Startuj z nami!

www.szkolnictwo.pl

praca, nauka, rozrywka....

mapa polskich szkół
Nauka Nauka
Uczelnie Uczelnie
Mój profil / Znajomi Mój profil/Znajomi
Poczta Poczta/Dokumenty
Przewodnik Przewodnik
Nauka Konkurs
uczelnie

zamów reklamę
zobacz szczegóły
uczelnie

Płaca minimalna

Płaca minimalna

Płaca minimalna - najniższa z możliwych płac , najczęściej ustalana na drodze prawnej przez dane państwo .

Celem odgórnego ustalenia nieprzekraczalnego minimum płacowego jest wykluczenie szkodliwej dla pracowników konkurencji pracodawców w obniżaniu kosztów przez zaniżanie płac. Zdaniem niektórych powoduje usunięcie z rynku pracy osób, których praca wyceniania jest przez pracodawców poniżej płacy minimalnej.[].

Spis treści

Minimalne wynagrodzenie ustawowe w Polsce

W Polsce minimalne wynagrodzenie ustalane jest corocznie na podstawie ustawy z 10 października 2002 o minimalnym wynagrodzeniu za pracę[1] Wysokość minimalnego wynagrodzenia, podlega ogłoszeniu w Dzienniku Urzędowym Rzeczypospolitej Polskiej „Monitor Polski” , w drodze obwieszczenia Prezesa Rady Ministrów do 15 września każdego roku.

Minimalne wynagrodzenie za pracę od 1 stycznia 2011 będzie wynosić 1386zł brutto.[2][3]

Od 1 stycznia 2010 płaca minimalna wynosi 1317 zł brutto, czyli 42 proc. przeciętnego wynagrodzenia.[4] W okresie pierwszego roku pracy danego pracownika nie może być niższe niż 80% wysokości minimalnego wynagrodzenia za pracę (80% x 1317 = 1053,60 zł)[5].

W 2009 r. minimalne wynagrodzenie za pracę w Polsce wynosiło 1276 zł (wynagrodzenie brutto), to jest 40% przeciętnej pensji w Polsce. W okresie pierwszego roku pracy danego pracownika nie mogło być niższe niż 80% wysokości minimalnego wynagrodzenia za pracę (80% x 1276 = 1020,80 zł)[5].

Minimalne miesięczne wynagrodzenie w Polsce w latach 1970-2011[6]
data wprowadzeniastawka minimalna brutto po denominacjistawka minimalna brutto przed denominacją
1 I 20111386-
1 I 20101317-
1 I 20091276-
1 I 20081126-
1 I 2007936-
1 I 2006899,10-
1 I 2005849-
1 I 2004824-
1 I 2003800-
1 I 2001760-
1 III 2000700-
1 XI 1999670-
1 I 1999528-
1 II 1998500-
1 VII 1997450-
1 II 1997406-
1 I 1997391-
1 VII 1996370-
1 IV 1996350-
1 I 1996325-
1 X 1995305-
1 VII 1995295-
1 IV 1995250-
1 I 1995260-
1 X 19942402400000
1 VII 19942202200000
1 IV 19942052050000
1 I 19941951950000
1 X 19931751750000
1 VII 19931656500000
1 I 19931501500000
1 X 19921351350000
1 IX 19921301300000
1 VIII 19921201200000
1 V 19921001000000
1 I 199287,5875000
1 XII 199170700000
1 X 199165,2652000
1 VII 199163,2632000
1 IV 199160,5605000
1 I 199155550000
1 X 199044440000
1 IX 199036,8368000
1 I 199012120000
1 X 19893,838000
1 VII 19892,2122100
1 I 19891,7817800
1 I 19880,99000
1 I 19870,77000
1 I 19860,545400
1 IX 19820,545400
1 I 19820,333000
1 I 19800,22000
1 V 19790,181800
1 V 19780,161600
1 V 19770,141400
1 VIII 19740,121200
1 XII 19700,11000


