Startuj z nami!

www.szkolnictwo.pl

praca, nauka, rozrywka....

mapa polskich szkół
Nauka Nauka
Uczelnie Uczelnie
Mój profil / Znajomi Mój profil/Znajomi
Poczta Poczta/Dokumenty
Przewodnik Przewodnik
Nauka Konkurs
uczelnie

zamów reklamę
zobacz szczegóły
uczelnie

Dominus ac Redemptor

Dominus ac Redemptor - łac. Pan i Odkupiciel) – breve papieża Klemensa XIV z dnia 21 lipca 1773 r., znoszące zakon jezuitów.

Klemens XIV stwierdza w nim, że działalność jezuitów spowodowała w licznych miejscach "bunty, rozruchy, waśnie i zgorszenia", skutkiem czego królowie Francji, Hiszpanii, Portugalii i obojga Sycylii "zmuszeni byli zakonników tych zupełnie wydalić i wypędzić ze swych królestw i posiadłości", a następnie zażądali całkowitego zniesienia Towarzystwa.

Jezuici najpierw zostali usunięci z Portugalii w roku 1759. Także we Francji wzbierała fala oburzenia na jezuitów, w wyniku której zjazd biskupów francuskich w 1761 r. domagał się przeprowadzenia reorganizacji zakonu. Jednak jezuici oparli się temu, zaś przełożony jezuitów, generał Lorenzo Ricci, wyrzekł wówczas pamiętne słowa: "Sint ut sunt, aut non sint" (musi istnieć, jak istnieje, albo nie istnieć).

Oburzenie sięgnęło zenitu wskutek skandalu finansowego ojca La Valette`a, przełożonego misji jezuickiej na Martynice. La Valette zaciągnął kredyt komercyjny na działalność handlową misji jezuickich, jednak nie był w stanie terminowo spłacić długu, który m.in. wobec pewnej spółki handlowej z Marsylii sięgał dwa i pół miliona ówczesnych franków. Generał Ricci także odmówił spłaty długu argumentując, że La Valette pogwałcił prawo zakonu, które zabraniało swym członkom prowadzenia interesów z pozycji zarządzającego lub partnera, wobec tego Towarzystwo nie ponosi za te długi odpowiedzialności. Spółka z Marsylii pozwała Towarzystwo do sądu, który nakazał Towarzystwu spłatę długów La Valette, jednak jezuici odwołali się do Parlamentu. Parlament wydał orzeczenie na niekorzyść jezuitów, a następnie (6 sierpnia 1762) dekret o wypędzeniu jezuitów z Francji, uznając ich działalność za szkodliwą dla interesów narodu.

W Hiszpanii intrygi jezuitów doprowadziły do antyrządowych rozruchów w Madrycie, które rząd stłumił, a następnie na mocy dekretu Karola III z dnia 1 kwietnia 1767 r. wypędził zakonników z Hiszpanii. Z Neapolu jezuitów wygnano w listopadzie 1767 r.

Dekret usuwający jezuitów z księstwa Parmy wydano w roku 1768. W tymże samym roku Wielki Mistrz Zakonu kawalerów Maltańskich Emanuel Pinto de Fonseca wypędził jezuitów z Malty.

Wkrótce potem zaczęto coraz silniej domagać się od papieża kasaty jezuitów. W roku 1772 Klemens XIV zamknął seminarium jezuickie w Rzymie, a następnie wszystkie ich domy i kościoły w krajach papieskich. Ostatecznym ciosem dla jezuitów było breve Dominus ac Redemptor.

Fragmenty breve:

    [...] Nie ulega wątpliwości, że w tym, co do dobra i pomyślności Kościoła katolickiego najwięcej się przyczyniło, pierwsze niemal miejsce należy przyznać zakonom, z których na cały Kościół Chrystusowy zawsze spływało najwięcej chwały, pożytku i korzyści. Dlatego to Stolica Apostolska nie tylko je zatwierdzała i otaczała swą opieką, lecz również przyznała im wiele beneficjów, egzemcji, przywilejów i uprawnień, aby przez to zachęcić je i pobudzić do coraz większej pobożności, do kształtowania słowem i przykładem obyczajów wśród narodów, do zachowywania i utrwalania wśród wiernych jedności wiary. Lecz skoro do tego doszło, że któryś zakon nie przynosił już ludowi chrześcijańskiemu owych bogatych i pożądanych owoców i korzyści, dla których został założony, albo gdy zdawał się raczej szkodę przynosić i przyczyniał się bardziej do mącenia niż utrwalania pokoju narodów, wówczas ta sama Stolica Apostolska, która w zakładaniu zakonów swoją ofiarowała pomoc i swoją otoczyła je powagą, wcale nie wahała się nadać im nowych praw, przywrócić do pierwotnej surowości reguły, a nawet zupełnie znieść i usunąć.


