Sewan (
orm.
Սևանա լիճ – Sewana licz) – największe
jezioro
w
Republice Armenii
, a także największe jezioro
Kaukazu
i jedno z najwyżej położonych jezior świata (1916 m n.p.m.). Położone jest 120 km na północny wschód od
Erywania
w prowincji
Gegharkunik
. Razem z jeziorami
Wan
i
Urmia
nazywane jest jednym z trzech mórz Armenii (jako jedyne spośród nich leży na terytorium współczesnej Republiki Armenii).
Do jezior spływa 28 rzek, a wypływa z niego jedna rzeka
Hrazdan
, dopływ rzeki
Araks
, która odprowadza z niego 10% wody, pozostałe 90% wyparowuje.
Na początku XX wieku jezioro miało głębokość 95 m, powierzchnię 1360 km² (5% powierzchni współczesnej Republiki Armenii), objętość 50 km³ i obwód 260 km. W
1933
Sowieci
rozpoczęli wielki projekt
hydrologiczny
, przewidujący obniżenie poziomu wody o 55 m, zużywając wodę do nawadniania pól i hydroelektrowni. Spuszczanie wody rozpoczęto w
1949
, jednak projektu zaniechano w
1956
po śmierci
Stalina
, oszczędzając jezioru losu
Jeziora Aralskiego
. W
1962
poziom wody ustabilizował się na poziomie 18 m poniżej pierwotnego, jednak dwa lata później jezioro zakwitło
eutroficznymi algami
. W
1981
skierowano do niego wody z rzeki Arpa, podnosząc poziom o 1,5 m, prace nad dalszym podniesieniem poziomu wody zostały wstrzymane w
1988
wskutek blokady ekonomicznej ze strony
Azerskiej SRR
spowodowanej konfliktem w
Górskim Karabachu
i ukończone dopiero w
2003
. Obecnie poziom wody jest niższy o 20 m od pierwotnego i jezioro zajmuje powierzchnię jedynie 940 km².
W jeziorze Sewan występuje
endemicznie
pstrąg
(Salmo ischan), choć zagrożony jest wyginięciem wskutek konkurencji ze strony gatunków sprowadzonych z zewnątrz.
Na brzegu jeziora znajdują się liczne plaże. Na północno-zachodnim brzegu, koło miasta
Sewan
, znajduje się klasztor Sewanawank, na zachodnim Hajriwank, dalej na południe zaś, koło
Noratus
, cmentarz zawierający około 900
chaczkarów
.
Linki zewnętrzne
