Startuj z nami!

www.szkolnictwo.pl

praca, nauka, rozrywka....

mapa polskich szkół
Nauka Nauka
Uczelnie Uczelnie
Mój profil / Znajomi Mój profil/Znajomi
Poczta Poczta/Dokumenty
Przewodnik Przewodnik
Nauka Konkurs
uczelnie

zamów reklamę
zobacz szczegóły
uczelnie

Aleksander Sewer

Aleksander Sewer

Aleksander Sewer
ImionaMarcus Gessius Bassianus Alexianus, Marcus Aurelius Alexander Caesar
Panował jakoImperator Caesar Divi Antonini Magni Divi Septimii Severii Pii Marcus Aurelius Severus Alexander Augustus
nie zaliczony w poczet bogów
Czas panowania 11 marca 22221 marca 235
DynastiaDynastia Sewerów
Data urodzin 1 października 208Emesa , Syria
Data śmierci 21 marca 235 – tereny dzisiejszego Bretzenheim koło Moguncji
Lista cesarzy rzymskich

Aleksjan Bassianus, Aleksander Sewer (Alexianus Bassianus, Alexander Severus, ur. 1 października 208 w Emesie , zm. 21 marca 235 koło Moguncji ) – cesarz rzymski w latach 222235 z dynastii Sewerów .

Nazwisko Sewer przybrał adoptowany w 218 roku przez kuzyna, małoletniego cesarza Heliogabala [1]. W 222 roku Heliogabal, którego ekscesy obyczajowe oraz despotyczne kaprysy uczyniły bardzo niepopularnym, został zamordowany z inicjatywy matki Sewera – Julii Mammei . W tym samym roku Aleksander, który już wcześniej nosił tytuł cezara, został uznany cesarzem rzymskim (ostatnim z dynastii Sewerów ). W chwili oficjalnego objęcia rządów Aleksander miał zaledwie trzynaście lat i faktyczne rządy znalazły się w rękach jego matki Julii Mammei i babki, Julii Maesy - która odgrywała poważną rolę także za jego poprzednika.

Niepohamowany despotyzm Heliogabala, który był przyczyną jego upadku, kazał opiekunkom Aleksandra - jego matce i babce, oraz popierającym ich senatorom, zastosować surowsze metody wychowawcze wobec młodego władcy. W efekcie Aleksander nawet po osiągnięciu pełnoletniości pozostawał pod silnym wpływem swych opiekunek i doradców[2]. Próbowali oni zmienić politykę wewnętrzną kraju, dzieląc się władzą z senatem, a odbierając liczne przywileje rozpanoszonym ówcześnie wojskowym. Senat, który u poprzedników miał funkcję fasadową ponownie stał się jednym z ośrodków władzy państwowej. Na czele doradców władcy stanął dobrze znany i poważany prawnik Ulpian Domitius . Jednak próba odsunięcia wojska, a zwłaszcza pretorianów , od wpływu na rządy nie była łatwa. Pierwszą ofiarą tej walki był sam Ulpian, którego żołnierze zamordowali już w roku 223 . Do niepopularności cesarza przyczyniała się również jego matka, znana ze swej żądzy władzy i bogactw[2].

W 225 Aleksander za radą matki ożenił się z Sallustią Orbianą . Gdy jednak żona cesarza zaczęła zdobywać jego względy, Julia Mamea, zazdrosna o wpływ na młodego cesarza, rozpoczęła z nią walkę. Najpierw doprowadziła do skazania jej ojca, a później do wygnania cesarskiej żony do prowincji Afryki . Wg Herodiana działo się to wbrew woli samego Aleksandra[2].

Złota moneta Aleksandra Sewera z ok. 230 roku.

