Startuj z nami!

www.szkolnictwo.pl

praca, nauka, rozrywka....

mapa polskich szkół
Nauka Nauka
Uczelnie Uczelnie
Mój profil / Znajomi Mój profil/Znajomi
Poczta Poczta/Dokumenty
Przewodnik Przewodnik
Nauka Konkurs
uczelnie

zamów reklamę
zobacz szczegóły
uczelnie

Zgorzelec

Zgorzelec

Zgorzelec
Herb
Flaga
Herb Zgorzelca Flaga Zgorzelca
Województwo dolnośląskie
Powiat zgorzelecki
Gmina
• rodzaj
Zgorzelec
miejska
Założono X wiek
Prawa miejskie 1303
Burmistrz Rafał Gronicz
Powierzchnia 15,88 km²
Ludność (2009)
•  liczba
•  gęstość

32 024[1]
2 026,2 os./km²
Strefa numeracyjna
+48 75
Kod pocztowy 59-900 do 59-903
Tablice rejestracyjne DZG
Położenie na mapie Polski

Zgorzelec
51°09'01″N 15°00'31″E / 51.15028, 15.00861 Na mapach: 51°09'01″N 15°00'31″E / 51.15028, 15.00861
TERC
( TERYT )
5020125021
SIMC 0936546
Miasta partnerskie Avion
Görlitz
Mirhorod
Nausa
Urząd miejski
ul. Domańskiego 7
59-900 Zgorzelec
Strona internetowa miasta

Zgorzelec ( łac. Gorlicium, niem. , grnłuż. Zhorjelc, dlnłuż. Zgórjelc cz. Zhořelec) – miasto przygraniczne w województwie dolnośląskim , w polskiej części Łużyc Górnych , na prawym brzegu Nysy Łużyckiej , w Obniżeniu Żytawsko-Zgorzeleckim . Przed 1945 stanowiło prawobrzeżną część Görlitz . W latach 1975-1998 miasto administracyjnie należało do województwa jeleniogórskiego .

Zgorzelec jest siedzibą dwóch gmin: gminy miejskiej (miasto Zgorzelec) i gminy wiejskiej oraz powiatu ziemskiego. Miasto należy do Związku Miast Polskich .

Według danych z 30 czerwca 2009 miasto liczyło 32 024 mieszkańców.

Spis treści

Geografia

Struktura powierzchni

Według danych z roku 2002 [2] Zgorzelec ma obszar 15,86 km² (1586 ha ), w tym:

  • użytki rolne: 40%
  • użytki leśne: 3%

Miasto stanowi 1,89% powierzchni powiatu.

Demografia

Dane z 30 czerwca 2004[3]:

OpisOgółemKobietyMężczyźni
jednostkaosób %osób %osób %
populacja33 27810017 42252,415 85647,6
gęstość zaludnienia
(mieszk./km²)
2098,21098,5999,7

Dane z 31 marca 2009

Liczba mieszkańców: 32487[4]

Według danych z roku 2002 [5] średni dochód na mieszkańca wynosił 1234,76 zł.

Toponimika miasta

Nazwę miasta utworzono najprawdopodobniej od czasownika "gořeti" tj. gorzeć, palić, płonąć – pierwotnie osadnictwo wiązało się z wypaleniem lasu.

Nazwy pojawiające się w najstarszych dokumentach[6]

Widok miasta "Gorlitz" od wschodu, 1575
Mapa miasta "Goerlitz" i jego przedmieścia z 1750
  • Yzcorelik, Yzcorzelik – ( 1126 )
  • Drewnow, Drzewniow, Yzhorelik – ( 1131 )
  • Gorliz, Gorlic – ( 1238 )
  • Zgorliz – ( 1241 )
  • Goerlitcz, Goerlitz – ( 1266 )
  • Gorlicz – ( 1301 )
  • Gorlitz – ( 1322 )
  • Gerlicz – ( 1378 )
  • Gurlicz – ( 1384 , 1456 )
  • Garlicz – ( 1429 )
  • Gorlicze – ( 1430 )
  • Gorlitcz – ( 1434 , 1475 )
  • Ghorlitz – ( 1443 )
  • Gorlitzsch – ( 1488 )
  • Gorlytz ( 1511 )
  • Gorlicium, Gorlcia – używane były także formy zlatynizowane
  • Ost-Görlitz[8] – (do 1946 ) nazwa prawobrzeżnej części miasta.
  • Görlitz Moys – (od 1 czerwca 1929 do 14 marca 1947 ) nazwa prawobrzeżnej południowej dzielnicy miasta.
  • Zgorzelice - nazwa polskiej części miasta w latach 1945 - 1946 [9].
  • Zgorzelec – obecna nazwa polskiej części miasta wprowadzona po II wojnie światowej obowiązująca od 19 maja 1946 [10]

Historia

Kalendarium

Zgorzelec – ul. Warszawska
Kamienica w centrum miasta

Ciekawostki

  • Barwy herbu i flagi Zgorzelca (niebiesko-żółte) są identyczne jak we fladze Górnych Łużyc , na terenie których Zgorzelec leży.

