Startuj z nami!

www.szkolnictwo.pl

praca, nauka, rozrywka....

mapa polskich szkół
Nauka Nauka
Uczelnie Uczelnie
Mój profil / Znajomi Mój profil/Znajomi
Poczta Poczta/Dokumenty
Przewodnik Przewodnik
Nauka Konkurs
uczelnie

zamów reklamę
zobacz szczegóły
uczelnie

Mechanika statystyczna

Mechanika statystyczna

Mechanika klasyczna
\mathbf{F} = \frac{\mathrm{d}}{\mathrm{d}t}(m \mathbf{v})
II zasada dynamiki Newtona
Wprowadzenie
Historia
Aparat matematyczny
Koncepcje podstawowe
Przestrzeń  · Czas  · Prędkość  · Szybkość  · Masa  · Przyspieszenie  · Grawitacja  · Siła  · Popęd  · Moment siły / Moment / Para sił  · Pęd  · Moment pędu  · Bezwładność  · Moment bezwładności  · Układ odniesienia  · Energia  · Energia kinetyczna  · Energia potencjalna  · Praca  · Praca wirtualna · Zasada d'Alemberta
Znani uczeni
Isaac Newton  · Jeremiah Horrocks  · Leonhard Euler  · Jean Le Rond d'Alembert  · Alexis Clairaut  · Joseph Louis Lagrange  · Pierre Simon de Laplace  · Henri Poincaré  · Pierre Louis Maupertuis  · William Rowan Hamilton  · Siméon Denis Poisson

Mechanika statystyczna (lub fizyka statystyczna) to gałąź fizyki , zajmująca się układami wielu oddziałujących ciał. Specyfiką tej teorii jest jej metoda. Poszczególne ciała są bowiem opisane przez zmienne losowe . Obliczenia prowadzone w ramach mechaniki statystycznej dotyczą średnich z tych zmiennych z wykorzystaniem metod statystycznych . Fizyczną podstawą mechaniki statystycznej jest termodynamika fenomenologiczna .

Z mechaniki statystycznej można wydzielić teorię stanów równowagi termodynamicznej . Ta teoria jest daleko bardziej rozwinięta, niż teoria nierównowagowa. Powszechnie używa się tu tzw. formalizmu sumy statystycznej. Sama suma statystyczna nie ma znaczenia fizycznego, natomiast jest wielkością użyteczną do obliczania wielkości fizycznych. Recepta na obliczenie sumy statystycznej dla danego układu jest na ogół uważana za równoznaczną z określeniem jego własności równowagowych.

Równowagowa mechanika statystyczna korzysta z kluczowego założenia, że prawdopodobieństwo pozostawania przez układ w danym stanie zależy tylko od energii tego stanu. Stan równowagi jest więc stanem, w którym informacja o przeszłości układu nie jest istotna.


Spis treści

Entropia mikroskopowa, czynnik Boltzmanna i suma statystyczna

Podstawą mechaniki statystycznej (fizyki statystycznej) jest definicja entropii pochodząca od Boltzmanna :

Entropia makroskopowa układu jest proporcjonalna do logarytmu liczby mikroskopowych stanów układu.

Współczynnik proporcjonalności oznaczany przez k nazywany jest stałą Boltzmanna . Z tej definicji wynika, że gdy układ w stanie mikroskopowym o energii E jest w równowadze termicznej z termostatem o temperaturze T (β=1/kT) to prawdopodobieństwo tego stanu jest proporcjonalne do

\exp\left(-\beta E\right)

tą wielkość nazywamy czynnikiem Boltzmanna. Te prawdopodobieństwa wysumowane po wszystkich stanach mikroskopowych muszą dać jedność. Pozwala to zdefiniować sumę statystyczną :

Z = \sum_i \exp\left(-\beta E_i\right)

gdzie Ei jest energią i-tego stanu mikroskopowego. Suma statystyczna jest miarą liczby stanów dostępnych przez układ fizyczny. Prawdopodobieństwo znalezienia się układu w poszczególnym stanie (i) w temperaturze T z energią Ei jest równe

p_i = \frac{\exp(-\beta E_i)}{Z}

Związki z termodynamiką

Suma statystyczna może posłużyć do wyliczenia wartości oczekiwanej (średniej) dowolnej mikroskopowej wielkości. Tak dla przykładu, średnia mikroskopowa energia E jest interpretowana jako energia wewnętrzna (U) w termodynamice. Tak więc,

