Startuj z nami!

www.szkolnictwo.pl

praca, nauka, rozrywka....

mapa polskich szkół
Nauka Nauka
Uczelnie Uczelnie
Mój profil / Znajomi Mój profil/Znajomi
Poczta Poczta/Dokumenty
Przewodnik Przewodnik
Nauka Konkurs
uczelnie

zamów reklamę
zobacz szczegóły
uczelnie

Rewolucja lutowa 1917

Rewolucja lutowa 1917 - rosyjska rewolucja przeciwko carowi Mikołajowi II i monarchii absolutnej. Wybuchła 3 marca 1917 (wg kalendarza juliańskiego 18 lutego). Spowodowała utworzenie się dwuwładzy w Rosji, zakończonej przez rewolucję październikową.

Geneza

Carat od początku XX wieku znajdował się w stałym kryzysie, wywoływanym przez konflikty z różnymi środowiskami. Najważniejszym z nich było utrzymywanie anachronicznego systemu władzy, radykalnie różniącego się od ówczesnych ustrojów krajów Europy Zachodniej. Sprzeciw wobec jakimkolwiek próbom demokratyzacji Rosji powodował radykalizację nastrojów wśród inteligencji i burżuazji. Innym równie ważnym czynnikiem była polityka wewnętrzna caratu względem nierosyjskich narodów, dążącego do rusyfikacji Polski, Litwy, Łotwy, Estonii i Ukrainy.

Rewolucja 1905 przyniosła manifest październikowy będący de facto pierwszą konstytucją. Strajki zostały opanowane w 1906 r. lecz następne lata nie przynosiły znaczącej poprawy nastrojów.

Zaangażowanie się Rosji w I wojnę światową obnażyło słabość monarchii i aparatu urzędniczego. Nieudolnie dowodzone i źle wyposażone oddziały zaczęły ponosić klęski, co zmusiło Rosjan do wycofania się z terytoriów Polski i Litwy we wrześniu 1915 r. Było to brzemienne w skutkach, gdyż do opozycji (mienszewików, bolszewików i kadetów) dołączyli konserwatyści i nacjonaliści, którzy przedtem popierali częściowo politykę caratu.

Niezadowolenie wśród społeczeństwa wzmagane było przez coraz gorszą sytuację aprowizacyjną, masowy pobór do wojska i przedłużające się przestoje w pracy. Mikołaj II nie cieszył się zbyt dużym autorytetem wśród poddanych. Jednocześnie podejrzewano carycę Aleksandrę Fiodorownę o sprzyjanie Niemcom (jej ojciec był księciem Hesji) i uleganie wpływom Rasputina.

Od 1916 nasilały się strajki i bunty w armii, w których uczestniczyli głównie świeżo powołani żołnierze.

Przebieg

Za początek rewolucji uchodzi strajk robotników z Zakładów Putiłowskich w Piotrogrodzie 3 marca (18 lutego) 1917 na znak protestu przeciw brakom żywności. 10 marca strajk obejmował już wszystkie zakłady piotrogrodzkie. Jednocześnie wybuchły gwałtowne zamieszki, które były skierowane głównie przeciw carskiej policji. 8 marca (23 lutego) 1917 odbywa się demonstracja z okazji Międzynarodowego Dnia Kobiet, która szybko zmienia się w antycarski wiec. Car wydaje zakaz zgromadzeń publicznych pod karą rozstrzelania i nakazuje robotnikom zaprzestanie strajku. W trzy dni później oddziały wojska wkroczyły do Piotrogrodu i rozpędziły demonstracje przy użyciu siły. Fraternizacja1 żołnierzy z protestującymi nie miała masowego charakteru, aczkolwiek żołnierze przyłączali się do wieców.

11 marca (26 lutego) nastąpiła próba sił: żołnierze zaczęli strzelać do tłumu, zginęło 150 osób. Bunt w wojsku zapoczątkowali żołnierze z Pułku Pawłowskiego odmawiając strzelania do cywilów, z którymi jako poborowi solidaryzowali się. Szybko bunt przeniósł się na pozostałe pułki w stolicy - 13 marca (28 lutego) rząd mógł liczyć tylko na około dwóch tysięcy żołnierzy.

12 marca (27 lutego) 1917 r. buntownicy usunęli posterunki prorządowe w Piotrogrodzie, i przejęli kontrolę nad większością budynków publicznych. Tłum wdarł się do siedziby Ochrany i zniszczył większość jej akt, zdemolowano także siedzibę Ministerstwa Spraw Wewnętrznych. Uwolniono więźniów z Twierdzy Pietropawłowskiej. Doszło do masowej grabieży sklepów, restauracji i domów.

15 marca car Rosji Mikołaj II abdykował na rzecz brata, wielkiego księcia Michaiła Aleksandrowicza na żądanie umiarkowanych polityków i monarchistów. Wielki Książę nie przyjął korony i zrzekł się jej następnego dnia, przekazując całą władzę Tymczasowemu Komitetowi Dumy. Na prowincji zmiana ustroju przeszła bez żadnych oporów lub prób buntu.

