1954 partia weszła w skład Tymczasowej Rady Jedności Narodowej. SD emigracyjne było afiliowane przy Unii Liberalno-Demokratycznej Europy Środkowo-Wschodniej (Liberal-Democratic Union of Central-Eastern Europe, LDUCEE) z siedzibą w Nowym Jorku . Wśród 16 polskich przedstawicieli w ACEN znajdował się polityk SD[2].

Okrągły Stół i Sejm kontraktowy

W myśl ustaleń Okrągłego Stołu w wyborach do " Sejmu kontraktowego " w 1989 Stronnictwu przyznano 27 mandatów poselskich. Po niepowodzeniu misji utworzenia rządu przez Czesława Kiszczaka SD zawiązało koalicję z " Solidarnością " oraz ZSL i współtworzyło pierwszy demokratyczny rząd Tadeusza Mazowieckiego , przez co PZPR znalazło się w mniejszości i straciło kierowniczą rolę w państwie. Z ramienia Stronnictwa w rządzie zasiedli wówczas: prof. Jan Janowski (wicepremier i kierownik Urzędu Postępu Naukowo-Technicznego i Wdrożeń), Aleksander Mackiewicz (minister rynku wewnętrznego) i Marek Kucharski (minister odpowiedzialny za stworzenie resortu łączności). Wicemarszałkiem sejmu reprezentującym Stronnictwo Demokratyczne została Teresa Dobielińska-Eliszewska . W tym samym roku, na wniosek Klubu Poselskiego SD przywrócono tradycyjną nazwę Państwa Polskiego – "Rzeczpospolita Polska". Rok później, również na wniosek SD, przywrócono przedwojenne godło państwowe.

III Rzeczpospolita

Powstanie systemu wielopartyjnego oraz spory co do dalszej formy aktywności oraz linii politycznej partii sprawiły, że wielu działaczy Stronnictwa odeszło z partii lub przeszło do innych ugrupowań. Byli wśród nich reformatorzy SD Jerzy Robert Nowak , Tadeusz Bień , Kazimierz Mieczysław Ujazdowski , Piotr Winczorek i Jerzy Slezak .

W wyborach do Sejmu w 1991 SD wystartowało samodzielnie, uzyskując 1 mandat; posłem Stronnictwa został Jan Świtka . Ugrupowanie nie przejawiało aktywności w okresie opozycji pozaparlamentarnej, będąc jednocześnie areną konfliktu wewnętrznego podczas rządów Rafała Szymańskiego , który został ostatecznie odwołany z funkcji szefa SD jesienią 1993. W wyborach parlamentarnych w 1993 działacze SD startowali z list Unii Pracy , SLD , PSL , BBWR i UPR . Ugrupowanie wprowadziło wówczas do Sejmu 3 posłów (wśród nich 2 osoby z listy UP, 1 z SLD). W 1996 Stronnictwo zawarło porozumienie wyborcze z Unią Wolności , Stronnictwem Ludowo-Chrześcijańskim , Republikanami i Partią Konserwatywną na okres wyborów w 1997 , co przełożyło się na mandaty w Sejmie III kadencji dla Jana Klimka i Stanisława Pilniakowskiego ). Mimo relatywnego sukcesu aktyw SD wyrażał rozczarowanie aliansem z UW, z którą Stronnictwo sprzymierzyło się również na okres wyborów samorządowych. Rozpoczęły się rozmowy Jana Klimka z Partią Ludowo-Demokratyczną , Unią Pracy i Polskim Stronnictwem Ludowym. W wyniku spadku popularności ugrupowań postsolidarnościowych SD zmieniło w 2000 sojusznika, popierając Aleksandra Kwaśniewskiego w wyborach prezydenckich , a następnie podpisując umowę o starcie na listach SLD-UP . W Sejmie zasiadł wówczas jeden przedstawiciel tej partii – ówczesny jej prezes Jan Klimek, co doprowadziło do kolejnego rozczarowania nieudanym aliansem w szeregach SD. Jan Klimek do końca kadencji zasiadał w klubie parlamentarnym SLD.