Dalej papież podaje liczne przykłady wprowadzania ograniczeń w zakresie tworzenia nowych kongregacji zakonnych (wydane przez Innocentego III i Grzegorza X), ograniczania przywilejów (zakon pijarów) oraz kasaty zakonów, które powodowały niepokoje i problemy wewnątrz Kościoła (Templariusze, Humiliaci, Bracia Konwentualni Reformowani, Bracia Ambrozjańscy, Bazylianie Ormiańscy, Kongregacja Dobrego Jezusa, Kanonicy Regularni św. Jerzego z Algi, Hieronimici z Fesulis i Jezuaci św. Jana Kolumbana).

Następnie papież przechodzi do analizy powstania, rozwoju i aktualnego stanu Towarzystwa Jezusowego, przypominając nadane mu liczne przywileje oraz środki zaradcze celem rozwiązania problemów i konfliktów spowodowanych działalnością jezuitów. Papież stwierdza:
    Z największą zaiste serca boleścią przekonaliśmy się, że wyżej wspomniane, jak też inne następnie zastosowane środki zaradcze pozostały bez żadnego niemal skutku i znaczenia dla usunięcia i odparcia tylu nieraz zamieszek, skarg i zażaleń przeciw Towarzystwu i że na próżno pracowali nad tym inni Nasi poprzednicy: Urban VIII, Klemens IX, X, XI i XII, Aleksander VII i VIII, Innocenty X, XI, XII i XIII i Benedykt XIV. [...]

    Zastosowawszy więc tyle tak koniecznych środków, wsparci, jak ufamy, obecnością i natchnieniem Ducha Św., a także z obowiązku Naszego urzędu, który najściślej zobowiązuje Nas do wprowadzenia, popierania i umacniania pokoju i zgody w świecie chrześcijańskim i do usuwania w miarę sił wszystkiego, co by mu najmniejszą nawet szkodę przynieść mogło, dalej, ponieważ przekonaliśmy się, że wspomniane Towarzystwo Jezusowe nie może już przynosić owych obfitych owoców i wszechstronnych korzyści, dla których zostało założone, zatwierdzone i wieloma przywilejami obdarzone przez tylu Naszych poprzedników [...] — po dojrzałym namyśle, zupełnie świadomie i w pełni apostolskiej władzy wspomniane Towarzystwo znosimy i kasujemy.

    Znosimy i uchylamy wszystkie i poszczególne jego obowiązki, powinności i funkcje, domy, szkoły, kolegia, szpitale, gimnazja i wszelkie placówki w jakimkolwiek kraju, królestwie i państwie istniejące i w jakikolwiek sposób z nim związane, jego ustawy, obyczaje, zwyczaje, dekrety, postanowienia, przysięgą nawet, apostolską aprobatą albo w inny sposób zatwierdzone, znosimy również wszystkie i poszczególne przywileje oraz indulty ogólne i szczególne, których treść należy uważać za dokładnie i dostatecznie tutaj wyrażoną, tak jakby były słowo w słowo zamieszczone w niniejszym brewe i opatrzone wszelkimi możliwymi formułami, klauzulami unieważniającymi, pieczęciami i dekretami.

    Oznajmiamy przeto, że na zawsze ustaje i całkowicie zniesiona jest wszelka władza generała, prowincjałów, wizytatorów i wszystkich innych zwierzchników tego Towarzystwa tak w sprawach duchownych, jak doczesnych, jurysdykcją tę i władzę w całości przenosimy na miejscowych biskupów stosownie do okoliczności i osób i pod niżej podanymi warunkami. [...]


Inne hasła zawierające informacje o "Dominus ac Redemptor":

Klemens Maria Hofbauer ...

1979 ...

Encyklika ...

Nadzwyczajna forma rytu rzymskiego ...

Rozesłanie (liturgia) ...

Zygmunt II August ...

Własność podzielona ...

Marc-Antoine Charpentier ...

Wielka wędrówka ludów ...

Wolfgang Amadeusz Mozart ...


Inne lekcje zawierające informacje o "Dominus ac Redemptor":

22. Konserwatyzm. Nauka społeczna kościoła (plansza 24) ...

104 Kontrreformacja w Europie (plansza 11) ...





Zachodniopomorskie Pomorskie Warmińsko-Mazurskie Podlaskie Mazowieckie Lubelskie Kujawsko-Pomorskie Wielkopolskie Lubuskie Łódzkie Świętokrzyskie Podkarpackie Małopolskie Śląskie Opolskie Dolnośląskie