Salmo trutta
Pstrąg potokowy (Salmo trutta fario)
Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	zwierzęta
Typ	strunowce
Podtyp	kręgowce
Gromada	promieniopłetwe
Rząd	łososiokształtne
Rodzina	łososiowate
Rodzaj	Salmo
Gatunek	Salmo trutta
Nazwa systematyczna
Salmo trutta[1]
Linneusz , 1758
Kategoria zagrożenia ( CzKGZ )[2]
najmniejszej troski

Salmo trutta – gatunek ryby z rodziny łososiowatych , obejmujący kilka form różniących się cechami biologicznymi. Formy te – blisko spokrewnione z łososiem szlachetnym (Salmo salar) – wyewoluowały w wyniku izolacji geograficznej w plejstocenie . Są to ryby o dużym znaczeniu gospodarczym, cenione w wędkarstwie. W języku polskim określane są ogólną nazwą pstrąg, a ich dwuśrodowiskowa forma morska potocznie nazywana jest trocią. Od łososia szlachetnego różni się szerszą nasadą ogona, ubarwieniem oraz szczegółami w budowie szkieletu. Podgatunkiem nominatywnym jest troć atlantycka (Salmo trutta trutta).

Taksonomia

Gatunek został opisany naukowo w 1758 przez Karola Linneusza na podstawie osobników złowionych w dużych rzekach. Osobniki żyjące w górskich potokach oraz spływające do morza Linneusz opisał jako odrębne gatunki: S. fario i S. eriox, a formę jeziorową – pod nazwą S. lacustris. Z powodu różnic w ubarwieniu poszczególnych populacji opisano naukowo i sklasyfikowano około 50 gatunków, które później uznano za formy Salmo trutta^[3].

Występowanie

Wody słodkie Europy i zachodniej Azji oraz przybrzeżne wody morskie wokół Europy i północno-zachodniej Afryki. Introdukowane w co najmniej 24 krajach^[3], głównie w Europie i obydwu Amerykach, a także w kilku krajach Azji oraz w Australii.

Obecnie żyjące populacje wywodzą się z pięciu linii rozwojowych powstałych w wyniku izolacji geograficznej, jaka nastąpiła w plejstocenie^[4].

W polskich wodach Salmo trutta występuje w trzech zasadniczych odmianach ekologicznych podgatunku nominatywnego:

• anadromiczna forma wędrowna – troć wędrowna (Salmo trutta morpha trutta)
• osiadła, słodkowodna forma rzeczna – pstrąg potokowy (Salmo trutta morpha fario)
• osiadła, słodkowodna forma jeziorowa – troć jeziorowa (Salmo trutta morpha lacustris)

W zakresie tego samego gatunku wyróżniane są jeszcze:

• Salmo trutta aralensis – troć aralska – dwuśrodowiskowa forma występująca w Morzu Aralskim i w ujściach Amu-darii i Syr-darii
• Salmo trutta macrostigma – słabo zbadana forma z Korsyki
• Salmo trutta oxianus – słodkowodna forma żyjąca w Amu-darii

Salmo trutta

Wcześniej wyróżniano jeszcze troć kaspijską (S. t. caspius), która obecnie uważana jest za kaspijską populację podgatunku nominatywnego S. t. trutta.

Przypisy

Bibliografia