Skalnicowate (Saxifragaceae) –
rodzina
roślin należąca do rzędu
skalnicowców
. Do rodziny tej należy 31-33
rodzajów
i około 540 gatunków. Do rodzimej flory Polski należą rośliny z rodzajów
skalnica
(Saxifraga) i
śledziennica
(Chrysosplenium), uprawiane są gatunki reprezentujące rodzaje:
bergenia
(Bergenia), tawułka (Astilbe),
żurawka
(Heuchera).
Charakterystyka
Gatunki występujące w
Polsce
to
rośliny zielne
, o promienistych
kwiatach
.
Okwiat
zróżnicowany na
kielich
i
koronę
. Płatki korony jednakowe i wolne. Kwiaty pojedyncze, albo tworzące
kwiatostan
typu
grona
,
wiechy
,
baldachogrona
, lub długiego, luźnego
kłosa
. Wyraźnie dolny
słupek
z dwoma szyjkami,
pręcików
10-20.
Owocem
jest
torebka
.
Systematyka
Klasyfikacja rodziny jest dość stabilna w różnych ujęciach ostatnich lat. Dawniej (np.
system Cronquista
z 1981 i systemy wcześniejsze) panował trend, zgodnie z którym zaliczano tu także rodzaje o charakterze pośrednim między skalnicowatymi i innymi rodzinami. Współcześnie rodzaje te zostały przeklasyfikowane. Rodzaj
dziewięciornik
(Parnassia) umieszczany jest w rzędzie
dławiszowców
(Celestrales) (wg
systemu Reveala
w odrębnej rodzinie
dziewięciornikowatych
(Parnassiaceae), wg
APweb
w ramach rodziny
dławiszowatych
(Celestraceae). Rodzaj
hortensja
(Hydrangea) klasyfikowany jest współcześnie w obrębie
dereniowców
(Cornales) w randze rodziny
hortensjowate
(Hydrangeaceae)[1].
- Pozycja i podział rodziny wg
Angiosperm Phylogeny Website
(2001...)
Skalnicowate tworzą
grupę siostrzaną
dla rodziny
agrestowate
(Grossulariaceae), wraz z którą wchodzą w skład rzędu
skalnicowców
[1].
Powiązania filogenetyczne rodziny w obrębie rzędu skalnicowców:
- Pozycja rodziny w
systemie Reveala
(1994-1999)
Gromada
okrytonasienne
(Magnoliophyta Cronquist), podgromada Magnoliophytina Frohne & U. Jensen ex Reveal, klasa
Rosopsida
Batsch, podklasa
różowe
(Rosidae Takht.), nadrząd Saxifraganae Reveal, rząd
skalnicowce
(Saxifragales Dumort.), podrząd Saxifragineae Engl., rodzina skalnicowate (Saxifragaceae Juss.)[2].
- Wykaz
rodzajów
[3]
- Astilbe Buch.-Ham. ex G.Don – tawułka
- Astilboides (Hemsl.) Engl.
- Bensoniella C.V.Morton
- Bergenia Moench –
bergenia
- Bolandra A.Gray
- Boykinia Nutt.
- Chrysosplenium L. –
śledziennica
- Conimitella Rydb.
- Darmera Voss
- Elmera Rydb.
- Heuchera L. –
żurawka
- ×Heucherella Wehrh.
- Leptarrhena R. Brown
- Lithophragma (Nutt.) Torrey & A. Gray
- Mitella L.
- Mukdenia Koidz.
- Oresitrophe Bunge
- Peltoboykinia (Engl.) Hara
- Rodgersia A.Gray –
rodgersja
- Saxifraga L. –
skalnica
- Saxifragella Engl.
- Saxifragodes D.M.Moore
- Saxifragopsis Small
- Suksdorfia A.Gray
- Sullivantia Torrey & A. Gray
- Tanakea Franch. & Sav.
- Tellima R. Brown
-
Tetilla
DC.
-
Tiarella
L.
- Tolmiea Torrey & A. Gray
Przypisy
Linki zewnętrzne