Gospodarka i infrastruktura

Komunikacja

Widok z południa. Fragment miasta z mostem kolejowym na Nysie Łużyckiej ( Linia kolejowa E 30 ).

Zgorzelec leży na trasie europejskiej E40 , która łączy francuskie Calais z kazachskim Ridder . Jej elementem jest biegnąca od byłego przejścia granicznego w Jędrzychowicach autostrada A4 . Połączona ona jest węzłem autostradowym z drogą krajową nr 94 . Ważnym traktem komunikacyjnym jest również droga krajowa nr 30 łącząca Zgorzelec z Jelenią Górą . Ponadto przez samo miasto przebiega droga wojewódzka nr 317 oraz prowadząca do przejścia granicznego Bogatynia-Kunratice droga wojewódzka nr 352 . Miasto posiada jedną linię autobusową nr 50, obsługiwaną przez PPKS sp. z o.o. w Zgorzelcu. Dawniej miasto posiadało sieć tramwajową , planowana jest reaktywacja tego transportu miejskiego.

Przez Zgorzelec przebiegają dwie niezelektryfikowane linie kolejowe: Linia kolejowa E 30 (stanowiąca część III Paneuropejskiego Korytarza Transportowego z Drezna do Lwowa) oraz linia kolejowa nr 274 (Wrocław Świebodzki - Jelenia Góra - Görlitz). Na terenie miasta znajdują się dwie stacje kolejowe : Zgorzelec Miasto oraz Zgorzelec . Budynek dworca Zgorzelec-Miasto jest obecnie nieczynny i zdewastowany. Na terenie miasta znajdują się 3 wiadukty kolejowe oraz jeden drogowy.

Edukacja

LO im. Braci Śniadeckich w Zgorzelcu
  • przedszkola (8)
  • szkoły podstawowe (3) Publiczne: Numer 2, Numer 3, Numer 5
  • gimnazja (4) Publiczne: Numer 1, Numer 2, Numer 3. Niepubliczne: Niepubliczne Gimnazjum Łużyckie
  • szkoły średnie (4): LO im. Braci Śniadeckich, Zespół Szkół Zawodowych i Licealnych im. Górników i Energetyków Turowa, Zespół Szkół Ponadgimnazjalnych im. E. Plater, Zespół Szkół Zawodowych im. Boh. II Armii Wojska Polskiego
  • szkoły wyższe (2)
  • szkoły muzyczne (1)

Opieka zdrowotna

Na terenie miasta świadczenia zdrowotne zapewniają[]:

Kultura i sztuka

Dom Jakuba Böhme przy ul. Daszyńskiego 12

Architektura

Zabytki w mieście:

Instytucje kulturalne

  • Miejski Dom Kultury , Biblioteka Miejska w Zgorzelcu, Państwowa Szkoła Muzyczna I i II stopnia, Muzeum Łużyckie, Młodzieżowa Orkiestra Mandolinistów, Grupa Teatralna "Widziadło", Dziecięcy Teatr Baśni.
  • W mieście działa kino "PoZa NoVa".

Sport i rekreacja

Głównym obiektem sportowym jest Centrum Sportowo-Rekreacyjne, w którego skład wchodzą: dwa boiska do piłki nożnej, kompleks boisk o nawierzchni sztucznej, hala sportowa, basen kryty, basen odkryty, korty tenisowe, siłownia, sauna, gabinet odnowy biologicznej, hala sportowa przy ul. Traugutta[].

Miejski basen i stadion sportowy

Kluby i zespoły

Droga świętego Jakuba

Przez miasto przebiega Dolnośląska Droga św. Jakuba odcinek szlaku pielgrzymkowego do grobu św. Jakuba w Santiago de Compostela w Hiszpanii .

Media lokalne

W latach 90. istniało również Radio Frem (90.6 fm) oraz Zgorzelecka Telewizja Lokalna (ZTL).

Kościół św. Jadwigi Śląskiej w Zgorzelcu

Media regionalne o charakterze ponadmiejskim poruszające problemy miasta Zgorzelca:

  • Gazeta Wojewódzka
  • Telewizja Łużyce
  • internetowe Radio TRI

Kościoły i związki wyznaniowe

Na terenie miasta funkcjonuje 5 parafii rzymskokatolickich , które wchodzą w skład dekanatu zgorzeleckiego . W mieście znajduje się także prawosławna parafia św. Równych Apostołom Konstantyna i Heleny , parafia luterańska , zbór zielonoświątkowy ARKA, zbór baptystów oraz zbór Świadków Jehowy .

