Rosa –
osad atmosferyczny
w postaci kropel
wody
powstających na powierzchni skał, roślin i innych przedmiotów w wyniku
skraplania
się
pary wodnej
zawartej w
powietrzu
.
Rosa, podobnie jak
mgła
, powstaje w wyniku kondensacji pary wodnej w temperaturze niższej od
punktu rosy
.
Rosa powstająca w wyniku radiacji
Rosa najczęściej, powstaje na przedmiotach wyniku wypromieniowywania (radiacji) przez nie energii cieplej. Ten typ rosy powstaje w warunkach bezchmurnej i bezwietrznej pogody, gdy następuje intensywne wypromieniowanie ciepła z powierzchni Ziemi. Jeżeli
temperatura
spadnie poniżej
punktu rosy
, to na przedmiotach będzie kondensować para wodna tworząc krople rosy.
Temperatura ciał o niewielkiej grubości, takich jak liście, cienkie blachy, najszybciej obniża się z powodu ich małej pojemności cieplnej przypadającej na jednostkę powierzchni, dlatego osad pojawia się na nich najwcześniej. Ciała o dużej objętości wychładzają się wolniej w wyniku napływu energii cieplnej z wnętrza, i rosa osiada na nich później a nawet nie osiada. Tempo chłodzenia zależy w tym przypadku od
przewodnictwa cieplnego
ciała.
Występowanie rosy radiacyjnej wieczorem i rano prognozuje dobrą pogodę.
Rosa powstająca w wyniku napływu powietrza
Rosa adwekcyjna powstaje w wyniku napływu cieplejszego i wilgotniejszego powietrza lub przeniesienia chłodnych przedmiotów do cieplejszych pomieszczeń. W naturze powstaje zazwyczaj w pobliżu frontów atmosferycznych, przed burzą. Wilgotne powietrze ma znacznie wyższą temperaturę punktu rosy - nawet o kilkanaście stopni. Rosa adwekcyjna pojawia się wówczas na kamieniach, glazurze, przedmiotach metalowych w chłodnych pomieszczeniach i zwiastuje pogorszenie pogody lub burzę.
Rosa nie występuje na powierzchniach wchłaniających wodę, a na przedmiotach o bardzo małym napięciu powierzchniowym nie obserwujemy kropelek, lecz jednorodną warstwę wody.
Znaczenie
Rosa występująca w przyrodzie nie wyrządza znacznych szkód materialnych i dlatego nie jest podawana w prognozach pogody.
Występowanie rosy tylko w niewielkim stopniu wpływa, na zjawiska cieplne w atmosferze, osad rosy może osiągnąć maksymalną teoretyczną grubość 0,8 mm na dobę, jednak rzadko przekracza 0,5 mm.
W regionach z dłuższych porach suchych, rosa dostarcza wody dla drobnych roślin i porostów np. sadzonki sosny mogą korzystać z rosy.
Rosa przyczynia się do rozwoju patogenów roślin takich jak grzyby, np.
zaraza ziemniaka
.
Ma pewne znaczenie w organizacji prac polowych, ograniczając lub uniemożliwiając wykonywanie wielu prac polowych takich jak, opryski, nawożenie dolistne i pogłówne, zbiór i omłoty traw, zbóż. Ułatwia jednak zbiór roślin kruchych, oraz takich których nasiona łatwo osypują się np. strączkowe.
Występowanie rosy w wyniku napływu ciepłego i wilgotnego powietrza, odparowania znacznej ilości ciepłej wody lub wniesienia chłodnego urządzenia do ciepłego i wilgotnego pomieszczenia stanowi zagrożenie uszkodzenia sprzętu elektrycznego i elektronicznego oraz niebezpieczeństwo porażenia osób obsługujących sprzęt.
Zobacz też