Startuj z nami!

www.szkolnictwo.pl

praca, nauka, rozrywka....

mapa polskich szkół
Nauka Nauka
Uczelnie Uczelnie
Mój profil / Znajomi Mój profil/Znajomi
Poczta Poczta/Dokumenty
Przewodnik Przewodnik
Nauka Konkurs
uczelnie

zamów reklamę
zobacz szczegóły
uczelnie

Kultura języka

Kultura języka

Kultura języka – termin językoznawczy , w Polsce różnie definiowany na przestrzeni lat. Najogólniejsza definicja Andrzeja Markowskiego brzmi: świadome i celowe posługiwanie się językiem we wszelkich sytuacjach komunikatywnych[1]. Wyróżnia on także cztery precyzyjniejsze znaczenia tego terminu:

  • Jako umiejętność poprawnego mówienia i pisania zgodnie z przyjętymi w danej społeczności normami językowymi . W tym znaczeniu kultura języka jest zawsze wartościowana dodatnio. Takie podejście reprezentuje np. zdanie: Nauczyciele powinni dbać o kulturę języka swoich wychowanków[2].
  • Kultura języka rozumiana jako działalność kulturalnojęzykowa. Takie znaczenie terminu ma najstarszy rodowód, ponieważ wywodzi się z drugiej połowy XIX wieku, z publikacji m.in Fryderyka Skobla , Aleksandra Walickiego, Ludomira Szczerbowicza-Wieczora, Józefa Blizińskiego . Chociaż nie byli oni wykształconymi językoznawcami, to zajmowali się ustalaniem normy językowej, jej opisem i udzielaniem porad użytkownikom. Prace wykształconych lingwistów pojawiły się na początku XX wieku: Artura Passendorfera Słowniczek błędów językowych i najważniejszych prawideł gramatycznych (1905), Antoniego Krasnowolskiego Najpospolitsze błędy językowe, zdarzające się w mowie i piśmie polskim (1902). Także w okresie dwudziestolecia międzywojennego w Polsce pojawiły się prace, które miały za zadanie zwalczanie błędów językowych. Były to publikacje Adama Kryńskiego (Jak nie należy mówić i pisać po polsku, 1921, część druga 1931), Stanisława Szobera (Na straży języka. Szkice z zakresu poprawności i kultury języka polskiego oraz Słownik ortoepiczny - Jak mówić i pisać po polsku, 1937). Działalność kulturalnojęzykowa tego typu trwa do dziś ze względu na spore zainteresowanie Polaków kwestiami językowymi, zadawaniem pytań o formy poprawne, pisownię wyrazów itd.
  • Jako pozytywna postawa osób wobec języka, które posługują się nim posiadając wysoki stan wiedzy lingwistycznej, oraz ugruntowaną świadomość językową.
  • Nazwa dyscypliny naukowej, która wyodrębniła się na gruncie zainteresowania językoznawców sprawami związanymi z normatywnością w języku. Przez niektórych badaczy jest to synonim językoznawstwa normatywnego. To także przedmiot nauczania wykładany na wydziałach filologii polskiej .

Historia pojęcia

Kwestię różnych znaczeń pojęcia "kultura języka" po raz pierwszy podjęła Halina Kurkowska w podręczniku Kultura języka polskiego, wydanym w 1971 roku. Nadała terminowi trzy znaczenia: 1) działalność zmierzająca do udoskonalenia języka i rozwinięcia umiejętności posługiwania się nim w sposób poprawny i sprawny (...) 2) stopień umiejętności poprawnego i sprawnego używania języka (...) 3) dział językoznawstwa stosowanego. Podobnie uczynił Marian Bugajski w Językoznawstwie normatywnym (1993). Janina Puzynina z kolei wymieniła tylko dwa znaczenia tego terminu (w tomie Współczesny język polski, 2001): 1) określenie związanej z językiem części ogólnej kultury społeczeństwa lub jednostki, 2) nazwa dziedziny myśli humanistycznej i działalności poświęconej kształtowaniu kultury języka w znaczeniu pierwszym. Podobnie uczynił Walery Pisarek w Encyklopedii języka polskiego (1991), a także Zygmunt Saloni w Encyklopedii językoznawstwa ogólnego (1995). Cztery znaczenia tego terminu Andrzej Markowski opublikował w tomie III Nowej encyklopedii powszechnej PWN (1995)[3].

Zobacz też

Przypisy

  1. Andrzej Markowski : Kultura języka. W: Nowy słownik poprawnej polszczyzny. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2002, s. 1650. . 
  2. Andrzej Markowski : Kultura języka polskiego. Teoria. Zagadnienia leksykalne. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2005, s. 16. . 
  3. Andrzej Markowski : Kultura języka polskiego. Teoria. Zagadnienia leksykalne. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2005, s. 15. . 

Bibliografia

  • Andrzej Markowski : Kultura języka polskiego. Teoria. Zagadnienia leksykalne. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2005. . 


Inne hasła zawierające informacje o "Kultura języka":

Wszystkich Świętych ...

Rodzimy Kościół Polski ...

II wiek ...

Cmentarz Pietraszuński w Kownie ...

Rak języka ...

Guwernantka ...

Linz ...

Sztuka ...

Dogmat ...

Wiktor Sukiennicki ...


Inne lekcje zawierające informacje o "Kultura języka":

008b. Grecja (plansza 18) ...

206 Kultura, nauka i sztuka okresu międzywojennego (plansza 3) ...

010c. Rzym (plansza 5) ...





Zachodniopomorskie Pomorskie Warmińsko-Mazurskie Podlaskie Mazowieckie Lubelskie Kujawsko-Pomorskie Wielkopolskie Lubuskie Łódzkie Świętokrzyskie Podkarpackie Małopolskie Śląskie Opolskie Dolnośląskie