Od 2002 przewodniczącym partii był Andrzej Arendarski (zrezygnował 2 grudnia 2006). W 2005 Stronnictwo Demokratyczne było inicjatorem i współtwórcą Komitetu Wyborczego Centrum tworzonego przez SD, Partię Centrum , Inicjatywę dla Polski , Zjednoczenie Chrześcijańsko-Narodowe , Wspólnotę Samorządową i wiele innych organizacji społecznych, zawodowych i gospodarczych, wspólnie startujących w wyborach do parlamentu w 2005 , deklarujących powyborcze zjednoczenie i popierających kandydaturę prof. Zbigniewa Religi na urząd Prezydenta RP. Zbigniew Religa wycofał się jednak ze startu przed wyborami, popierając kandydaturę Donalda Tuska z Platformy Obywatelskiej .

W wyborach parlamentarnych w 2007 kilku kandydatów SD startowało do Sejmu z list różnych komitetów ( PSL , LiD , PO ). Z listy PO mandat uzyskał Adam Krupa , który pozostał członkiem klubu parlamentarnego tej partii (w połowie kadencji wystąpił z SD, przystępując do PO).

Siedziba SD przy ul. Chmielnej 9 (dawniej: Rutkowskiego 9)

2009

W styczniu 2009 do partii przystąpił eurodeputowany Paweł Piskorski (wybrany z listy Platformy Obywatelskiej , od kwietnia 2006 bezpartyjny), który zasiadał w grupie Porozumienie Liberałów i Demokratów na rzecz Europy . 21 lutego został on przewodniczącym Stronnictwa Demokratycznego. Dotychczasowy p.o. szefa partii Krzysztof Góralczyk objął funkcję przewodniczącego Rady Naczelnej ugrupowania (pełnił ją do października).

28 lutego Rada Naczelna SD wybrała nowy zarząd[3]. Znalazły się w nim m.in. osoby, które przystąpiły do SD po wyborze na przewodniczącego Pawła Piskorskiego, jak Robert Smoktunowicz , Andrzej Potocki czy Jan Artymowski.

W wyborach do Parlamentu Europejskiego partia wystawiła swoich kandydatów z listy koalicyjnego komitetu o nazwie Porozumienie dla Przyszłości – CentroLewica, do którego należały: Partia Demokratyczna , Socjaldemokracja Polska i Zieloni 2004 . Komitet uzyskał 179 602 głosy (2,44%) i nie przekroczył progu wyborczego. Członkowie SD otrzymali 1958 głosów (1,09% głosów w ramach listy, czyli 0,027% w skali kraju dla SD).

Na początku lipca do partii wstąpili członkowie Demokratycznego Koła Poselskiego , które stało się 3 lipca parlamentarną reprezentacją SD (od 16 lipca działa pod nazwą "Demokratyczne Koło Poselskie Stronnictwa Demokratycznego"[4]). 10 lipca szefem rady programowej ugrupowania został Andrzej Olechowski , który osiem dni wcześniej wystąpił z PO. Nie przystąpił jednak do SD[5].

Według Rzeczpospolitej, majątek partii, który mógłby zostać sprzedany, aby pokryć wydatki na kampanie wyborcze wynosi od 65 mln do 120 mln zł[6]. Wg wyliczeń tej gazety, pieniądze ze sprzedaży (120 mln zł), mogłyby pokryć wydatki na 9 kampanii prezydenckich lub 4 kampanie do parlamentu[6].

