Startuj z nami!

www.szkolnictwo.pl

praca, nauka, rozrywka....

mapa polskich szkół
Nauka Nauka
Uczelnie Uczelnie
Mój profil / Znajomi Mój profil/Znajomi
Poczta Poczta/Dokumenty
Przewodnik Przewodnik
Nauka Konkurs
uczelnie

zamów reklamę
zobacz szczegóły
uczelnie

Stalowa Wola

Stalowa Wola - jedno z najmłodszych miast w Polsce (prawa miejskie nadane 1 kwietnia 1945) położone w północnej części województwa podkarpackiego, w widłach rzek Wisły i Sanu, w powiecie stalowowolskim.

Według danych z 31 grudnia 2007 r., miasto miało 64 988 mieszkańców.

Położenie

Stalowa Wola jest jednym z najmłodszych miast Polski, powstałym na gruntach wsi Pławo i jej przysiółków Chyłów i Swołów. Leży w Kotlinie Sandomierskiej, gdzie charakterystyczny pas równin nadrzecznych zwany jest potocznie Nadsaniem. Jest jednym z ważniejszych węzłów komunikacyjnych w regionie. Węzeł kolejowy w Stalowej Woli-Rozwadowie posiada bezpośrednie połączenie z Przemyślem, Krakowem, Lublinem, Warszawą, Poznaniem i Bydgoszczą, miastami GOP, Wrocławiem i Tarnobrzegiem.

W latach 1945-1975 miasto administracyjnie należało do województwa rzeszowskiego, a w latach 1975-1998 do województwa tarnobrzeskiego.

Historia

Miasto powstało jako rezultat decyzji o zlokalizowaniu w pobliżu wsi Pławo między miasteczkami Nisko i Rozwadów w ramach budowy COP tzw. Zakładów Południowych. Pierwsze historyczne wzmianki na temat wsi Pławo, terenie której powstało miasto, pochodzą z 1. połowy XV wieku. W pobliskim Przyszowie znajdował się dwór łowiecki króla Władysława Jagiełły, zbudowany przed 1358 rokiem przez Kazimierza Wielkiego. W końcu XV wieku Pławo było wsią królewską. Osiadła ludność trudniła się łowiectwem, wyrębem drzew, bartnictwem i uprawą roli. W czasie potopu szwedzkiego w roku 1656, widły Wisły i Sanu stały się miejscem bitwy wojsk hetmana Stefana Czarnieckiego z wojskami króla Karola Gustawa.

W czasie I rozbioru Polski w 1772 r. królewska wieś Pławo weszła w skład kameralnego dominium Nisko, należącego do skarbu austriackiego. W latach 1837-1867 dobra te stanowiły prywatną własność baronów Richenbachów. Następnie przeszły w ręce magnackiej rodziny Resinger. Podczas I wojny światowej dobra zostały sprzedane obszarnikowi Maksymilianowi Franckemu.

Przełomowym momentem dla mieszkańców Pława było zatwierdzenie w 1937 roku planu Centralnego Okręgu Przemysłowego i budowa od 1938 roku Zakładów Południowych na terenach wsi. Głównym inicjatorem planu i autorem programu był ówczesny wicepremier i minister skarbu, budowniczy Gdyni, Eugeniusz Kwiatkowski. Przed wybuchem II wojny światowej powstała część zakładów oraz osiedla przyfabryczne nazwane Stalowa Wola. Nazwa miasta pochodzi od słów ówczesnego ministra spraw wojskowych, gen. Tadeusza Kasprzyckiego, który o planie budowy COP-u mówił, że jest to stalowa wola narodu polskiego wybicia się na nowoczesność. Warto w tym miejscu wspomnieć, że wśród przybyłych z całej Polski nowych stalowowolan mieszkańcy dawnego Pława zyskali sobie złą sławę, a nazwanie kogoś Pławiakiem ma znaczenie wybitnie pejoratywne.

