Stokrotka pospolita
Stokrotka pospolita | Gatunek leczniczy |
Odmiana ogrodowa ze zwielokrotnionymi okółkami kwiatów języczkowatych Stokrotka pospolita, s. łąkowa, s. trwała (Bellis perennis) –
gatunek
rośliny z rodziny
astrowatych
. Występuje na większości obszaru Europy, w Azji Zachodniej i Azerbejdżanie, oraz Libii[2]. Rozprzestrzenia się też gdzieniegdzie poza tym obszarem rodzimego występowania[2]. Jest pospolita na terenie całej Polski. Morfologia-
Łodyga
-
Głąbik
o wysokości 4-20 cm, prosto wzniesiony, delikatnie owłosiony. Roślina wytwarza podziemne
rozłogi
.
Kłącze
walcowate i rozgałęzione.
-
Liście
- Zebrane w różyczkę, łopatkowe lub odwrotnie jajowate, jednonerwowe, nieco karbowane lub ząbkowane. Zwężają się w ogonek liściowy.
-
Kwiaty
- Zebrane w pojedynczy
koszyczek
na szczycie
głąbika
.
Okrywa
koszyczka składa się z tępo zakończonych listków ułożonych w dwu szeregach, krótko owłosionych. Dno koszyczka jest wypukłe, puste i ma powierzchnię pokrytą brodawkami. Na zewnątrz koszyczka jeden szereg białych lub różowych
kwiatów języczkowych
żeńskich. Wewnątrz koszyczka żółte, rurkowe kwiaty obupłciowe, długości ok. 2 mm. Korona kwiatów rurkowych dzwonkowata, 4–5 ząbkowa. Pylniki całkowicie zrośnięte w rurkę wokół słupka, nitki pręcików wolne.
Kwiaty przedprątne
, zapylane przez
motyle
,
błonkówki
lub
muchówki
. Kwitnie przeważnie od marca do listopada, czasem również w zimie, jeśli jest bezśnieżna i nie ma mrozów[3].
-
Owoc
- Odwrotnie jajowata, gładka i żółtobrunatna
niełupka
długości ok. 1 mm.[4]
Biologia i ekologia
Bylina
,
hemikryptofit
. Rośnie na łąkach, pastwiskach, przydrożach. W górach występuje po
piętro kosówki
. W klasyfikacji zbiorowisk roślinnych
gatunek charakterystyczny
dla All. Cynosurion, Ass. Lolio-Cynosuretum[5]. Preferuje gleby zasobne w składniki mineralne i średnio próchniczne. Zastosowanie- Jest uprawiana jako
roślina ozdobna
, głównie ze względu na efektowne kwiatostany. Odmiany uprawne mają barwę białą lub całą gamę odcieni czerwonego koloru, często też mają większe kwiatostany z liczniejszymi kwiatami języczkowatymi od dziko rosnącej formy typowej.
-
Roślina lecznicza
:
-
Surowiec zielarski
: surowcem zielarskim jest kwiat – Flos Bellidis. Kwiat zawiera substancje gorzkie,
garbniki
,
kwasy organiczne
, śluz,
saponiny
,
olejki eteryczne
oraz znaczne ilości soli mineralnych.
- Działanie: w medycynie ludowej kwiat stokrotki stosuje się przy krwawieniach z płuc i pęcherza moczowego, także jako środek przeciwgorączkowy i ogólnie wzmacniający.
Napar
poleca się przy złej przemianie materii i nieregularności
menstruacji
oraz jako środek moczopędny (przy kamicy nerkowej i pęcherzowej) i przeczyszczający. Napar ziela stokrotki obniża ciśnienie krwi oraz przeciwdziała miażdżycy, toteż polecany jest dla osób starszych. Obecnie w lecznictwie rzadko jest stosowany wewnętrznie jako środek wykrztuśny w chorobach dróg oddechowych i łagodny środek ściągający w nieżytach przewodu pokarmowego. Zewnętrznie stosowany jest w postaci kąpieli i okładów jako środek przeciwzapalny, przy źle gojących się ranach, krwawych wybroczynach, owrzodzeniu i wykwitach skórnych.
UprawaMożna wysiewać z nasion, lub rozmnażać przez podział starszych, rozrośniętych kęp. Nie ma specjalnych wymagań co do gleby, rośnie dobrze zarówno na stanowiskach słonecznych, jak i półcienistych. Przypisy- ↑ Stevens P.F.:
Angiosperm Phylogeny Website
(
ang.
). 2001–. [dostęp 2010-04-15].
- ↑ 2,0 2,1
Germplasm Resources Information Network (GRIN)
. [dostęp 2010-06-15].
- ↑ Józef Rostafiński, Olga Seidl: Przewodnik do oznaczania roślin. Warszawa: PWRiL, 1973.
- ↑ František Činčura, Viera Feráková, Jozef Májovský, Ladislav Šomšák, Ján Záborský: Pospolite rośliny środkowej Europy. Jindřich Krejča, Magdaléna Záborská (ilustracje). Warszawa: Państwowe Wydawnictwo rolnicze i Leśne, 1990. .
- ↑ Władysław Matuszkiewicz: Przewodnik do oznaczania zbiorowisk roślinnych Polski. Warszawa: Wyd. Naukowe PWN, 2006. .
Bibliografia- Lucjan Rutkowski: Klucz do oznaczania roślin naczyniowych Polski niżowej. Wyd. Naukowe PWN, 2006. .
- Władysław Szafer, Stanisław Kulczyński, Bogumił Pawłowski: Rośliny polskie. Warszawa: PWN, 1953.
Inne hasła zawierające informacje o "Stokrotka pospolita":
Małże
...
Orzysz (jezioro)
...
Niegocin
...
Torfowisko
...
Bór sosnowy
...
Zamość
...
Pijawki
...
Czerkasy
...
Słucz (dopływ Horynia)
...
Łuszczyca
...
Inne lekcje zawierające informacje o "Stokrotka pospolita":
Świat roślinny i zwierzęcy w Polsce (plansza 13)
...
Rośliny użytkowe (plansza 4)
...
Rośliny użytkowe (plansza 21)
...
|