Konflikt w Stronnictwie Demokratycznym

Od kilku miesięcy w Stronnictwie Demokratycznym trwa spór pomiędzy częścią działaczy o dłuższym stażu w SD a sojusznikami Pawła Piskorskiego o oblicze ideowe partii, losy jej nieruchomości oraz proces decyzyjny w obrębie ugrupowania[7]. W wyniku tego sporu Rada Naczelna pod przewodnictwem Krzysztofa Góralczyka postanowiła zawiesić Pawła Piskorskiego w roli przewodniczącego ugrupowania oraz zwołać kongres nadzwyczajny na 21 listopada 2009. Z kolei zarząd SD podczas obrad Rady Naczelnej dokonał zawieszenia trzech wiceprzewodniczących związanych ze "starym SD": Lesława Lecha, Dariusza Sitka i Jana Klimka, przewodniczącego Rady Naczelnej Krzysztofa Góralczyka oraz wykluczył dwie inne osoby z zarządu, zwołując jednocześnie nadzwyczajny kongres na 14 listopada 2009[8]. Naczelny Sąd Partyjny uznał te działania za bezprawne[9]. 30 października 2009 frakcja związana z Piskorskim wybrała wiceprzewodniczącym SD Bogdana Lisa [10]. Ostatecznie XXIII Nadzwyczajny Kongres SD zwołany przez zwolenników Pawła Piskorskiego odbył się 4 listopada 2009. Uczestniczyło w nim około 20 delegatów ze 106 (reszta – około 70 osób – została uprzednio zawieszona)[11]. Dokonano wyboru przewodniczącego Rady Naczelnej, członków Naczelnego Sądu Partyjnego oraz Naczelnej Komisji Rewizyjnej, zwrócono się również do działaczy SD o "aktywne wsparcie demokratycznych zmian w Stronnictwie"[12]. Na kilka dni przed Kongresem miało miejsce masowe zawieszanie dotychczasowych delegatów na Kongres reprezentujących frakcję przeciwną Piskorskiemu[13]. 19 listopada 2009 sąd rejestrowy zatwierdził zmiany w kierownictwie partii dokonane przez zwolenników Pawła Piskorskiego[14].

21 listopada odbył się w sali "Baltic Room 2" hotelu Marriott XXIII nadzwyczajny Kongres SD zwołany przez frakcję przeciwną działaniom Piskorskiego[15], na którym dokonano odwołania Pawła Piskorskiego z funkcji przewodniczącego partii. W Kongresie uczestniczyło 76 ze 106 działaczy uprawnionych do wzięcia w nim udziału, z czego 75 opowiedziało się za dymisją Piskorskiego. Czasowe kierowanie partią powierzono ponownie Krzysztofowi Góralczykowi[16].

29 listopada 2009 sąd rejestrowy zatwierdził zmiany dokonane we władzach partii przez Pawła Piskorskiego, wykreślając z ewidencji byłego skarbnika Roberta Smoktunowicza i Krzysztofa Góralczyka, jednocześnie wpisując na ich miejsce osoby rekomendowane przez Piskorskiego: Piotra Krośnickiego i Waldemara Prusaka[17].

XXIV Nadzwyczajny Kongres SD, na którym zostały dokonane korekty w statucie, odbył się 9 stycznia 2010. Dokonano połączenia kompetencji prezesa partii oraz szefa Rady Naczelnej[18]. 18 stycznia 2010 warszawski sąd okręgowy uprawomocnił decyzję o uznaniu przywództwa Pawła Piskorskiego w partii[19].

Na 22 maja 2010 został zwołany XXIV Kongres tej części SD, która nie uznaje przywództwa Pawła Piskorskiego w partii[20].

Aktualna reprezentacja w samorządzie

Stronnictwo Demokratyczne Pawła Piskorskiego w niewielkim stopniu reprezentowane jest w samorządzie kadencji 2006–2010. Do SD wstąpili głównie radni związanego z Włodzimierzem Całką klubu "Nasze Miasto" w dzielnicy Warszawa-Bemowo oraz radna PO w Radzie Warszawy Katarzyna Munio[21]. W Lublinie radnym SD jest były polityk PO Michał Widomski[22]. Radnym SD we Włocławku pozostaje Eugeniusz Wypijewski[23], wcześniej związany z postkomunistyczną lewicą[24]. W Wielkopolsce partię reprezentują w radach byli działacze PD Dariusz Wilczewski i Artur Dembny (odpowiednio w radach Konina i Kalisza )[25][26], zaś w Tarnowie z klubu PO w radzie miejskiej przeszedł do SD radny Krzysztof Nowak[27]. Stronnictwo Demokratyczne planuje udział w wyborach samorządowych 2010, w tym wystawienie kandydatów na prezydentów miast[28][29].

