Gnejs - przykład skały metamorficznej

Skały metamorficzne (skały przeobrażone) - jeden z trzech głównych typów skał budujących skorupę ziemską , powstałe ze skał magmowych bądź osadowych (jak również niekiedy innych metamorficznych) na skutek przeobrażenia ( metamorfizmu ) pod wpływem wysokich temperatur (np. w pobliżu ognisk magmy ) lub wysokiego ciśnienia (np. w strefach subdukcji ), oraz związanych z nimi procesów chemicznych. Metamorfizm powoduje zmiany składu mineralnego, czasami też chemicznego skał oraz ich struktury i tekstury .

Skałę (najczęściej magmową lub osadową) z której powstaje skała metamorficzna, nazywamy protolitem . Z danego protolitu mogą w różnych warunkach metamorficznych (tzw. facjach ) powstać różne skały metamorficzne.

Przykłady skał metamorficznych

Marmur dolomitowy z lizardytem - przykład metamorfizmu regionalno-kontaktowego (mezo, katazona)	Marmur kalcytowy - przykład metamorfizmu regionalno-kontaktowego (mezo, katazona)	Czaroityt - przykład metamorfizmu metasomatycznego	Gnejs oczkowy - przykład metamorfizmu regionalno-dyslokacyjnego (mezozona)
Granulit - przykład metamorfizmu regionalnego (katazona)	Hornfels andaluzytowo - kordierytowy - przykład metamorfizmu kontaktowego	Hornfels z mineralizacja siarczkowo-kwarcową - przykład metamorfizmu kontaktowego-metasomatycznego	Skarn diopsydowo - stilbitowy - przykład metamorfizmu kontaktowego-metasomatycznego
Skarn wollastonitowo - diopsydowy - przykład metamorfizmu kontaktowego-metasomatycznego	Kwarcyt osadowy - przykład metamorfizmu regionalnego (epi, mezo, katazona)	Łupek muskowitowy z almandynem - przykład metamorfizmu regionalnego (epizona)	Łupek serycytowy z staurolitem - przykład metamorfizmu regionalnego (epizona)
Mylonit ( gnejs listewkowy)– przykład metamorfizmu dyslokacyjnego (mezozona)	Fyllit - przykład metamorfizmu regionalnego (epizona)	Serpentynit - przykład metamorfizmu metasomatycznego (hydrotermalnego), (mezozona)	Tektyt - Mołdawit - przykład metamorfizmu szokowego (impaktowego)

Podział skał metamorficznych

Podział ze względu na strukturę wewnętrzną

• wykazujące foliację : fyllit , łupek krystaliczny , gnejs , amfibolit , granulit , hornfels , migmatyt ;
• pozbawione foliacji (struktura granularna) : marmur , kwarcyt , zieleniec , amfibolit , eklogit , granulit , hornfels , antracyt .

Podział ze względu na stopień przeobrażenia

• epizona - strefa najpłytsza 6 - 10 km, od 100 °C do 300 °C
• mezozona - strefa pośrednia 10 - 18 km, od 300 °C do 500 °C
• katazona - strefa najgłębsza 18 - 30 km, od 500 °C do 900 °C

Podział ze względu na facje metamorfizmu

• Facje metamorfizmu regionalnego
  • Facja zeolitowa
  • Facja zieleńcowa
  • Facja łupków glaukofanowych
  • Facja almandynowo-amfibolitowa
  • Facja granulitowa
  • Facja eklogitowa
• Facje metamorfizmu kontaktowego
  • Facja albitowo-epidotowo-hornfelsowa
  • Facja hornblendowo-hornfelsowa
  • Facja piroksenowo-hornfelsowa
  • Facja sanidynitowa

Zobacz też

• metamorfizm

Linki zewnętrzne

• Charakterystyka skał metamorficznych pod względem genetycznym i przykłady