Panoramy miasta

Panorama Zgorzelca – Przedmieście Nyskie
Panorama Zgorzelca Fotografia z powietrza

Zobacz też

Przypisy

  1. Ludność. Stan i struktura w przekroju terytorialnym
  2. Portal Regionalny i Samorządowy REGIOset ( pol. ). regioset.pl. [dostęp 2010-09-14].
  3. Baza Demograficzna – Tablice predefiniowane – Wyniki badań bieżących; Stan i struktura ludności; Ludność według płci i miast ( pol. ). GUS . [dostęp 2010-09-14].
  4. PKW – Rejestr wyborców województwa dolnośląskiego (dane meldunkowe)
  5. Portal Regionalny i Samorządowy REGIOset ( pol. ). regioset.pl. [dostęp 2010-09-14].
  6. Waldemar Bena, Polskie Górne Łużyce: przyroda, historia, zabytki, Wyd. F. H. Agat, Zgorzelec 2003,
  7. 7,0 7,1 Codex diplomaticus Lusatiae superioris, tom I
  8. PolandPoland.com ( ang. ) Niemieckie nazwy polskich miast [Dostęp: 2009-04-17]
  9. Historia powiatu ( pol. ). powiat.zgorzelec.pl. [dostęp 30 sierpnia 2010].
  10. M.P. z 1946 r. Nr 44, poz. 85 M.P. 1946 nr 44 poz. 85 Zarządzenie Ministrów: Administracji Publicznej i Ziem Odzyskanych z dnia 7 maja 1946 r. o przywróceniu i ustaleniu urzędowych nazw miejscowości.
  11. M.P. z 1947 r. Nr 37, poz. 297 M.P. 1947 nr 37 poz. 29 Rozporządzenie Ministrów: Administracji Publicznej i Ziem Odzyskanych z dnia 15 marca 1947 r. o przywróceniu i ustaleniu urzędowych nazw miejscowości.
  12. Descriptio civitatum et regionum ad septentrionalem plagam Danubii
  13. Waldemar Bena. Szlakiem grodzisk słowiańskich i średniowiecznych zamków
  14. Krzysztof Jaworski "ARCHEOLOGIA ŻYWA" Nr 2 (36)2006
  15. * Szkice Górnołużyckie tom 2 W. Bena, U. Zubrzycka, P. Zubrzycki, K. Fokt, ISSN   1642-5529 , Zgorzelec 2004
  16. wg Encyclopædia Britannica 1303 rok. wg PWN ok. 1215 roku
  17. Nicolas Cage w Zgorzelcu ( pol. ). [dostęp 29 sierpnia 2009].
  18. Gorlice ( pol. ). [dostęp 26 sierpnia 2008].

Bibliografia

  • Zbyszek Dobrzyński, Krzysztof Fokt: Pod stuletnią kopułą. Zgorzelec: Oficyna Wydawnicza "Obrzeża", 2003. . 
Linki zewnętrzne
Linki zewnętrzne


Inne hasła zawierające informacje o "Zgorzelec":

Pogórze Izerskie ...

Wrocław ...

Tramwaj ...

Festiwal filmowy ...

Karol IV Luksemburski ...

Polskie odpowiedniki niemieckich nazw geograficznych Wittstock (miejscowość, Niemcy) Wyszomierz : Wismar (miejscowość, Niemcy) Z Zagrodzie : Sagard (miejscowość, Niemcy) Zające : Sanitz (miejscowość, Niemcy) Zgorzelec , Zgorzelice: Görlitz (miejscowość, Niemcy) Zieleń : Sellin (miejscowość, Niemcy)Złokomorów → Komorów Zurych : Zürich (miejscowość, ...

Jelenia Góra ...

Kurhan ...

Rzut oszczepem Trafas Schöller Namysłów 17 września 2000 Runaway Bay2.84,95 m Rajmund Kółko Skra Warszawa 17 czerwca 2001 Warszawa 3.84,85 m Adrian Markowski Osa Zgorzelec 1 sierpnia 2009 Bydgoszcz 4.84,76 m Igor Janik AZS AWF Gdańsk 19 września 2008 Ustka 5.82,34 m Grzegorz Krasiński Skra Warszawa 13 ...

Police ...


Inne lekcje zawierające informacje o "Zgorzelec":

Przemysł przetwórczy w Polsce (plansza 10) Wałbrzych, Świdnica, Jelenia Góra, Dzierżoniów, Bielawa, Bolesławiec, Lubań, Kłodzko, Nowa Ruda, Zgorzelec, Bogatynia ...

133. Procesy integracji i dezintegracji oraz współpraca międzynarodowa (plansza 16) Olszynie) i ratowania środowiska tego regionu. Dzięki środkom UE region buduje autostradę Bautzen-Görlitz-Zgorzelec-Bolesławiec. Na terenie Polski, w latach 1993-2002 powstało 12 euroregionów, których obecnie ...





Zachodniopomorskie Pomorskie Warmińsko-Mazurskie Podlaskie Mazowieckie Lubelskie Kujawsko-Pomorskie Wielkopolskie Lubuskie Łódzkie Świętokrzyskie Podkarpackie Małopolskie Śląskie Opolskie Dolnośląskie