Startuj z nami!

www.szkolnictwo.pl

praca, nauka, rozrywka....

mapa polskich szkół
Nauka Nauka
Uczelnie Uczelnie
Mój profil / Znajomi Mój profil/Znajomi
Poczta Poczta/Dokumenty
Przewodnik Przewodnik
Nauka Konkurs
uczelnie

zamów reklamę
zobacz szczegóły
uczelnie

Quo vadis

Quo vadis

Quo vadis. Powieść z czasów Nerona
Autor Henryk Sienkiewicz
Kraj wydania Austro-Węgry
Język polski
Data I wyd. 1895 - 1896 (czasopismo)
1896 (druk zwarty)
Wydawca Gazeta Polska
Typ utworu powieść historyczna
Tekst na Wikiźródłach

Quo vadis. Powieść z czasów Nerona - powieść historyczna Henryka Sienkiewicza .

Najpierw była publikowana w odcinkach w warszawskiej Gazecie Polskiej (lata 1895 - 96 ) i, z minimalnym opóźnieniem w stosunku do Gazety, także w krakowskim dzienniku Czas i Dzienniku Poznańskim . Wkrótce powieść została wydana w formie druku zwartego - jej premiera miała miejsce w Krakowie, w 1896 roku. Powieść odniosła światowy sukces i została przetłumaczona na ponad pięćdziesiąt języków. Część rękopisu powieści przechowywana jest w Ossolineum we Wrocławiu .

Często (lecz błędnie) uważa się, że za powieść Quo vadis Henryk Sienkiewicz został nagrodzony Nagrodą Nobla . W istocie w 1905 roku Sienkiewicz otrzymał ją za wybitne osiągnięcia pisarskie w literaturze epickiej[1].

Tytuł książki to łaciński zwrot, oznaczający: Dokąd idziesz?. Odwołuje się on do słów Quo Vadis, Domine? (Dokąd idziesz, Panie?), wypowiedzianych według legendy, przywołanej również w powieści, przez apostoła Piotra do Chrystusa.

Spis treści

Miejsce i czas akcji

Akcja rozgrywa się głównie w Rzymie, podczas końcowych 6 lat panowania Nerona ( 63 - 69 n.e.), akcja epilogu - ok. 68 r. Wydarzenia pozwalające określić czas akcji to: przybycie Winicjusza do Rzymu po zawarciu pokoju z Armenią (63 r.), pożar Rzymu (64), śmierć Petroniusza (66), śmierć Nerona (68). Rzym był wówczas miastem wielonarodowościowym, bardzo zróżnicowanym.

Fabuła

Głównym wątkiem powieści jest miłość Winicjusza i Ligii. Należą oni do dwóch odrębnych światów: Winicjusz jest patrycjuszem rzymskim, Ligia zakładniczką pochodzącą z barbarzyńskiego plemienia Ligów, a także chrześcijanką. Wątek miłosny, będący w pełni fikcyjnym, posiada liczne zwroty akcji: ucieczkę Ligii, jej poszukiwania przez Winicjusza, próbę porwania, przemianę Winicjusza i przyjęcie przez niego chrztu, wreszcie uwięzienie i cudowne ocalenie na arenie. Kolejny wątek powieści, historyczny, skupia się na osobie rzymskiego cezara Nerona, a także prześladowaniach i szerzeniu się wiary chrześcijańskiej. Istotną dla utworu postacią jest także Petroniusz . Patrycjusz rzymski, bliski doradca Nerona, wyrocznia smaku i elegancji stanowi symbol odchodzącej kultury antycznej. Balansujący na krawędzi życia i śmierci, krytykuje pomysł Cezara i przegrywa. Tak jak zaczął, kończy akcję umierając samobójczo w ramionach ukochanej Eunice. Najbardziej tragiczną i jednocześnie komiczną postacią jest Chilon Chilonides. Nie ma zasad moralnych i jest gotów sprzedać niewinnego. Jednak i w nim zachodzi poważna zmiana, na końcu umiera na krzyżu w obronie tych, których wydał - chrześcijan. Punkt kulminacyjny stanowi walka Ursusa z bykiem. Pokonanie zwierza oznacza szczęśliwe zakończenie. Odtąd Ligia, Winicjusz i Ursus są pod opieką ludu rzymskiego. Ten moment symbolizuje także odwrót sympatii Rzymian od Nerona i zwrócenie się ku chrześcijanom.

Bohaterowie

W powieści pojawiają się:

  • Augustianie - najbliżsi z otoczenia Cezara (doradcy)
  • Patrycjusze - możne rody rzymskie w senacie, sprawiają najwyższe urzędy, biorą udział w wyprawach wojennych.
  • Obywatele rzymscy - ludzie wolni, ale niezbyt bogaci (kupcy, rzemieślnicy, a także wolna biedota)
  • Niewolnicy - często to jeńcy wojenni, nie mają żadnych praw wśród nich wyróżniają się gladiatorzy.

