Skunksowate
Skunks zwyczajny Mephitis mephitis
Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	zwierzęta
Typ	strunowce
Podtyp	kręgowce
Gromada	ssaki
Podgromada	ssaki żyworodne
Szczep	łożyskowce
Rząd	drapieżne
Podrząd	psokształtne
Nadrodzina	łasicokształtne
Rodzina	skunksowate
Nazwa systematyczna
Mephitidae
Bonaparte , 1845

Skunksowate (Mephitidae) – rodzina ssaków z rzędu drapieżnych , zaliczana do psokształtnych . Obejmuje skunksy i surillo, ssaki wyróżniające się specyficzną strategią obronną polegającą na wytryskiwaniu w stronę napastnika cuchnącej cieczy wytwarzanej przez gruczoły odbytowe .

Występowanie

Większość gatunków występuje w Ameryce Północnej i Południowej – od południowej Kanady po Argentynę . Mydaus spp. występują w Indonezji i na Filipinach . Zajmują różne siedliska , poza gęsto porośniętymi lasami i mokradłami , na których są rzadko spotykane.

Opis

Skunksowate to zwierzęta małej lub średniej wielkości o charakterystycznym ubarwieniu ostrzegawczym , w którym dominuje kolor czarny i biały (rzadziej brązowy i biały). Tułów jest krępy o krótkich nogach i długim, puszystym ogonie, pysk wydłużony. Mocne pazury są przystosowane do kopania w ziemi. Waga skunksów waha się od 200 g do 4,5 kg. Wszystkie gatunki mają silnie rozwinięte gruczoły przyodbytowe. Cuchnąca wydzielina tych gruczołów może być, przez skurcz mięśni otaczających torebkę gruczołową, wytryskiwana na odległość 1 m w przypadku teledu, do nawet 6 m u skunksa zwyczajnego. Zagrożony skunks ostrzega napastnika uniesieniem ogona, tupaniem w ziemię, pozorowaniem ataku, a jeśli to nie pomaga – odwraca się tyłem i wytryskuje śmierdzącą ciecz na intruza celując w jego oczy, które są szczególnie na nią wrażliwe. Głównym składnikiem tej cieczy u wszystkich skunksowatych jest (E)-but-2-eno-1- tiol , a u skunksa właściwego i plamiastego występuje również 3-metylobutano-1-tiol^[1].

Skunksy są w głównej mierze mięsożercami. Żywią się owadami , małymi płazami i gadami , jajami oraz drobnymi gryzoniami . Dieta jest też uzupełniana pokarmem roślinnym. Prowadzą nocny tryb życia, dzień spędzają w norach lub kryjówkach skalnych. Niektóre potrafią wspinać się na drzewa. Długość ciąży jest różna u poszczególnych gatunków – od 2-3 miesięcy u Mephitis i Conepatus do 250 dni, a nawet dłużej u Spilogale. Samice rodzą w jednym miocie 2-10 młodych, nagich i ślepych. Gruczoły stanowiące ich obronę stają się w pełni funkcjonalne dopiero po upływie pierwszego tygodnia życia młodych. Do tego czasu bezpieczeństwo młodych jest całkowicie zależne od matki. Śmiertelność skunksowatych w pierwszym roku życia szacowana jest na poziomie 50% – 70%, głównie z powodu ataków drapieżników i chorób. Młode są karmione przez matkę przez dwa miesiące. Dojrzałość płciową uzyskują pod koniec pierwszego roku życia. W warunkach naturalnych skunksy żyją przeciętnie 5-6 lat, w niewoli do 10 lat.

Skunksowate nie są agresywne , ani terytorialne , nie znakują zajmowanego terenu, rzadko wydają dźwięki. Bytują zwykle samotnie, ale na tym samym terytorium tolerują innych przedstawicieli swojego gatunku. Samce niektórych gatunków jedynie w okresie rozrodu odpędzają rywali od swoich samic.

Głównym zagrożeniem dla skunksów są większe od nich ssaki drapieżne oraz duże ptaki. Puchacz wirginijski jest znany z tego, że poluje na skunksy. Człowiek zabija skunksy jako potencjalnych nosicieli wścieklizny . Wiele osobników ginie na drogach, pod kołami pojazdów.

Systematyka

Skunksy były do niedawna zaliczane do łasicowatych jako podrodzina Mephitinae^[2] – z wyjątkiem rodzaju Mydaus, który włączano do podrodziny Mustelinae. Badania molekularne wykazały jednak, że nie są blisko spokrewnione z łasicowatymi. Łasicowate wraz ze skunksami nie stanowią taksonu monofiletycznego i obecnie te ostatnie klasyfikowane są jako odrębna rodzina^[3][4].

Surillo białonosy

Rodzaje i gatunki skunksowatych:

• Conepatus
  • Conepatus chinga – surillo andyjski
  • Conepatus humboldtii – surillo patagoński
  • Conepatus leuconotus – surillo białonosy
  • Conepatus semistriatus – surillo pasiasty
• Mephitis
  • Mephitis macroura – skunks długoogoniasty
  • Mephitis mephitis – skunks zwyczajny
• Mydaus
  • Mydaus javanensis – teledu
  • Mydaus marchei
• Spilogale
  • Spilogale angustifrons
  • Spilogale gracilis
  • Spilogale putorius – skunks plamisty
  • Spilogale pygmaea

Przypisy

Bibliografia

Zobacz też

• Ictonyx – rodzaj ssaków łasicowatych o podobnym do skunksowatych wyglądzie i zachowaniach obronnych