Startuj z nami!

www.szkolnictwo.pl

praca, nauka, rozrywka....

mapa polskich szkół
Nauka Nauka
Uczelnie Uczelnie
Mój profil / Znajomi Mój profil/Znajomi
Poczta Poczta/Dokumenty
Przewodnik Przewodnik
Nauka Konkurs
uczelnie

zamów reklamę
zobacz szczegóły
uczelnie

Nie znaleziono szukanej frazy! Poniżej znajduje się fraza najbardziej przypominająca szukaną.

Skrzyp

Skrzyp

Skrzyp
Węzeł z rozgałęzieniem pędu skrzypu łąkowego

Węzeł z rozgałęzieniem pędu skrzypu łąkowego
Systematyka [1]
Domena : eukarionty
Królestwo : rośliny
Podkrólestwo : naczyniowe
Gromada : skrzypy
Klasa : skrzypowe
Rząd : skrzypowce
Rodzina : skrzypowate
Rodzaj :skrzyp
Nazwa systematyczna
Equisetum L.
Sp. Pl. 2. 1061. 1753
Pędy płonne skrzypu olbrzymiego
Pędy płodne skrzypu polnego
Przekrój przez kłos zarodnionośny skrzypu polnego
Zarodniki skrzypu polnego

Skrzyp (Equisetum L.) – jedyny współcześnie występujący rodzaj należący do typu (gromady) skrzypów . Obejmuje 15 gatunków , z których w Polsce występuje 10. Rodzaj znany jest ze wszystkich kontynentów z wyjątkiem Australazji oraz Antarktyki . Gatunkiem typowym jest Equisetum fluviatile L.[2]

Spis treści

Morfologia

Pokrój 
Pędy nadziemne osiągają u większości gatunków do 1 m wysokości. Spośród gatunków występujących w Polsce , wyjątkowo wysoki jest skrzyp olbrzymi osiągający do 2 m wysokości, natomiast występujące w Ameryce Środkowej i Południowej gatunki E. giganteum i E. myriochaetum osiągają maksymalnie do 8 m[3].
Pęd  
Zbudowany jest z rozrastających się pod ziemią, rozgałęzionych kłączy i odchodzących od niego, pionowo wzniesionych pędów nadziemnych. Pędy tworzone są z na przemian ułożonych członów długich – międzywęźli i krótkich – węzłów. Z węzłów na pędach nadziemnych wyrastają okółkowo ułożone liczne pędy boczne (również członowane) i liście. Z węzłów części podziemnej wyrastają korzenie i bulwki pędowe . Bulwki są magazynami substancji zapasowych rośliny, wykorzystywanych podczas jej wiosennego rozwoju, przed rozpoczęciem fotosyntezy . Łodygi, a zwłaszcza gęste odgałęzienia boczne, pełnią funkcje asymilacyjne.
Liście  
Ułożone okółkowo i zrośnięte bocznie w pochewkę otaczającą łodygę . Na spodzie odmiennie wykształconych, tarczowatych liści zarodnionośnych ( sporofili ) tworzą się zarodnie .
Zarodniki  
Opatrzone wstęgowatymi wyrostkami ściany komórkowej, hapterami, które przyczyniają się do rozprzestrzeniania zarodników ze względu na wykonywanie higroskopowych ruchów i ułatwianie roznoszenia zarodników przez wiatr ( anemochoria ).
Przedrośla  
Drobne, zielone , ich płeć mogą określać niekiedy warunki środowiskowe.