Udział w wyborach w 2010

14 listopada 2009 podczas drugiego zjazdu Partii Kobiet założycielka ugrupowania Manuela Gretkowska i przewodniczący Stronnictwa Demokratycznego Paweł Piskorski ogłosili stworzenie wspólnego programu i zapowiedzieli, że będą chcieli stworzyć komitet koalicyjny, który w 2010 mógłby wystartować w wyborach samorządowych, a potem parlamentarnych[30]. W dniu 6 marca 2010 partia oficjalnie poparła Andrzeja Olechowskiego jako kandydata w wyborach prezydenckich w 2010 [31]. W związku z kampanią wyborczą rozpoczęto wyprzedaż majątku partii, sprzedając należącą do SD kamienicę przy ul. Świdnickiej 36 we Wrocławiu za cenę 13 mln złotych (cena wywoławcza wynosiła 30 mln złotych). Zapowiedziano jednocześnie dalszą wyprzedaż należących do SD nieruchomości, a partyjni przeciwnicy Piskorskiego poinformowali o zamiarze złożenia doniesienia do prokuratury o popełnieniu przestępstwa w związku z wrocławską transakcją[32]. 9 maja 2010 Rada Naczelna SD upoważniła zarząd do sfinansowania kampanii wyborczej Andrzeja Olechowskiego kwotą 6 mln złotych pochodzącą ze sprzedaży nieruchomości SD[33].

Działacze skupieni wokół Krzysztofa Góralczyka i Lesława Lecha odmówili poparcia Andrzejowi Olechowskiemu jako kandydatowi na urząd prezydenta, apelując by nie korzystał on w czasie kampanii wyborczej ze środków pochodzących ze sprzedaży nieruchomości Stronnictwa[34]. 13 maja 2010 władze SD powtórzyły ten apel oraz zaapelowały do pozostałych kandydatów, by w debacie podczas kampanii prezydenckiej poruszyli temat nielegalnych ich zdaniem działań Pawła Piskorskiego[35]. Działacze SD przeciwni Pawłowi Piskorskiemu nie udzielili jednolitego poparcia żadnemu z kandydatów przed pierwszą turą wyborów. Niektóre rady regionalne opowiedziały się za Jarosławem Kaczyńskim bądź Januszem Korwin-Mikkem .

Ostatecznie kandydat SD Andrzej Olechowski uzyskał w wyborach z 20 czerwca 2010 1,44% głosów[36]. Andrzej Olechowski i Paweł Piskorski zapowiedzieli poparcie dla Bronisława Komorowskiego w II turze wyborów przewidzianej na 4 lipca 2010[37], zaś działacze SD przeciwni Pawłowi Piskorskiemu zaapelowali o poparcie Jarosława Kaczyńskiego .