W latach okupacji w osiedlu i hucie działał ruch oporu oraz AK (Okręg Rozwadów). Za udział w konspiracji zginęło wielu mieszkańców.Masowo wywożono tu więźniów z zamku w Rzeszowie na miejsca publicznych straceń, np. w Charzewicach w październiku 1943 r. rozstrzelano 20 osób. W sierpniu 1944 r. do Stalowej Woli wkroczyli Rosjanie i rozpoczęły się represje stosowane przez NKWD. W dniu 1 kwietnia 1945 r. Stalowa Wola otrzymała prawa miejskie.

W 1953 roku miasto zostało wydzielone jako odrębny powiat miejski. W 1973 przyłączono do niego Rozwadów, a w 1977 – Charzewice. W latach powojennych rozpoczął się dynamiczny rozwój miasta. Powstały nowe osiedla, ulice, budynki użyteczności publicznej, wiele zakładów przemysłowych i usługowych, szkoły podstawowe, średnie i wyższe, baza kulturalna i sportowa.

Rozwój miasta był nierozerwalnie związany z Zakładami Południowymi, które w 1948 r. otrzymały nazwę Huty Stalowa Wola. Przez wiele lat huta była kombinatem obejmującym szereg zakładów, położonych również w innych miastach. Były to m.in.: Fabryka Maszyn w Radomsku, Fabryka Maszyn w Leżajsku, Fabryka Maszyn w Strzyżowie, Zakład Maszyn Budowlanych w Lubaczowie, Zakład Projektowania i Realizacji Inwestycji i Remontów Budowlanych w Stalowej Woli, Zakład Projektowo-Technologiczny w Stalowej Woli, Odlewnia Żeliwa w Koluszkach. Kombinat zatrudniał w szczytowym okresie w zakładzie macierzystym i szeregu filii zamiejscowych około 35 tys. pracowników. Po zmianie ustroju polityczno-gospodarczego kraju dalsze istnienie i rozwój huty wymagały równoczesnego dokonania prywatyzacji, przeprowadzenia zmian organizacyjnych oraz utworzenia spółek z udziałem kapitału prywatnego. 15 lipca 1991 roku nastąpiło przekształcenie HSW Kombinatu Przemysłowego w HSW Spółkę Akcyjną. Huta Stalowa Wola SA specjalizuje się w produkcji i eksporcie maszyn budowlanych, maszyn do prac drogowych i ziemnych. Jest miejscem pracy dla kilku tysięcy mieszkańców miasta i okolic.

Drugim co do wielkości zakładem powstającym w Stalowej Woli w ramach Centralnego Okręgu Przemysłowego była Elektrownia Stalowa Wola. Początkowo elektrownia dostarczała energię elektryczną na potrzeby Huty, później w wyniku rozbudowy i modernizacji stała się podstawowym dostawcą energii cieplnej dla przemysłu i okolicznych miast. Przez wiele lat Elektrownia Stalowa Wola funkcjonowała w ramach Zakładów Energetycznych Okręgu Wschodniego jako tzw. Ozet od skrótu Okręgowy Zakład Energetyczny Tarnów, od 1989 roku stała się samodzielnym przedsiębiorstwem państwowym, zaś od 1 października 1996 roku działa jako spółka akcyjna.

W ciągu 60 lat Stalowa Wola z małego przyfabrycznego osiedla urosła do dużego miasta, dziś trzeciego pod względem ludności w województwie podkarpackim. Jest od 1 stycznia 1999 również miastem powiatowym. W skład powiatu wchodzą gminy: Bojanów, Pysznica, Radomyśl nad Sanem, Stalowa Wola, Zaklików i Zaleszany. Na terenie o łącznej powierzchni 83,4 km² zamieszkuje ok. 115 tys. osób.

