Startuj z nami!

www.szkolnictwo.pl

praca, nauka, rozrywka....

mapa polskich szkół
Nauka Nauka
Uczelnie Uczelnie
Mój profil / Znajomi Mój profil/Znajomi
Poczta Poczta/Dokumenty
Przewodnik Przewodnik
Nauka Konkurs
uczelnie

zamów reklamę
zobacz szczegóły
uczelnie

Róg (instrument muzyczny)

Róg (instrument muzyczny)

Współczesny róg
XVII-wieczny róg myśliwski

Róg, inna nazwa waltornia – muzyczny instrument dęty blaszany . Do tej samej rodziny instrumentów należą między innymi trąbka , puzon oraz tuba . Strój rogu jest nieco niższy niż puzonu i obejmuje zakres dźwięków muzycznych od B1 (B1 brzmiącego – oktawy kontra dla rogu podwójnego, współcześnie używanego F/B) do f2 (f dwukreślnej oktawy brzmiące dla rogu F/B). Istnieją również inne odmiany rogu/waltorni o wyższej skali i/lub nieco odmiennej barwie dźwięku.

Najbardziej pierwotną formą rogu był prawdopodobnie róg pochodzenia zwierzęcego, przeważnie bawoli lub barani. Świadczy o tym jego nazwa i to nie tylko w języku polskim. Także we francuskim cor, włoskim corno, hiszpańskim cuerno, angielskim horn, niemieckim Horn lub Waldhorn (z tego ostatniego wywodzi się alternatywna nazwa polska – waltornia). Z powodu prymitywnej budowy i braku ustnika skala takiego rogu była niewielka, ograniczająca się do jednego lub najwyżej kilku dźwięków. Z czasem zaczynały powstawać rogi metalowe, używane przez pasterzy i myśliwych, a także wykonane z metali szlachetnych – złota i srebra oraz z kości słoniowej, z których korzystało rycerstwo i możni na polowaniach.

Metalowy róg zbudowany z rury zakończonej kielichowym rozszerzeniem tradycyjnie przyjął formę okrągłej, pojedynczej lub podwójnej pętli. Instrument posiadał różne rozmiary i stroje. Początkowo róg używany był do polowań. Zaczęto ich także używać w produkcjach teatralnych do tworzenia dźwiękowych elementów specjalnych.

Technika gry na tym instrumencie wymaga, aby jednocześnie dmuchać przez odpowiednio ułożone wargi, obsługiwać wentyle i manipulować ręką w czarze głosowej instrumentu.

Historia rogu jako instrumentu muzycznego rozpoczęła się w 1680 r. za sprawą księcia Franza Antona von Spork. Odwiedzając on Francję zainteresował się instrumentem. Zachwycony jego czystym i donośnym brzmieniem polecił dwóm swoim przybocznym muzykom nauczyć się grać na tym instrumencie. Tymi osobami byli Wenzel Sweda i Peter Röllig, których można uznać za pierwszych profesjonalnych instrumentalistów grających na rogach. Za ich pośrednictwem róg dotarł do Niemiec i Austrii.

W pierwszych latach XVIII wieku róg stał się już ważnym instrumentem w muzyce niemieckiej. Pierwszym wirtuozem i twórcą techniki gry za pomocą dźwięków "zatkanych" był Anton Hampel (1705-1768). Był on także pomysłodawcą przedłużek dla rogów, dodatkowych rurek, które w łatwy i szybki sposób można było dołączać do rogu przedłużając jego całkowitą długość, a co zatem idzie, zmieniając strój. Najbardziej znanym uczniem Hempela był Johann Wenzell Stich, znany także jako Giovanni Punto. Zdobył on uznanie jako wirtuoz i zainspirował takich kompozytorów jak Ludwig van Beethoven (Sonata F-dur op. 17 dedykowana Punto), Wolfgang Amadeusz Mozart , czy Joseph Haydn do komponowania muzyki na ten instrument. Mozart skomponował cztery koncerty na ten instrument, a Haydn dwa. Kolejnym momentem przełomowym, wspólnym dla całej grupy instrumentów dętych blaszanych, był rok 1814, kiedy to został wynaleziony zawór tłoczkowy, tzw. wentyl, używany w instrumentach dętych. Z miejsca znalazł on zastosowanie w rogu. W 1832 zawór tłoczkowy w rogach zastał zastąpiony przez wiedeńskiego wynalazcę Josepha Riedla zaworem rotacyjnym. W ten sposób powstał standard rogu, używany do dziś w praktyce symfonicznej.

Za jednego z najwybitniejszych waltornistów w historii powszechnie uznawany jest Dennis Brain.

Do najlepszych waltornistów XX i XXI wieku należą m.in. Alesio Allegrini, Barry Tuckwell, Radek Baborák, Hermann Baumann, Peter Damm, Stefan Dohr , Radovan Vlatković.

Z instrumentalistów polskich: Maksymilian Zimoląg , Edwin Golnik , Józef Brejza, Alfred Kasprzok, Henryk Kaliński, Zbigniew Żuk,

Linki zewnętrzne


Inne hasła zawierające informacje o "Róg (instrument muzyczny)":

Astrolabium ...

Klasztor w Pożajściu ...

Taylor Swift ...

Janusz Józefowicz ...

Dire Straits ...

1986 ...

Charles Gounod ...

Hector Berlioz ...

Vincenzo Bellini ...

West Side Story ...


Inne lekcje zawierające informacje o "Róg (instrument muzyczny)":

Muzyczna lekcja historii (plansza 5) ...

Idealny rycerz - Roland (plansza 9) ...

109 Kultura europejskiego baroku (plansza 13) ...





Zachodniopomorskie Pomorskie Warmińsko-Mazurskie Podlaskie Mazowieckie Lubelskie Kujawsko-Pomorskie Wielkopolskie Lubuskie Łódzkie Świętokrzyskie Podkarpackie Małopolskie Śląskie Opolskie Dolnośląskie