Przykład współczesnego stosowania systemu żarowego w
Panamie
System żarowy, system ogniowy, gospodarka żarowa, gospodarka łazowa,
trzebież
żarowa - jeden z pierwszych, rolniczych systemów użytkowania roli, wywodzący się z
kopieniactwa
i stosowany na terenach zalesionych. Polegał na tym, że las wypalano i w jego miejscu uprawiano przy pomocy prymitywnych narzędzi, np.
kopaczki
, zboża nawet przez kilkanaście lat stosując
jednopolówkę
, aż do wyczerpania gleby.
Wypalanie lasu było najprostszym, wymagającym najmniej wysiłku sposobem przygotowania terenu pod wykorzystanie rolnicze, jednak bynajmniej nie tak łatwym, jak mogłoby się to wydawać.
Wołosi
, którzy wraz ze swoimi stadami kóz i owiec przybyli na przełomie XIV i XV w. w Karpaty, przygotowywali
polany
na grzbietach gór do wypasu tych stad właśnie przez wypalanie w sposób, który nazywano cyrhleniem. Na upatrzonym obszarze obrywali drzewa z kory (mniej więcej do wysokości człowieka), zaś rosnący pomiędzy drzewami
podszyt
i wyższe rośliny zielne podcinali lub wyrywali. Tak przygotowaną część lasu pozostawiali do przeschnięcia. W następnym roku część drzew ścinali i wykorzystywali na budulec do szałasów lub opał, a resztę lasu w odpowiednim momencie podpalali. W ten sposób powstawała polana otoczona z wszystkich stron lasem. W bardziej nadających się do tego miejscach uprawiali zboże pomiędzy pniami drzew, nie karczując ich. Gdy gleba wyjałowiała, polanę zamieniano na
pastwisko
. Ostateczny wygląd polana nabierała dopiero po kilkudziesięciu latach, gdy wygniły korzenie drzew i w wyniku wypasu ukształtował się charakterystyczny
zespół roślinności
pastwiskowej [1].
Zobacz też
Przypisy
- ↑ Marek Cieszkowski, Paweł Luboński: Gorce- przewodnik dla prawdziwego turysty. Pruszków: Oficyna Wydawnicza "Rewasz", 2004. .