Saṃsara ( dew. , pali , sans. : संसार wymowa: sansara, chiń. : trad. 輪迴, upr. 轮回 lún huí, jap.: 輪廻 rinne) — w hinduizmie , dżinizmie i buddyzmie termin dosłownie oznacza nieustanne wędrowanie, czyli kołowrót narodzin i śmierci, cykl reinkarnacji , któremu od niezmierzonego okresu podlegają wszystkie żywe istoty włącznie z istotami boskimi ( dewy ). Po każdym kolejnym wcieleniu następne jest wybierane w zależności od nagromadzonej karmy . W buddyzmie wyzwolenie z saṃsāry następuje dzięki kroczeniu szlachetną ośmioraką ścieżką , która prowadzi do nirwany .

Cykl przemian

W buddyzmie samsara oznacza również cykl przemian, któremu podlegają wszelkie byty i zjawiska włącznie z naszymi myślami, uczuciami i ciałami. Jest to powtarzany w nieskończoność proces tworzenia i upadku.

Samsara dosłownie oznacza "wędrówkę". Wielu ludzi uważa słowo samsara za buddyjską nazwę miejsca, w którym obecnie żyjemy — miejsca, które opuszczamy, wchodząc w nirwanę . Ale we wczesnych buddyjskich tekstach samsara to nie odpowiedź na pytanie "Gdzie jesteśmy?", samsara odpowiada pytaniu "Co robimy?". Zamiast miejsca jest proces: tendencja do ciągłego tworzenia światów i zamieszkiwania ich. Gdy jeden świat upada, znika, ty tworzysz inny i idziesz do niego. W tym samym czasie spotykasz innych ludzi, którzy tak jak ty stworzyli swoje własne światy.^[1]

Nyanatiloka Mahathera wyjaśnia: "Dokładniej mówiąc sam.sāra jest nieprzerwanym łańcuchem połączeń pięciu khandha, które to w niewyobrażalnych okresach, z chwili na chwilę ciągle zmieniają się i bez przerwy następują jedna po drugiej. Okres jednego życia jest w tej samsarze jedynie drobną i ulotną cząstką. Dlatego też by zrozumieć pierwszą Szlachetna Prawdę mówiącą o powszechności cierpienia należy zwrócić swój wzrok ku samsarze, czyli temu przerażającemu łańcuchowi odrodzeń a nie jedynie ku pojedynczemu okresowi trwania jednego życia, które oczywiście czasem może być mniej bolesne."

Cierpienie

Według nauk buddyzmu samsarę w przeciwieństwie do nirwany cechuje występowanie cierpienia . Wyodrębnia się tu trzy rodzaje cierpienia:

• cierpienie, tak jak potocznie się je rozumie — jako np. ból fizyczny bądź psychiczny,
• cierpienie pochodzące od zmian, tzn. cokolwiek się czyni, w miarę trwania przeradza się w przesyt tak, że niemożliwe jest utrzymanie szczęścia,
• wszechwystępujące cierpienie uwarunkowanej egzystencji tzn. uwarunkowanej pod wpływem splamień i czynów karmicznych , gdyż wszystkie czujące istoty w Samsarze uwarunkowane są poprzez swoje ciało, uczucia, percepcje, mentalne predyspozycje, świadomość ( pięć skupisk ) tak, że cokolwiek by czyniły, nie prowadzi to do całkowitego spełnienia, a jedynie jest w swej istocie nadal cierpieniem, patrz Cztery szlachetne prawdy .

Każda z istot czujących tworzy swoją własną samsarę - jest to doświadczanie rzeczywistości poprzez nawykowe skłonności, subiektywne percepcje, emocje i uczucia. W efekcie tworzy się względne postrzegania świata, które nie pokrywa się z rzeczywistością taka jaką jest, co jest źródłem cierpienia. Samsara jest więc niewiedzą, a wyzwolenie od samsary jest usunięciem tej niewiedzy.

Zobacz też

• glosariusz buddyjski
• sześć światów
• dwanaście ogniw współzależnego powstawania
• czittamatra

Linki zewnętrzne

• Reinkarnacja rozumiana z buddyjskiego punktu widzenia

Przypisy