Łagodny z natury cesarz nie miał żadnych doświadczeń militarnych i był wyraźnie niechętny wojnie, jednak ataki perskich Sasanidów na ziemie cesarstwa nie mogły zostać bez odpowiedzi. Aleksander stanął na czele wojsk, które wyruszyły na Wschód i mimo że nie dowodził nimi osobiście, uzyskał wspaniały triumf po zwycięstwie nad perskim królem Ardaszirem I (wojna perska 232 - 233 ). Wkrótce potem wybuchła wojna z Germanami , podczas której cesarz popełnił fatalny błąd: objął bezpośrednie dowództwo nad żołnierzami, którzy go nienawidzili, gdyż ograniczył ich prawa uzyskane za poprzedników. Aleksander próbował "grać na czas", zanim wierne mu legiony z wojny perskiej , sowicie wzbogacone łupami, dotrą nad Ren i zaczął układać się z Germanami. Jednak po ugodzie z barbarzyńcami został zamordowany przez legionistów, którzy uznali pokojowo nastawionego Aleksandra za niegodnego purpury ( 21 marca 235 ). Nowym cesarzem obwołany został Gajusz Juliusz Werus , który przeszedł do historii pod imieniem Maksymina Traka.

Śmierć Aleksandra, ostatniego cesarza z dynastii Sewerów, otwiera okres wielkiego kryzysu państwa rzymskiego. Brak legitymizacji władzy u jego następców miał stać się przyczyną ciągłych rewolt wojskowych i oddawania purpury kolejnym kandydatom. Jedną z przyczyn tego stanu rzeczy była militaryzacja cesarstwa, której usiłowali zapobiec bardziej dalekowzroczni doradcy Aleksandra. Panowanie Aleksandra zamyka również okres w dziejach cesarstwa zwany Pryncypatem , gdy cesarz występował wśród senatorów jako pierwszy wśród równych ( primus inter pares ). Aleksander Sewer był więc ostatnim cesarzem hołdującym otwarcie i szczerze zasadom rządzenia ukutym przez Oktawiana Augusta . Trwający dwa wieki proces wzmacniania autorytetu i zakresu władzy cesarskiej uczynił z cesarzy władców absolutnych, których głównym oparciem miało stać się - w miejsce senatu - wojsko. Nową fazę w rozwoju cesarstwa nazwano dominatem (od słowa dominus, czyli Pan), choć zwycięstwo nowej koncepcji ustrojowej miało nastąpić po trwającym niemal wiek kryzysie.

Przypisy

  1. Heliogabal był bratem ciotecznym Aleksandra, ich matki były rodzonymi siostrami
  2. 2,0 2,1 2,2 Aleksander Krawczuk, Poczet cesarzy rzymskich, Wydawnictwo ISKRY, 2001, s. 332-346,

Bibliografia

  • Cary M., Scullard H. H., Dzieje Rzymu. Od czasów najdawniejszych do Konstantyna. t. I, Warszawa 1992.
  • Herodian, Historia cesarstwa rzymskiego., przekł., wstęp i komentarz J. Wolski, Ossolineum, Wrocław 2004.
  • Historycy cesarstwa rzymskiego. Żywoty cesarzy od Hadriana do Numeriana., przekł., wstęp i komentarz H. Szelest, ISKRY, Warszawa 1966.
  • Kotula T., Septymiusz Sewerus, cesarz z Lepcis Magna., Ossolineum, Wrocław 1987.
  • Krawczuk A., Poczet cesarzowych Rzymu, ISKRY, Warszawa 2006.
  • Krawczuk A., Poczet cesarzy rzymskich, ISKRY, Warszawa 2006.
  • Władcy i wodzowie starożytności. Słownik, pod red. P. Iwaszkiewicz, W. Łoś, M. Stępień, Warszawa 1998.



Poprzednik
Heliogabal
Cesarz rzymski
222235
Następca
Maksymin Trak


Inne hasła zawierające informacje o "Aleksander Sewer":

II wiek ...

Tampere ...

Władysław Komar ...

1499 ...

XVI wiek ...

Dwudziestolecie międzywojenne na świecie ...

Elegia ...

1362 ...

1361 ...

1884 ...


Inne lekcje zawierające informacje o "Aleksander Sewer":

229 Stosunki państwo-Kościół w Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej (plansza 9) ...

233 Życie religijne w XX wieku (plansza 7) ...

009. Imperium Macedońskie (plansza 4) ...





Zachodniopomorskie Pomorskie Warmińsko-Mazurskie Podlaskie Mazowieckie Lubelskie Kujawsko-Pomorskie Wielkopolskie Lubuskie Łódzkie Świętokrzyskie Podkarpackie Małopolskie Śląskie Opolskie Dolnośląskie