Minimalne miesięczne wynagrodzenie w Polsce w latach 2000-2010
rokstawka minimalna brutto (PLN)stawka minimalna netto - standardowe koszty uzyskania przychodu (PLN)stawka minimalna netto - podwyższone koszty - dojazd do pracy z innej miejscowości (PLN)koszt całkowity zatrudnienia pracownika dla pracodawcy - przy ubezp. wyp. 1,67% (PLN)
201113861032,341037,34 ?
20101317984,15989,151560,39
20091276954,96959,961511,81
20081126845,17850,17 ?
2007936do 30.06: 675,40
od 01.07: 697,95
do 30.06: 680,40
od 01.07: 702,95
 ?
2006899,10647,93652,93 ?
2005849617,39 ? ?
2004824602,77 ? ?
2003800588,39 ? ?
2002760561,82 ? ?
2001760559,12 ? ?
2000700512,83 ? ?
Źródła: http://msp.money.pl/kalkulatory_i_wskazniki/wskazniki/wynagrodzenia oraz http://www.infor.pl/kalkulatory/wynagrodzenia .

Przykłady płac minimalnych w wybranych krajach Europy i w USA [7]

Pensja minimalna w styczniu 2009 r.:

Tylko w niektórych krajach UE minimalne wynagrodzenie jest zdefiniowane. W USA, Wlk. Brytanii i Irlandii występują stawki godzinowe. W styczniu 2009, 20 z 27 krajów Unii miało ustaloną stawkę minimalną, od 123€ w Bułgarii do 1642€ w Luksemburgu. W niektórych krajach, gdzie nie ma prawnie ustanowionej płacy minimalnej, występują minimalne stawki branżowe. Inaczej jest w USA, gdzie płace minimalne godzinowe pasują dokładnie do minimalnych kosztów utrzymania.

W Niemczech, Austrii i krajach skandynawskich płaca minimalna jest zasadniczo pozostawiona w domenie autonomii układowej pracodawców i związków zawodowych.

Tabela przedstawia miesięczne minimalne wynagrodzenie w wybranych krajach.

Prawnie ustanowione wynagrodzenie minimalne
w Euro (Stan: 01/2007)'
Zmierzone dzięki
Indeksowi Big-Maca
Kraj Stawka godzinowaStawka miesięcznaIlość Big-Maców na godzinę
Luksemburg 9,081.5702,63
Francja 8,271.2542,58
Holandia 8,131.3012,76
Wielka Brytania 7,96 (£ 5,52)1.3612,74
Belgia 7,931.2592,33
Australia 7,65 (12,75 AUD)3,94
Andora 6,501.080
USA 5,39 (7,25$)6762,25
Grecja 4,226681,46
Hiszpania 3,996661,25
Izrael 3,54
Malta 3,475851,22
Słowenia 3,025221,37
Portugalia 2,824751,06
Polska 2,193511,00
Czechy 1,762880,72
Węgry 1,502580,65
Estonia 1,332300,69
Słowacja 1,322170,66
Wenezuela 204
Łotwa 1,001740,52
Litwa 0,991720,50
Rumunia 0,661140,31
Bułgaria 0,53920,35
Rosja 32 (1100 rubli)
Szwecja , Dania (wg branż)
Austria (wg branż, przy opiece społecznej
od 2008 1000€/miesięcznie)
Niemcy (tylko niektóre branże, różne stawki)
Szwajcaria (trwa dyskusja)
Źródło: Hans-Böckler-Stiftung 2007
(oprócz Andory, Australii,
USA i Izraela)
Eurostat 2007
(poza Rosją i Wenezuelą)

Minimalne wynagrodzenie a średnie wynagrodzenie

W wielu krajach Europy Zachodniej minimalne wynagrodzenie ustanowione jest jako odsetek średniego miesięcznego wynagrodzenia.

