Rogownica alpejska
Systematyka wg Reveala
Domena	eukarionty
Królestwo	rośliny
Podkrólestwo	naczyniowe
Nadgromada	nasienne
Gromada	okrytonasienne
Klasa	Rosopsida
Rząd	goździkowce
Rodzina	goździkowate
Rodzaj	rogownica
Gatunek	rogownica alpejska
Nazwa systematyczna
Cerastium alpinum L.
Sp. pl. 1:438. 1753
Status ochronny
Kategoria zagrożenia w Polsce ( CzK ) EX EW CR EN VU LR Kategoria: krytycznie zagrożony

Kępa rogownicy w szczelinie skalnej

Rogownica alpejska (Cerastium alpinum L.) – gatunek rośliny należący do rodziny goździkowatych . Gatunek arktyczno-alpejski o zasięgu wokółbiegunowym. Występuje w północnej części Europy i Ameryki Północnej, gdzie ma zwarty zasięg^[1]. Ponadto w Europie występuje w górach od Hiszpanii do Grecji^[2]. W Polsce jedyne jej stanowiska znajdują się na Babiej Górze ^[2]. Jest też uprawiana jako roślina ozdobna ^[3]

Morfologia

Tworzy luźne darnie. Pędy gęsto owłosione, wiotkie i płożące się o długości do 30 cm^[2]. Przyziemne różyczki liściowe nie posiadają tak puszystego owłosienia, jak pozostała część rośliny, nie są jednak całkiem nagie^[4]. Na szczycie pędów wyrasta pojedynczy kwiat, czasami dwa, rzadko trzy. Mają one szerokie płatki, purpurowo nabiegłe w gardzieli. Owocem jest torebka o długości 10-11 mm.

Biologia i ekologia

Bylina , chamefit . Występuje głównie w murawach na podłożu kwaśnym. Na Babiej Górze występuje w piętrze kosówki , na wysokości 1500-1724 m n.p.m., na obszarze o powierzchni ok. 20 ha^[2]. Kwitnie od czerwca do sierpnia. Jest rośliną jednopienną , kwiaty są albo zapylane przez owady ( zapylenie krzyżowe ), albo zapylają się same^[2]. U okazów rosnących na Babiej Górze jedna torebka nasienna zawiera przeciętnie 21 nasion^[2]. Rozsiewają się one w najbliższym otoczeniu rośliny. Rogownica alpejska może też rozmnażać się wegetatywnie.

Zagrożenia i ochrona

Kategorie zagrożenia gatunku:

• Kategoria zagrożenia w Polsce wg Czerwonej listy roślin i grzybów Polski ^[5]: R (rzadki, potencjalnie zagrożony).
• Kategoria zagrożenia w Polsce wg Polskiej Czerwonej Księgi Roślin : CR (critical – krytycznie zagrożony).

Wszystkie stanowiska rogownicy alpejskiej w Polsce znajdują się na obszarze Babiogórskiego Parku Narodowego . Gatunek jest też uprawiany w Ogrodzie Roślin Babiogórskich w Zawoi-Barańcowej oraz w Ogrodzie Botanicznym w Warszawie ^[2].

Zastosowanie i uprawa

• Zastosowanie. Nadaje się szczególnie do ogródków skalnych , gdzie może być uprawiana na skarpach, murkach i w szczelinach między kamieniami.
• Uprawa. Najlepiej rośnie na próchnicznej, gliniasto-żwirowej i średnio wilgotnej ziemi ubogiej w wapń^[3]. Rozmnaża się ją przez podział lub przez ukorzeniania płonych pędów w lipcu-sierpniu^[3]. Rośnie powoli.

Przypisy