Reakcja biuretowa (Piotrowskiego^[1]) - charakterystyczna reakcja chemiczna otrzymywania wiązań biuretowych .

Reakcja ta odgrywa duże znaczenie przy otrzymywaniu pochodnych biuretu, występuje w trakcie tworzenia się pianek poliuretanowych oraz jest elementem testu na występowanie co najmniej dwóch wiązań peptydowych bezpośrednio obok siebie lub przedzielonych nie więcej niż jednym atomem węgla w rozmaitych związkach organicznych, głównie w białkach i innych polipeptydach .

Test biuretowy

Związek kompleksowy , w których jon Cu²⁺ jest kompleksowany przez dwie grupy peptydowe

Pozytywny wynik testu biuretowego

Test biuretowy polega na dodaniu do analizowanej mieszaniny roztworu fosforanu miedzi (II) lub siarczanu (VI) miedzi (II) oraz NaOH lub KOH . Przy obecności odpowiednich protein roztwór zmienia barwę z jasnoniebieskiej, wskazującej na obecność solwatowanych , jonów Cu²⁺ na intensywnie fioletowy kolor na skutek powstawania złożonych związków kompleksowych , w których jon Cu²⁺ jest kompleksowany przez minimum dwie grupy peptydowe.

W przypadku występowania dimerów aminokwasów , w których występuje tylko jedno wiązanie peptydowe układ zabarwia się na różowo. Wolne aminokwasy nie zmieniają barwy roztworu.

Test może być stosowany zarówno w analizie jakościowej jak i ilościowej . W tym drugim przypadku wykorzystuje się liniową zależność zmiany barwy od stężenia protein, a ściślej biorąc od liczby podwójnych wiązań peptydowych, którą ustala się za pomocą kolorymetrii , zaś oprócz soli miedzi(II) i NaOH, dodaje się jeszcze roztwór buforujący pH układu.

Przykładowy odczynnik biuretowy: 7,5 g CuSO₄(5H₂O), 100 ml 50% ( w/w ) NaOH, 25 g soli sodowo-potasowej kwasu winowego oraz taka objętość wody aby uzyskać 1 l roztworu.

Nazwa testu pochodzi od najprostszego, możliwego związku, który ulega tej reakcji, a mianowicie biuretu - czyli krystalicznego dimeru mocznika : NH₂CONHCONH₂.

Test ten jest powszechnie stosowany przy sprawdzaniu obecności wolnego białka we krwi i innych płynach ustrojowych człowieka i zwierząt.

Występowanie dużych ilości takiego białka wskazuje zwykle na uszkodzenia organów wewnętrznych, np: na marskość wątroby . Test nie działa poprawnie w przypadku występowaniu w środowisku reakcji znacznego stężenia jonów potasu , stąd nie można go stosować do np: testowania na zawartość białka soków owocowych.

Przypisy

Bibliografia

• H. C. Freeman, J. E. W. L. Smith and J. C. Taylor, Acta Cryst. (1961). 14, 407-418