Minimalne wynagrodzenie jako %-
średniego miesięcznego wynagrodzenia (Stan: 2005)[8]
KrajWielkość
Irlandia50,0%
Luksemburg49,6%
Malta49,0%
Francja47,0%
Belgia46,4%
Holandia46,1%
Słowenia44,1%
POLSKA42,0% (2010)
Bułgaria41,0%
Portugalia40,7%
Węgry40,7%
Litwa39,1%
Rep. Czeska38,8%
Łotwa38,5%
Wielka Brytania37,9%
Hiszpania37,7%
Rumunia34,4%
Słowacja34,1%
USA32,9%
Estonia32,4%
Źródło: Komisja Europejska z badań w r. 2006: 24.

Odsetek osób pobierających minimalne wynagrodzenie

Minimalne wynagrodzenie otrzymuje teoretycznie mały odsetek ogółu zatrudnionych. Jednak jeden z najwyższych udział osób zarabiających minimum występuje we Francji, Litwie i Rumunii. Polska w klasyfikacji Eurostatu zajęła 9. miejsce z wynikiem 4,49%.

Pobierający minimalne wynagrodzenie (Stan: 2005)
Kraj% zatrudnionych
Bułgaria16,00% (2007)
Francja15,60%
Litwa12,07%
Rumunia12,00%
Luksemburg11,00%
Węgry7,95%
Estonia5,72%
Portugalia5,50%
POLSKA4,49%
Irlandia3,10%
Holandia2,07%
Słowenia2,00%
Czechy2,00%
Słowacja1,93%
Wielka Brytania1,80%
Malta1,50%
USA1,40%
Hiszpania0,77%
Źródło: Dane Eurostatu .

Opinie o płacy minimalnej

Wielu[9] uznaje, że płaca minimalna to właściwy instrument do zabezpieczenia bytu zatrudnionych wszędzie tam, gdzie panuje wśród pracodawców tendencja do oszczędzania poprzez zaniżanie wynagrodzeń do poziomu nie pozwalającego zatrudnionym na zaspokojenie podstawowych potrzeb. Stanowienie płacy minimalnej służy także wyeliminowaniu z rynku przedsiębiorstw, dla których wyzysk pracowników jest jedyną możliwą drogą do osiągnięcia sukcesu ekonomicznego, np. oferujących produkty słabej jakości, nie posiadających odpowiedniego kapitału, nieinnowacyjnych.

Inni argumentują, że jest to instytucja szkodliwa, ponieważ wypycha z rynku pracy osoby najgorzej sobie na nim radzące. Sztucznie zawyża także realne koszty zatrudnienia ustalane przez przedsiębiorców, w oparciu o wydajność pracy (w prawidłowo funkcjonującym przedsiębiorstwie wzrost płac nie może być szybszy niż ROE i wydajność pracy). W Polsce np. jedną z grup o najwyższym bezrobociu są osoby do 30 roku życia, czyli dopiero wchodzące na rynek pracy i mające małe doświadczenie zawodowe. Pracodawca stając przed dylematem zatrudnienia kogoś za zawyżoną według siebie stawkę, często od tego odstępuje.

Ponadto, płaca minimalna, zdaniem liberalnych ekonomistów, jest rodzajem ceny urzędowej , jest zatem formą etatyzmu i funkcjonuje bez oparcia o realia rynkowe . Efektem istnienia cen urzędowych jest poszerzanie się szarej strefy . Relatywnie wysoka płaca minimalna przyczynia się więc do powiększania pozaprawnego obrotu gospodarczego, a co za tym idzie - obrotu nieopodatkowanego i wyjętego m.in. spoza wymogów legalnego rynku pracy . Zaburza to konkurencję na rynku, a państwu przysparza kosztów walki z tym zjawiskiem oraz strat w dochodach do budżetu . W Polsce w oparciu o wysokość płacy minimalnej funkcjonuje wiele świadczeń socjalnych , tak więc jej podwyższenie ma oprócz bezpośredniego (pracownicy zatrudnieni w tzw. "budżetówce") także pośredni wpływ na powiększanie wielkości wydatków budżetowych (patrz: deficyt budżetowy , efekt wypychania ).