Biologia i ekologia

Rozwój
Byliny , geofity . Dominującym pokoleniem u skrzypów jest sporofit . Do tego pokolenia należą pędy podziemne i nadziemne, zwieńczone kłosami zarodnionośnymi ( sporofilostanami ).
Pod względem sposobu wykształcania pędów nadziemnych skrzypy można podzielić na trzy typy:
  • Wytwarzające wiosną niezielony (pozbawiony chlorofilu ) i nierozgałęziony pęd zarodnionośny , zakończony kłosem zarodnionośnym . Po wyprodukowaniu zarodników pęd ten obumiera. Następnie wyrastają zielone i przeważnie rozgałęzione pędy asymilacyjne.
  • Wytwarzające wiosną niezielony i nierozgałęziony pęd zarodnionośny, który nie obumiera, lecz zazielenia się i rozgałęzia.
  • Wytwarzające pędy zarodnionośne i płonne równocześnie.
Siedlisko 
Zależnie od gatunku, rosną w różnych, przeważnie wilgotnych i zacienionych środowiskach, np. na wilgotnych glebach piaszczystych ( skrzyp polny ), podmokłych łąkach ( skrzyp błotny i skrzyp bagienny ), w lasach ( skrzyp leśny ), nad brzegami potoków, w runie lasów liściastych . Niektóre mogą żyć w suchszych miejscach, np. nasypy kolejowe ( skrzyp polny ). W bardzo wielu przypadkach skrzypy są trudnymi do wytępienia chwastami polnymi i łąkowymi.

Systematyka

Synonimy taksonomiczne[2]

Presla Dulac

Pozycja w systemie Reveala  

Gromada skrzypy Equisetophyta B. Boivin, podgromada Equisetophytina Reveal, klasa skrzypowe Equisetopsida C. Agardh, podklasa Equisetidae Engl. & Gilg, rząd skrzypowce Equisetales Dumort., podrząd Equisetineae Rabenh., rodzina skrzypowate Equistaceae Michx. ex DC., podrodzina: Equisetoideae Eaton[4].

Gatunki

W Polsce występuje 10 gatunków skrzypu (Equisetum), na całym świecie tylko 15 gatunków[5][6][7]. Według analiz filogenetycznych przeprowadzonych przez Jean-Michela Guillona najbardziej bazalnym przedstawicielem rodzaju jest Equisetum bogotense. Włączanie go do podrodzaju Equisetum nieobejmującego Hippochaete czyni ten podrodzaj taksonem parafiletycznym [1].

Ewolucja

Uważa się, że rodzaj skrzyp Equisetum wykształcił się w trzeciorzędzie , powstając ze znacznie starszego rodzaju Equisetites, pochodzącego z ery paleozoicznejpermu lub karbonu [8]. Triasowy gatunek Equisetites arenaceus był początkowo zaliczany do rodzaju Equisetum[9]. Niektóre kopalne gatunki z rodzaju Equisetites tak bardzo przypominają współczesne skrzypy, że kwestionowano rodzajową odrębność pomiędzy Equisetum a Equisetites i sugerowano, że Equisetum może być uznawany za najstarszą współczesną roślinę naczyniową [1]. Przedstawiciele tego rodzaju osiągali do 10 m wysokości i 25 cm średnicy.

Zastosowanie

  • Roślina lecznicza (głównie skrzyp polny)
    • Surowiec zielarski  : ziele skrzypu
    • Zbiór : przez całe lato.
    • Działanie : moczopędne. Używany jest w nieżytach dróg moczowych i w profilaktyce kamicy nerkowej . Wykazuje również właściwości remineralizujące. W dolegliwościach reumatycznych i artretycznych oraz w zaburzeniach krążenia stosowane są kąpiele z dodatkiem wyciągu ze skrzypu. Wyciąg ze skrzypu stosowany jest do wzmacniania włosów i paznokci .
  • Skrzypy wykorzystywane były do barwienia tkanin, ze względu na wysoką zawartość krzemionki stosowano je do mycia metalowych naczyń, bulwki spożywano jako pokarm.

