Srebrnikowate
Banksia aemula Banksia aemula
Systematyka [1]
Domena :	eukarionty
Królestwo :	rośliny
Klad :	rośliny naczyniowe
Klad :	rośliny nasienne
Klasa :	okrytonasienne
Rząd :	srebrnikowce
Rodzina :	srebrnikowate
Nazwa systematyczna
Proteaceae Juss. Gen. Pl.: 78. 4 Aug 1789

Srebrnikowate (Proteaceae Juss.) – rodzina roślin z rzędu srebrnikowców (Proteales). Należy do niej ok. 1600 gatunków zebranych w około 80 rodzajów. Są to głównie drzewa i krzewy. Występują wyłącznie na południowej półkuli, w strefie międzyzwrotnikowej i podzwrotnikowej. Niektóre gatunki mają jadalne owoce, część uprawiana jest dla owoców lub jako rośliny ozdobne.

Morfologia

Przeważnie posiadają srebrzyste na spodniej stronie i skórzaste liście. Kwiaty barwne, często dość efektowne.

Systematyka

Pozycja i podział rodziny wg Angiosperm Phylogeny Website (2001...)

Srebrnikowate tworzą grupę siostrzaną dla platanowatych , wraz z którymi wchodzą w skład rzędu srebrnikowców , stanowiącego jedną ze starszych linii rozwojowych dwuliściennych właściwych ^[1].

Podział na podrodziny:

• Bellendenoideae P. H. Weston – takson monotypowy z jednym rodzajem i jednym gatunkiem Bellendena montana występującym na Tasmanii .
• Persoonioideae L. A. S. Johnson & B. Briggs – z pięcioma rodzajami (w tym Placospermum C.T.White & W.D.Francis, Garniera Brongn. & Gris, Persoonia Sm.). Zasięg przedstawicieli tej podrodziny obejmuje Australię i okoliczne wyspy.
• Grevilleoideae Engler – należy tu 45 rodzajów z 855 gatunkami. Rodzaje Carnarvonia i Sphalmium z powodu swej morfologicznej odmienności wyłączane bywają odpowiednio jako podrodziny Carnarvonioideae L. A. S. Johnson & B. Briggs i Sphalmioideae L. A. S. Johnson & B. Briggs. Najliczniejsze w gatunki rodzaje to: Grevillea (515, włączając w to wyodrębniane niegdyś rodzaje Hakea, Finschia), Helicia (100), Banksia (175, włączając w to także Dryandra). Przedstawiciele podrodziny występują od Australii i okolicznych wysp, poprzez Azję południowo-wschodnią i południową, po Afrykę i Madagaskar , także w Ameryce Południowej .
• Symphionematoideae P. H. Weston & N. P. Barker – zaliczane są tu 2 rodzaje z trzema gatunkami występujące w południowo-wschodniej Australii i na Tasmanii.
• Proteoideae Eaton – należy tu 25 rodzajów z 640 gatunkami. Rodzajami najbardziej obfitującymi w gatunki są: Protea (115), Leucadendron (80), Conospermum (55), Petrophile (55), Synaphea (55), Serruria (50). Rośliny te występują w Afryce na południe od Sahary (zwłaszcza w Kraju Przylądkowym ) oraz w Australii.

Wykaz rodzajów^[2]

Adenanthos Labill., Agastachys R.Br., Alloxylon P.H.Weston & Crisp, Aulax Bergius, Austromuellera C.T.White, Banksia L.f. – banksja , Beauprea Brongn. & Gris, Beaupreopsis Virot, Bellendena R.Br., Bleasdalea F.Muell. ex Domin, Brabejum L., Buckinghamia F.Muell., Cardwellia F.Muell., Carnarvonia F.Muell., Cenarrhenes Labill., Conospermum Sm.,Darlingia F.Muell., Diastella Salisb. ex Knight, Dilobeia Thouars, Dryandra R.Br., Embothrium J.R.Forst. & G.Forst., Euplassa Salisb. ex Knight, Faurea Harv., Finschia Warb., Franklandia R.Br., Garnieria Brongn. & Gris, Gevuina Molina, Grevillea R.Br. ex Knight, Hakea Schrad., Helicia Lour., Heliciopsis Sleumer, Hicksbeachia F.Muell., Hollandaea F.Muell., Isopogon R.Br. ex Knight, Kermadecia Brongn. & Gris, Knightia R.Br., Lambertia Sm., Leucadendron R.Br., Leucospermum R.Br., Lomatia R.Br., Macadamia F.Muell., Malagasia L.A.S.Johnson & B.G.Briggs, Mimetes Salisb., Musgravea F.Muell., Neorites L.S.Sm., Opisthiolepis L.S.Sm., Oreocallis R.Br., Orites R.Br., Orothamnus Pappe ex Hook., Panopsis Salisb. ex Knight, Paranomus Salisb., Persoonia Sm., Petrophile R.Br. ex Knight, Placospermum C.T.White & W.D.Francis, Protea L. – srebrnik, Roupala Aubl., Serruria Salisb., Sleumerodendron Virot, Sorocephalus R.Br., Spatalla Salisb., Sphalmium B.G.Briggs, B.Hyland & L.A.S.Johnson, Stenocarpus R.Br., Stirlingia Endl., Strangea Meisn., Symphionema R.Br., Synaphea R.Br., Telopea R.Br., Vexatorella Rourke, Xylomelum Sm.

Pozycja rodzaju w systemie Reveala (1994-1999)

Gromada okrytonasienne (Magnoliophyta Cronquist), podgromada Magnoliophytina Frohne & U. Jensen ex Reveal, klasa Rosopsida Batsch, podklasa różowe (Rosidae Takht.), nadrząd Proteanae Takht., rząd srebrnikowce (Proteales Dumort.), rodzina srebrnikowate (Proteaceae Juss.). Wg Crescent Bloom do rodziny należy 69 rodzajów^[3].

Przypisy