Z badań trójki amerykańskich naukowców - Browna, Gilroya i Kohena, opublikowanych w 1982 roku wynika, że negatywny wpływ regulacji płac na poziom zatrudnienia jest niemal żaden. W 2005 r. najniższe ustawowe wynagrodzenie pobierało w USA zaledwie 1,4% zatrudnionych.

W 1999 roku płacę minimalną wprowadzono w Wielkiej Brytanii, gdzie początkowo, w obawie przed negatywnymi efektami wynosiła jedynie 3,60 funta za godzinę pracy, a następnie wzrastała do 5,05 w 2005 . Powołana w celu monitorowania efektów decyzji Low Pay Commission nie stwierdziła negatywnego wpływu decyzji na inflację i zatrudnienie i zalecała dalsze podwyższanie płacy, nawet powyżej średniego wzrostu wynagrodzeń. Nie doszło także do zmniejszenia ilości miejsc pracy - w czasie od wprowadzenia regulacji w życie przybyło ich 1,75 miliona. W przeprowadzonym w 2004 roku sondażu wśród brytyjskich pracodawców 90% z nich odpowiedziało, że wzrost płac z tytułu płacy minimalnej jest dla nich bez znaczenia. Wskazuje się także, że wprowadzenie tej instytucji wpływa pozytywnie na zmniejszenie się współczynnika Giniego i na zmniejszenie różnic w płacach między kobietami a mężczyznami (1998 - kobieta zarabiała tam średnio 78,8% płacy mężczyzny, w 2004 - 81,8%). W 2005 r. najniższe ustawowe wynagrodzenie pobierało w tym kraju jedynie 1,8% zatrudnionych.

Przypisy

  1. Dz. U. Nr 200, poz. 1679, z 2004 r. Nr 240, poz. 2407 oraz z 2005 r. Nr 157, poz. 1314.
  2. Płaca minimalna: Wzrosną składki i dodatki do pensji - Praca i ubezpieczenia - Gazeta Prawna
  3. Płaca minimalna ostatecznie niższa niż uzgodniono - Finanse - WP.PL
  4. Od 1 stycznia płaca minimalna wyniesie 1317 zł - Biznes w Onet.pl
  5. 5,0 5,1 Ustawa z dnia 10 października 2002 r. o minimalnym wynagrodzeniu za pracę ( Dz. U. z 2002 r. Nr 200, poz. 1679 )
  6. Wysokość minimalnego wynagrodzenia za pracę od 1 grudnia 1970 r.
  7. Minimum Wages in January 2009 ( ang. ). 2009. [dostęp 2010-02-25].
  8. Bearbeitet durch Anne-Marie Niemeyer.
  9. Gwarantowana płaca minimalna: nie taki diabeł straszny...Tomasz Borejza, " Le Monde diplomatique - edycja polska", nr 1/2007


Inne hasła zawierające informacje o "Płaca minimalna":

1977 ...

Szczyt (geografia) ...

Bełdany ...

Układ scalony ...

Wrażenie ...

1979 ...

Anarchizm ...

1980 ...

Chemia ...

1987 ...


Inne lekcje zawierające informacje o "Płaca minimalna":

01 Znaki drogowe - znaki nakazu (plansza 16) ...

01 Znaki drogowe - znaki nakazu (plansza 15) ...

Różne oblicza racji. O tragicznych wyborach. (plansza 10) ...





Zachodniopomorskie Pomorskie Warmińsko-Mazurskie Podlaskie Mazowieckie Lubelskie Kujawsko-Pomorskie Wielkopolskie Lubuskie Łódzkie Świętokrzyskie Podkarpackie Małopolskie Śląskie Opolskie Dolnośląskie