Bohaterowie historyczni[2]

  • Akte - wyzwolenica i kochanka Nerona, pochowała ciało cesarza.
  • Aulus Plaucjusz - konsul, namiestnik Pannonii i Brytanii, mąż Pomponii Grecyny.
  • Lukan - poeta, bratanek Seneki, bliski towarzysz Nerona. Brał udział w spisku Pizona , za co został skazany na śmierć i popełnił samobójstwo.
  • Neron - cesarz rzymski, panował w latach 54-68. W 65 r. brutalnie stłumił wymierzony przeciw sobie spisek Pizona . Popełnił samobójstwo w willi wyzwoleńca Faona.
  • św. Paweł Apostoł
  • Petroniusz - elegantiae arbiter mistrz dobrego smaku, patrycjusz rzymski, obiekt zawiści Tygellina, zamieszany w spisek Pizona , popełnił samobójstwo. W utworze Sienkiewicza jest wujem Marka Winicjusza, epikurejczykiem, estetą, odmawia udziału w spisku.
  • św. Piotr Apostoł
  • Pizon - konsul, w 65 r. przywódca spisku przeciw Neronowi.
  • Pomponia Grecyna - żona Aulusa Plaucjusza, według przekazu Tacyta rzeczywiście poddana sądowi mężowskiemu z podejrzenia o wyznawanie obcego zabobonu.
  • Poppea Sabina - druga żona Nerona, również jego ofiara: zmarła podczas kolejnej ciąży, kopnięta przez cezara.
  • Seneka Młodszy - poeta, pisarz, filozof rzymski - stoik, dawny nauczyciel Nerona. Uczestnik spisku Pizona , popełnił samobójstwo.
  • Tygellin - prefekt pretorianów, wierny zausznik Nerona, rywal Petroniusza o względy cesarza.
  • Wespazjan - późniejszy cesarz rzymski, za czasów Nerona namiestnik Afryki. Wsławił się drzemkami podczas występów cesarza, za co popadł w niełaskę[3].
  • Westynus - konsul, jego pierwszą żoną była Statilia Messalina , początkowo jeden z najbliższych przyjaciół Nerona, następnie przez niego zgładzony.

Bohaterowie fikcyjni

  • Marek Winicjusz - patrycjusz rzymski, trybun wojskowy. Zakochuje się w Ligii i pod jej wpływem zostaje chrześcijaninem.
  • Ligia (Kallina) - córka wodza barbarzyńskiego plemienia Ligów, zakładniczka Rzymu, wychowana przez Aulusa Plaucjusza i Pomponię Grecynę. Chrześcijanka, ukochana Marka Winicjusza. Odmawia zostania kochanką Winicjusza i ucieka od niego. Dzięki niej młody patrycjusz przechodzi przemianę stając się chrześcijaninem. Wówczas Ligia zgadza się go poślubić.
  • Ursus - po chrzcie Urban; służył matce Ligii, po jej śmierci przyrzekł, że będzie bronić jej córkę; odznaczał się potężną siłą fizyczną: zabił zapaśnika Krotona, na arenie gołymi rękami pokonał byka.
  • Glaukus - z pochodzenia Grek; lekarz; chrześcijanin; Chilon Chilonides sprzedał w niewolę jego dzieci i żonę; wielokrotnie przebaczał Chilonowi jego czyny, czym w końcu przyczynił się do jego nawrócenia; zginął na stosie;
  • Kryspus - fanatyczny chrześcijanin, bardzo radykalny, ginie na krzyżu podczas Igrzysk
  • Eunice - niewolnica i kochanka Petroniusza, wybiera śmierć samobójczą z ukochanym zamiast wyzwolenia i życia pośród jego bogactw
  • Chilon Chilonides - filozof, grek; żył z nauczania przypadkowych ludzi i oszustw; jest łasy na pieniądze - wydaje chrześcijan Neronowi za posadę i złoto, wcześniej sprzedał rodzinę przyjaciela w niewolę; nawraca się pod koniec powieści (po śmierci Glaukusa)
  • Germanin Gulo - niewolnik, wychowawca i nauczyciel Marka Winicjusza

Ekranizacje

Na podstawie książki nakręcono kilka filmów:

Literackie nawiązanie

Na Quo vadis Sienkiewicza oparta została fabuła powieści Quo vadis. Trzecie tysiąclecie autorstwa Martina Abrama, której akcja rozgrywa się w XXII wieku.

Przypisy

  1. Literature 1905
  2. E.Jastrzębowska, Rzym w czasach "Quo vadis", Prószyński i S-ka 2001, p. 115-122
  3. A.Krawczuk, Poczet cesarzy rzymskich - pryncypat, Iskry 1996, p.109-110

Linki zewnętrzne


Inne hasła zawierające informacje o "Quo vadis":

Ewolucja ...

Status quo ...

1979 ...

Encyklika ...

Nałęcz (herb szlachecki) ...

Nadzwyczajna forma rytu rzymskiego ...

Literatura – przegląd chronologiczny Reymont O żołnierzu tułaczu – Stefan Żeromski 1895 w literaturze Wehikuł czasu – Herbert George Wells Quo vadis – Henryk Sienkiewicz Rozdzióbią nas kruki, wrony... – Stefan Żeromski Pielgrzymka do ...

Werona ...

Eugeniusz Bodo ...

Adolf Dymsza ...


Inne lekcje zawierające informacje o "Quo vadis":

119a Wojny XVII w. i ich konsekwencje (plansza 12) ...

21. Myśl polityczna. Liberalizm (plansza 22) ...

040. Salzburg - miasto Mozarta. (plansza 10) ...





Zachodniopomorskie Pomorskie Warmińsko-Mazurskie Podlaskie Mazowieckie Lubelskie Kujawsko-Pomorskie Wielkopolskie Lubuskie Łódzkie Świętokrzyskie Podkarpackie Małopolskie Śląskie Opolskie Dolnośląskie