\langle E\rangle={\sum_i E_i e^{-\beta E_i}\over Z}=-{dZ\over d\beta}/Z

wraz z interpretacją <E> jako U, daje następującą definicje energii wewnętrznej :

U\colon = -{d\ln Z\over d \beta}

Entropię określamy z wzoru ( entropia Shannona )

{S\over k} = - \sum_i p_i \ln p_i = \sum_i {e^{-\beta E_i}\over Z}(\beta E_i+\ln Z) = \ln Z + \beta U

który daje

-\frac{\ln(Z)}{\beta} = U - TS = F

gdzie F jest energia swobodną układu fizycznego, stąd

Z=e^{-\beta F}\,

Mając zdefiniowane podstawowe potencjały termodynamiczne U ( energię wewnętrzną ), S ( entropię ) i F ( energię swobodną ) można otrzymać wszystkie wielkości termodynamiczne opisujące układ fizyczny.

Zmienna liczba cząstek

W przypadku gdy liczba cząstek nie jest zachowana, należy wprowadzić potencjał chemiczny , μj, j = 1,...,n i zamienić sumę statystyczną na

Z = \sum_i \exp\left(\beta \left[\sum_{j=1}^n \mu_j N_{ij}-E_i\right ]\right)

gdzie Nij jest liczba cząstek rodzaju jth w i-tym stanie mikroskopowym.


energia swobodna Helmholtza :F = - {\ln Z\over \beta}
energia wewnętrzna :U = -\left( \frac{\partial\ln Z}{\partial\beta} \right)_{N,V}
ciśnienie :P = -\left({\partial F\over \partial V}\right)_{N,T}= {1\over \beta} \left( \frac{\partial \ln Z}{\partial V} \right)_{N,T}
entropia :S = k (\ln Z + \beta U)\,
entalpia swobodna Gibbsa :G = F+PV=-{\ln Z\over \beta} + {V\over \beta} \left( \frac{\partial \ln Z}{\partial V}\right)_{N,T}
entalpia :H = U + PV\,
ciepło właściwe (stała objętość):C_V = \left( \frac{\partial U}{\partial T} \right)_{N,V}
ciepło właściwe (stałe ciśnienie):C_P = \left( \frac{\partial U}{\partial T} \right)_{N,P}
potencjał chemiczny :\mu_i = -{1\over \beta} \left( \frac{\partial \ln Z}{\partial N_i} \right)_{T,V,N}

To samo z użyciem zespołu wielkiego kanonicznego:

U = \sum_i E_i \frac{\exp(-\beta (E_i-\sum_j \mu_j N_{ij}))}{Z}
N_j = \sum_i N_{ij} \frac{\exp(-\beta (E_i-\sum_i \mu_j N_{ij}))}{Z}


energia swobodna Gibbsa :G = - {\ln Z\over \beta}
energia wewnętrzna :U = -\left( \frac{\partial\ln Z}{\partial\beta} \right)_{\mu}+\sum_i{\mu_i\over\beta}\left({\partial \ln Z\over \partial \mu_i}\right )_{\beta}
liczba cząstek:N_i={1\over\beta}\left({\partial \ln Z\over \partial \mu_i}\right)_\beta
entropia :S = k (\ln Z + \beta U- \beta \sum_i \mu_i N_i)\,
energia swobodna Helmholtza :F = G+\sum_i \mu_i N_i=-{\ln Z\over \beta} +\sum_i{\mu_i\over \beta} \left( \frac{\partial \ln Z}{\partial \mu_i}\right)_{\beta}

Zobacz też


Inne hasła zawierające informacje o "Mechanika statystyczna":

Hydrobiologia ...

Analiza czynnikowa ...

Pragmatyka ...

Sprzężenie zwrotne ...

Fonologia ...

Teoria geocentryczna ...

Serhij Tihipko ...

Wiktor Janukowicz ...

Przemieszczenie ...

Fluktuacja ...


Inne lekcje zawierające informacje o "Mechanika statystyczna":

Wiązania chemiczne w świetle mechaniki kwantowej (plansza 3) ...

Z czasownikiem per Ty (plansza 8) ...

Kinematyka (plansza 3) ...





Zachodniopomorskie Pomorskie Warmińsko-Mazurskie Podlaskie Mazowieckie Lubelskie Kujawsko-Pomorskie Wielkopolskie Lubuskie Łódzkie Świętokrzyskie Podkarpackie Małopolskie Śląskie Opolskie Dolnośląskie