Przypisy

  1. 1,0 1,1 1,2 Jean-Michel Guillon. Phylogeny of horsetails (Equisetum) based on the chloroplast rps4 gene and adjacent noncoding sequences . „Systematic Botany”. 29 (2), ss. 251–259 (2004). doi:10.1600/036364404774195467 ( ang. ). 
  2. 2,0 2,1 Index Nominum Genericorum . [dostęp 2009-01-30].
  3. Alena Gribskov: Reconstructing Calamites: Building Giants from Fragments ( ang. ). Yale College Writing Center. [dostęp 2010-05-03].
  4. Crescent Bloom: Systematyka rodziny Equisetaceae ( ang. ). The Compleat Botanica. [dostęp 2010-05-03].
  5. W systemie Reveala z rodzaju Equisetum wyłączone są w randze odrębnych rodzajów: Allostelites Borner i Hippochaete J.Milde. Podział taki jest jednak rzadko stosowany w literaturze naukowej.
  6. Michael Hassler, Brian Swale 2001, 2002. Family Equisetaceae, genus Equisetum; world species list.
  7. Anthony Pigott 2001. Summary of Equisetum Taxonomy .
  8. Wilfried Bennert, Marcus Lubienski, Simone Körner, Matthias Steinberg. Triploidy in Equisetum subgenus Hippochaete (Equisetaceae, Pteridophyta). „Annals of Botany”. 95 (5), ss. 807–815 (2005). doi:10.1093/aob/mci084 ( ang. ). 
  9. K.-P. Kelbera, J.H.A. van Konijnenburg-van Cittert. Equisetites arenaceus from the Upper Triassic of Germany with evidence for reproductive strategies. „Review of Palaeobotany and Palynology”. 100 (1-2), ss. 1–26 (1998). doi:10.1016/S0034-6667(97)00061-4 ( ang. ). 


Inne hasła zawierające informacje o "Skrzyp":

Tytan (pierwiastek) ...

Las łęgowy śledziennica skrętolistna ,Circaea alpina – czartawa drobna,Circaea lutetiana – czartawa pospolita ,Equisetum telmateia – Skrzyp olbrzymi ,Festuca gigantea – kostrzewa olbrzymia,Ficaria verna – ziarnopłon wiosenny ,Filipendula ulmaria – ...

Ojcowski Park Narodowy i rdzawoczerwony , gnidosz rozesłany , goryczuszka orzęsiona , kosatka kielichowa , listera jajowata , rokitnik zwyczajny , Skrzyp olbrzymi , zerwa kulista . Przedstawicielami flory stepowej są wiśnia karłowata , aster gawędka , ...

Liść ...

Nerwacja ...

Zwalczanie chwastów są podmokłe, zwykle zakwaszone pola, które są ostoją takich pospolitych chwastów, jak: Skrzyp polny , rdest ziemnowodny i inne. Warunki rozwoju na takich polach bardziej ...

Ściana komórkowa ...

Geopolityka Geopolityka. Słownik terminologiczny, PWN, Warszawa 2009, s. 31-32, ↑ Z. Lach, J. Skrzyp, Geopolityka i geostrategia, Wydawnictwo AON, Warszawa 2007, s. 194-196↑ L. Moczulski, ...

Świętochłowice i chronionych jak np. bluszcz pospolity , kruszczyk błotny , kruszczyk szerokolistny , centuria pospolita , Skrzyp olbrzymi i inne.Z waloryzacji przyrodniczej Świętochłowic wynika, że na terenie miasta ...

Krzem ...


Inne lekcje zawierające informacje o "Skrzyp":

003. Nasienne - grupa roślin naczyniowych (plansza 4) ...

Paprotniki (plansza 11) e height=380 width=770 > Przegląd Skrzypów Skrzyp polny Skrzyp leśny ...

Paprotniki (plansza 9) e height=380 width=770 > Skrzypy Skrzypy to niewielkie rośliny o specyficznej budowie. Ich ...





Zachodniopomorskie Pomorskie Warmińsko-Mazurskie Podlaskie Mazowieckie Lubelskie Kujawsko-Pomorskie Wielkopolskie Lubuskie Łódzkie Świętokrzyskie Podkarpackie Małopolskie Śląskie Opolskie Dolnośląskie