Wartość odżywcza
Pszenica orkisz |
| (w 100g) |
|
Wartość energetyczna
|
| 320 kcal = 1340 kJ |
|
Białka
| 11,6 g |
|
Węglowodany
| 62,4 g |
|
Tłuszcze
| 2,7 g |
|
Błonnik
| 8,8 g |
|
Witaminy
|
|
Witamina B1
| 0,3 mg |
|
Witamina B2
| 0,1 mg |
|
Witamina B3 (PP)
| 1,5 mg |
|
Witamina B6
| 0,3 mg |
|
Witamina E
| 0,3 mg |
|
Makroelementy
|
|
Fosfor
| 411 mg |
|
Wapń
| 22 mg |
|
Magnez
| 130 mg |
|
Potas
| 447 mg |
|
Sód
| 3 mg |
|
Mikroelementy
|
|
Fluor
| 0,06 mg |
|
Żelazo
| 4,2 mg |
Pszenica orkisz (Triticum spelta
L.
), zwyczajowo nazywana szpelcem lub orkiszem -
gatunek
zboża
należący do rodziny
wiechlinowatych
. Popularna w
średniowieczu
, obecnie rzadko uprawiana.
Orkiszem nazywa się także
jęczmień dwurzędowy
(Hordeum distichon).
Morfologia
-
Kwiaty
- Zebrane w luźny
kłos
o łamliwej osadce.
Biologia
Orkisz jest heksaploidem (6n=42), należy do form niewymłacanych. Brak odmiany zrejonizowanej.
Zastosowanie
Orkisz spożywany był w starożytności. W czasach rzymskich był posiłkiem
gladiatorów
i zawodników igrzysk.
Obecnie (stan na rok 2007) powierzchnia jego uprawy w Europie wynosi około 18 tys. hektarów. W Polsce uprawia się około 200–300 hektarów orkiszu, głównie w gospodarstwach ekologicznych.
Ziarno orkiszu zawiera więcej białka (13–17 proc.) niż ziarno pszenicy zwyczajnej. Jest od nich także bogatsze w lepiej przyswajalny
gluten
. Ponadto zawiera więcej cynku, miedzi i selenu oraz
witamin
A, E i D. Dominującym kwasem tłuszczowym jest wartościowy dla zdrowia
kwas linolenowy
. Gatunek ten jest również bogatym źródłem
błonnika pokarmowego
[].
25 marca
2008 "Czerkieska mąka orkiszowa" została wpisana na Listę
Produktów Tradycyjnych
(woj. świętokrzyskie), w kategorii "Orzechy, nasiona, zboża, warzywa i owoce" [1].
Linki zewnętrzne
Przypisy