Szefowie Stronnictwa Demokratycznego

Siedziby

Zobacz też

Przypisy

  1. Dokument podpisali odpowiednio: Tadeusz Bielecki , Tadeusz Tomaszewski , Hugon Hanke i Jerzy Kuncewicz, zob. Romuald Turkowski, Parlamentaryzm polski na uchodźstwie 1945–1972 w okresie rozbicia emigracji politycznej w Londynie, Wydawnictwo Sejmowe , Warszawa 2001
  2. Polska emigracja polityczna: informator [Ministerstwo Spraw Wewnętrznych. Departament I] (wstęp Sławomir Cenckiewicz ), "Adiutor", Warszawa 2004
  3. Potocki, Smoktunowicz i Klimek w nowym zarządzie SD . polskaliberalna.net, 28 lutego 2009.
  4. DKP SD w Sejmie VI kadencji
  5. Olechowski: decyzja ws. startu w wyborach – na jesieni . wp.pl, 10 lipca 2009.
  6. 6,0 6,1 Karol Manys: Piskorski zbiera miliony na wybory . "Rzeczpospolita", 16 lipca 2009.
  7. Klimek: Piskorski nas zwyczajnie oszukał (rozmowa z Beatą Sypułą) w "Polska The Times" z 29 października 2009 ; Adam Zyzman, Zrobiliśmy poważny błąd, wpis na blogu Adama Zyzmana z 20 października 2009
  8. Ewa Łosińska, W SD dwie władze, dwa kongresy, "Rzeczpospolita" z 30 października 2009
  9. Piskorski zdusił rebelię w SD?, portal wprost.pl z 30 października 2009
  10. Posiedzenie Rady Naczelnej SD, aktualności na stronie SD
  11. Wojciech Szacki, Cud Piskorskiego: większość z mniejszości, Gazeta Wyborcza z 5 listopada 2009
  12. XXIII Nadzwyczajny Kongres Stronnictwa Demokratycznego, informacje na stronie SD
  13. Wojciech Szacki, Blitzkrieg Piskorskiego, portal gazeta.pl z 4 listopada 2009
  14. Małgorzata Subotić, Piskorski górą w walce o SD, "Rzeczpospolita" z 21–22 listopada 2009
  15. Działacze Stronnictwa Demokratycznego spotkali się w Katowicach, Polska The Times z 7 listopada 2009
  16. To hańba dla Stronnictwa Demokratycznego, portal wprost.pl z 22 listopada 2009
  17. Wojciech Szacki, Piskorski opanował SD, portal gazeta.pl z 30 listopada 2009
  18. XXV Kongres SD + fotorelacja, portal polskaliberalna.net z 10 stycznia 2010
  19. Piskorski pewny władzy w SD. Wyrok sądu prawomocny, portal gazeta.pl z 18 stycznia 2010
  20. Informacja na stronie SD – odłamu przeciwnego Pawłowi Piskorskiemu
  21. Radni SD w Warszawie
  22. Radny wybrał Stronnictwo, kurierlubelski.pl z 24 lipca 2009
  23. Eugeniusz Wypijewski – sylwetka na stronie SD
  24. Jędrusik ponownie prezesem S.O.S. im. E. Gierka, sld.bedzin.pl z 14 października 2003
  25. Nowy klub SD, portal calisia.pl z 14 września 2009
  26. Artur Dembny – strona prywatna
  27. Krzysztof Nowak – strona prywatna
  28. Świętokrzyskie SD zapowiada udział w wyborach samorządowych, portal money.pl z 11 sierpnia 2009
  29. Partie we Włocławku szykują się do wyborów samorządowych, portal mmwloclawek.pl z 6 kwietnia 2010
  30. SD i Partia Kobiet razem, portal tvn24.pl z 14 listopada 2009
  31. Rada Naczelna SD poparła Andrzeja Olechowskiego w wyborach prezydenckich, aktualności na stronie SD z 6 marca 2010
  32. Michał Kokot, Kamienica SD przy Świdnickiej sprzedana za pół ceny, portal gazeta.pl z 29 marca 2010
  33. Stronnictwo Demokratyczne wyłoży 6 mln zł na kampanię Olechowskiego, portal polskatimes.pl z 9 maja 2010
  34. Uchwała Rady Naczelnej Stronnictwa Demokratycznego z dnia 23 kwietnia 2010 roku, strona odłamu SD przeciwnego Pawłowi Piskorskiemu
  35. Stanowisko Prezydium Rady Naczelnej i Zarządu Głównego Stronnictwa Demokratycznego z dnia 13 maja 2010 roku w sprawie sytuacji zagrożenia dla demokracji w Polsce, strona odłamu SD przeciwnego Pawłowi Piskorskiemu
  36. Serwis PKW – Wybory 2010
  37. Wybory 2010. Olechowski poprze Komorowskiego w drugiej turze, portal gazeta.pl z 24 czerwca 2010

Linki zewnętrzne


Inne hasła zawierające informacje o "Stronnictwo Demokratyczne":

Zygmunt III Waza ...

Orlęta Lwowskie sprzed wojny zmniejszyło się znaczenie konserwatystów, słabsze były pozostałe partie, tj. Polskie Stronnictwo Demokratyczne , Polska Partia Socjalno-Demokratyczna i Polskie Stronnictwo Ludowe . Oprócz ośrodków politycznych ...

Ludwik XVIII ...

1932 ...

1420 ...

Kajetan Sołtyk ...

Zbigniew Oleśnicki (kardynał) ...

Demokracja ...

Bitwa pod Wiedniem (1683) ...

Polska Partia Socjalistyczna ...


Inne lekcje zawierające informacje o "Stronnictwo Demokratyczne":

210 Przewrót majowy i sanacja (plansza 9) ...

209b Tworzenie demokracji parlamentarnej w Polsce (plansza 4) ...

209b Tworzenie demokracji parlamentarnej w Polsce (plansza 5) ...





Zachodniopomorskie Pomorskie Warmińsko-Mazurskie Podlaskie Mazowieckie Lubelskie Kujawsko-Pomorskie Wielkopolskie Lubuskie Łódzkie Świętokrzyskie Podkarpackie Małopolskie Śląskie Opolskie Dolnośląskie