Gospodarka

Przez większość historii miasta najważniejszymi zakładami pracy były Huta Stalowa Wola SA oraz Elektrownia Stalowa Wola SA. Obie spółki były jednymi z największych obiektów przemysłowych w Polsce. Obecnie znaczenie, zwłaszcza HSW, wyraźnie się zmniejszyło. Po trudnym okresie transformacji ustrojowej po roku 1989 powstały nowe zakłady legitymujące się lepszymi wynikami ekonomicznymi niż zakłady z Grupy Kapitałowej HSW. Jest to np. powstały w 1998 r. ATS Stahlschmidt & Maiworm zatrudniający w 2005 r. prawie 800 pracowników i plasujący się na 403 miejscu Listy 500 gazety "Rzeczpospolita" wobec zatrudniającej podobną liczbę pracowników HSW Huty Stali Jakościowych, plasującej się na pozycji 483. Jedną z ważniejszych firm od 2006 roku stało się Tesco, które na początku roku przejęło sklep sieci Julius Meinl, w maju otworzyło hipermarket o pow. 5 tys. m², zatrudniając w nim około 300 osób, a w lipcu kupiło sieć sklepów Leader Price posiadającą w Stalowej Woli swój sklep. Firmy związane z budownictwem, takie jak Mostostal SA, Prefabet, są drugim ważnym elementem gospodarczego pejzażu miasta. 9 września 1997 roku otwarto Specjalną Strefę Ekonomiczną "Euro-Park Wisłosan". Tereny, jakie obejmuje obszar strefy, należą do Huty Stalowa Wola SA, która w wyniku restrukturyzacji dysponowała niewykorzystywanym majątkiem w postaci budynków produkcyjnych, niewykończonych w pełni hal, pomieszczeń magazynowych oraz uzbrojonych działek pod zabudowę przemysłową. Teren strefy w momencie ustanawiania obejmował obszar 215,7 ha. Strefa oferuje udogodnienia podatkowo-finansowe, wysoko wykwalifikowaną kadrę inżynieryjno-techniczną, zaplecze badawczo-naukowe oraz możliwość kooperacji ze spółkami powstałymi w wyniku restrukturyzacji HSW SA Specjalną Strefą Ekonomiczną zarządza Agencja Rozwoju Przemysłu SA, która aktywnie uczestniczy w transformacji państwowych podmiotów gospodarczych. W niedalekiej przyszłości na terenie HSW planowane jest utworzenie Inkubatora Przedsiębiorczości i Parku Technologicznego. Pod tę inwestycję tworzona jest obecnie infrastruktura drogowa.


Inne hasła zawierające informacje o "Stalowa Wola":

Miejsce zamieszkania ...

Determinizm ...

Karma ...

Małopolska Droga św. Jakuba ...

Józef Kowalczyk ...

Niezależny Samorządny Związek Zawodowy "Solidarność" wsparcie zza Bugu .Kolejne strajki rozpoczęły się 21 kwietnia 1988 r. w Hucie Stalowa Wola . 2 maja dołączyli do nich robotnicy ze Stoczni Gdańskiej. Co ...

Prawo kanoniczne ...

Maria Kazimiera d'Arquien ...

Demokracja ...

1937 o utworzeniu oddziałów Obrony Narodowej . 20 marca – rozpoczęto budowę miasta i huty Stalowa Wola . 31 marca – minister spraw wewnętrznych rozwiązał zdominowaną przez lewicę Radę ...


Inne lekcje zawierające informacje o "Stalowa Wola":

131. Powstanie Straconych Szans (plansza 9) ...

12. Demokracja bezpośrednia i pośrednia (plansza 19) ...

Komizm w Zemście (plansza 9) ...





Zachodniopomorskie Pomorskie Warmińsko-Mazurskie Podlaskie Mazowieckie Lubelskie Kujawsko-Pomorskie Wielkopolskie Lubuskie Łódzkie Świętokrzyskie Podkarpackie Małopolskie Śląskie Opolskie Dolnośląskie