Skater wykonujący trik frontside lipslide.
Dotknięcie przodem deskorolki (nose) rurki (rail).
Mały chłopiec na deskorolce
Jazda na deskorolce (ang. skateboarding) – aktywność, w której wykonuje się różne
triki
na
deskorolce
. Osobę uprawiającą tę aktywność nazywamy skaterem (lub skateboarderem; w języku angielskim skater oznacza także osobę jeżdżącą na rolkach lub rowerze tzw.BMX ). Zawody w deskorolkarstwie odbywają się w czterech konkurencjach
Half-pipe
, Vert oraz Street (flat).
Skateboarding (podobnie jak jazda na rolkach i wrotkach) tworzy również pewien rodzaj
subkultury
, ponieważ jest on przez wielu młodych ludzi sposobem na życie. Jednak częściej niż na przykład łyżwy jest to również środek transportu. Wiele osób traktuje skateboarding jako jeden ze sportów ekstremalnych – lub jako formę sztuki. W Polsce jest to dyscyplina stosunkowo mniej popularna niż na świecie.
21 czerwca
obchodzony jest Światowy Dzień Deskorolki[1],[2] (ang. Skateboarding Day, od
2006
).
Historia skateboardingu
Skateboarding narodził się w latach
siedemdziesiątych
XX wieku w
Kalifornii
i miał swoje korzenie w
surfingu
– początkowo nazywano ten sport "chodnikowym surfingiem". Skateboarding był często uprawiany przez surferów gdy nie było odpowiedniej pogody do surfingu. Za najbardziej zasłużonych dla początkowego rozwoju skateboardingu uważa się grupę Z-Boys z Venice Beach w
Kalifornii
, która w latach 70. XX w. zrewolucjonizowała skateboarding wprowadzając technikę jazdy o nazwie "surf style". Dominujący uprzednio styl jazdy miał więcej wspólnego z gimnastyką, niż surfingiem czy współczesnym skateboardingiem.
Skateboarding nie byłby możliwy bez szeregu innowacji technicznych, takich jak zastąpienie kółek gumowych
poliuretanowymi
lub wprowadzenie nowoczesnych desek i
trucków
. Pierwsi skaterzy, tacy jak Z-Boys, ćwiczyli w pustych basenach dzięki suszy panującej w Kalifornii w
latach 70. XX wieku
. Z czasem warunki jazdy w basenie zaczęto imitować budując tzw. rampy. Do najpopularniejszych kształtów należą
rampy
, na które wjeżdża się do samego końca, oraz mające kształt litery U
półrury
. Pomimo, że w
skateparkach
są już ekstremalnie złożone tereny, półrura nadal jest rdzeniem zaawansowanego skateboardingu. Kurorty w górach mają własne półrury dla snowboarderów, podczas gdy skaterzy dzielą je z rolkarzami i rowerzystami
BMX-ów
.
Razem z ewolucją skateparków i jazdy na rampie, skateboarding uległ zmianom.
Street skating
, w którym występował stosunkowo niewielki wachlarz trików takich jak jazda na przednich/tylnych kółkach (nose manual/manual), obroty o 360°, skoki nad przeszkodami, skoki z jednej deski na drugą, około
1977
roku zyskał nowe oblicze dzięki pierwszemu trikowi skateboardingowemu z prawdziwego zdarzenia. Jego twórcą był
Alan Ollie Gelfand
, a trik nazywał się ollie pop (lub no hands aerial). Trik ten był wykonywany początkowo tylko na rampie. W
1981
r.
Rodney Mullen
wykonał jego wersję uliczną – na płaskim podłożu. Ollie polega na podskoku razem z deskorolką w powietrze, a następnie wylądowaniu na ziemi. Z tego pierwszego triku wywodzi się wiele innych. Wspólną ich cechą jest wykonywanie ich za pomocą stóp. Triki te polegają m.in. na wykonywanie skomplikowanych obrotów deską na ziemi lub w powietrzu. Triki na płaskim podłożu stosowane są także w
vercie
i innych dziedzinach skateboardingu. Niektórzy znani skaterzy to:
Tony Hawk
(który swoim nazwiskiem firmuje serię
gier komputerowych
Tony Hawk's Pro Skater
),
Bob Burnquist
, Eric Koston,
Danny Way
,
Rodney Mullen
, Steve Caballero i Josh Kalis (który występował w wielu
reklamach
telewizyjnych promujących buty firmy
DC Shoes
). Hawk występował także na galach z nagrodami telewizji
MTV
.
Skateboarding jest sportem niebezpiecznym i dlatego był przez długi czas zwalczany.
Kultura skate
Skaterzy uważani są powszechnie za
kontrkulturę
, obejmującą modę, styl życia i muzykę oraz skatecore. Pierwotnie
wizerunek
skatera był buntowniczy i nonkonformistyczny, taki wizerunek propagował m.in. założony w
1981
magazyn "Thrasher". Zdecydowanie łagodniejszy image skaterów prezentowany był w konkurencyjnym magazynie "TRANSWORLD SKATEboarding" (założonym w
1983
). Polskim odpowiednikiem tych produkcji jest INFO magazyn, który prezentuje głównie polskich skaterów. Kultura skate prezentowana była m.in w rozlicznych wideoklipach muzycznych (
NOFX
,
Suicidal Tendencies
, Unsane,
Sonic Youth
) i filmach (
Dishdogz
, Ultimate X). W Polsce ta subkultura jest mylnie kojarzona z subkulturą
Hip-hop
Zobacz też
Przypisy
Linki zewnętrzne