Ośrodki władzy

Na czele rewolucji próbowały stanąć dwa ośrodki władzy, powstałe 12 marca: powołany przez Dumę i popierany przez centrystów i umiarkowanych Tymczasowy Komitet Dumy oraz Piotrogrodzka Rada (Sowiet), zdominowany przez eserów i socjaldemokratów. 15 marca Tymczasowy Komitet Dumy został przekształcony w Rząd Tymczasowy na czele z kadetem, księciem Gieorgijem Lwowem przy poparciu eserów (Aleksander Kiereński) i umiarkowanych monarchistów (oktiabristów) (Aleksandr Guczkow). Jednocześnie zaczęły powstawać rady i komitety robotnicze w miastach oraz żołnierskie na froncie.

Od lutego do października

19 marca Rząd Tymczasowy ogłosił swój program: amnestię, demokratyczne wybory do Zgromadzenia Ustawodawczego (które miało określić przyszły ustrój Rosji), wolność prasy i swobodne działanie stowarzyszeń i partii politycznych. Zapowiedziano kontynuowanie wojny "do zwycięskiego końca". 21 marca rodzina carska została aresztowana.

Pogarszająca się sytuacja gospodarcza oraz dalsze klęski na froncie nie sprzyjały jednak stabilizacji. 7 kwietnia rząd był zmuszony do wprowadzenia monopolu na handel zbożem i kartek na chleb. Powrót Lenina do Piotrogrodu 16 kwietnia z pomocą Niemców nasilił pacyfistyczną agitację bolszewików. 3 maja bolszewicy stworzyli paramilitarne oddziały Gwardii Czerwonej. W tym samym czasie na wsi doszło do żywiołowych wystąpień chłopów zajmujących majątki obszarnicze. 18 maja do Rządu Tymczasowego weszli mienszewicy (Irakli Cereteli, Matwiej Skobelew). W czerwcu powstała bliska bolszewikom partia lewicowych eserów. 16 lipca burzliwe demonstracje robotników, żołnierzy i marynarzy w Piotrogrodzie przeciw rządowi Tymczasowemu (tzw. Dni Lipcowe). Rząd zdelegalizował partię bolszewików jako agentów niemieckich, Lenin ukrył się w Finlandii. 21 lipca po dymisji Gieorgija Lwowa nowy gabinet uformował eser Aleksander Kiereński. Szybko narastał kryzys gospodarczy, inflacja i przestępczość, a dezercje na froncie spowodowały 25 lipca przywrócenie kary śmierci.

8 sierpnia półlegalny zjazd bolszewików postanowił rozpocząć przygotowania do przejęcia władzy drogą powstania zbrojnego. Ofensywa wojsk niemieckich na początku września doprowadziła do zajęcia Rygi. 7 września głównodowodzący wojsk rosyjskich generał Ławr Korniłow pod pretekstem możliwości bolszewickiej rewolty zażądał dymisji ministrów i wysłał do Piotrogrodu oddziały zbrojne. Premier Kiereński uznał to za próbę przejęcia władzy i wezwał robotników i marynarzy do obrony rządu; 12 września sam przejął obowiązki głównodowodzącego. 14 września rząd proklamował ustrój republikański. 22 września w wyniku nowych wyborów do Rady Piotrogrodzkiej większość uzyskali bolszewicy na czele z Trockim. 20 października do Piotrogrodu powrócił Lenin; 23 października Komitet Centralny bolszewików przyjął rezolucję o powstaniu zbrojnym i stworzył pierwsze Biuro Polityczne; 25 października Rada Piotrogrodzka utworzyła Komitet Wojskowo-Rewolucyjny, oficjalnie dla obrony stolicy przed Niemcami – w rzeczywistości jako sztab przygotowujący przewrót - rewolucję październikową, która wybuchła w nocy z 6 na 7 listopada.


Inne hasła zawierające informacje o "Rewolucja lutowa 1917":

Wiktor Sukiennicki ...

Dwudziestolecie międzywojenne na świecie ...

Stanisław Narutowicz ...

Augustinas Voldemaras ...

Antanas Smetona ...

Taryba ...

Nowa Polityka Ekonomiczna ...

Nowa Anglia ...

John William Waterhouse ...

Samuel Pepys ...


Inne lekcje zawierające informacje o "Rewolucja lutowa 1917":

206 Kultura, nauka i sztuka okresu międzywojennego (plansza 3) ...

208 Walki o granice II Rzeczypospolitej (plansza 2) ...

221. Przemiany powojenne na bliskim i dalekim wschodzie (plansza 19) ...





Zachodniopomorskie Pomorskie Warmińsko-Mazurskie Podlaskie Mazowieckie Lubelskie Kujawsko-Pomorskie Wielkopolskie Lubuskie Łódzkie Świętokrzyskie Podkarpackie Małopolskie Śląskie Opolskie Dolnośląskie