Polski krzyż św. Andrzeja jednotorowy (G-3: krzyż św. Andrzeja przed przejazdem kolejowym jednotorowym

Polski krzyż św. Andrzeja wielotorowy (G-4: krzyż św. Andrzeja przed przejazdem kolejowym wielotorowym)

Przejazd kolejowy kat. A w Leżajsku, na linii kolejowej nr 68 Lublin - Przeworsk

Przejazd kolejowy w Finlandii

Przejazd kolejowy niestrzeżony

Przejazd kolejowy to jednopoziomowe skrzyżowanie toru kolejowego z drogą . Jeśli z torem krzyżuje się chodnik , to takie skrzyżowanie nazywa się przejściem kolejowym. Przejazdy i przejścia umożliwiają bezpieczne przekraczanie linii kolejowych, choć obecnie na ważnych drogach i liniach kolejowych o dużym natężeniu ruchu dąży się do budowy wiaduktów . Przejazd kolejowy musi spełniać warunki techniczne, dotyczące widoczności, oświetlenia, pochylenia drogi przy podjeździe do przejazdu, kąta skrzyżowania drogi z torem i inne.

Przejazdy dzielą się na jedno- i wielotorowe. Mogą być niestrzeżone, strzeżone z miejsca (przez pracownika kolei - dróżnika przejazdowego ), ewentualnie strzeżone z odległości (np. przez pracownika nastawni ).

W Polsce przejazdy kolejowe dzielą się na sześć kategorii:

• A - przejazdy strzeżone z miejsca lub odległości, wyposażone w rogatki zamykające całą szerokość jezdni i chodnik, ewentualnie wyposażone dodatkowo w sygnalizację świetlną. Takie przejazdy stosuje się na najważniejszych drogach i najbardziej obciążonych liniach.
• B - przejazdy z samoczynną sygnalizacją świetlną i półrogatkami (zamykającymi prawy pas ruchu zaporami, umożliwiającymi zjazd z przejazdu pojazdom, które znalazły się na nim w momencie rozpoczęcia zamykania ruchu). Stosowane na mniej obciążonych liniach, na których nie ma konieczności wyznaczania pracownika do strzeżenia przejazdu.
• C - przejazdy bez urządzeń w poprzek drogi, wyposażone w sygnalizację świetlną samoczynną bądź obsługiwaną przez pracownika). Znajdują w miejscach, gdzie mimo stosunkowo niewielkiego ruchu potrzebne są zabezpieczenia przed wypadkami.
• D - pozbawione urządzeń ostrzegawczych, przejazdy oznaczone jedynie znakami drogowymi. Tego rodzaju skrzyżowania znajdują się w miejscach o niewielkim ruchu i dobrej widoczności, umożliwiającej stwierdzenie kierującemu pojazdem, czy zbliża się pociąg.
• E - przejścia kolejowe, wyposażone w barierki i konstrukcje (tzw. labirynty), wymuszające na pieszym sprawdzenie, czy w obu kierunkach nie widać zbliżającego się pociągu.
• F - niepubliczne przejazdy i przejścia, zasadniczo zamknięte dla ruchu i otwierane na życzenie kierującego. Ta zapora posiada kłódkę i jest dostępna dla właściciela np. do lokomotywowni .

Przejazdy kolejowe można podzielić ze względu na ilość torów:

• jednotorowe,
• wielotorowe.

Na przejazdach kolejowych stosowane są urządzenia zabezpieczające: rogatki i półrogatki, i ostrzegawcze: sygnalizacja świetlna i dźwiękowa. Na przejazdach obsługiwanych z odległości stosowany jest nadzór telewizji przemysłowej . Przejazdy kategorii B i C są nierzadko chronione tarczami ostrzegawczymi przejazdowymi, informującymi maszynistę pojazdu trakcyjnego o działaniu bądź awarii urządzeń ostrzegawczych.

Kierowca zbliżający się do przejazdu kolejowego ma obowiązek zachować szczególną ostrożność, zaś maszynista pociągu jest obowiązany podczas zbliżania się do przejazdu (a w złych warunkach widoczności także w czasie przejeżdżania przez przejazd) do podawania syreną sygnału "Baczność!".

Obecnie prowadzona jest kampania Bezpieczny przejazd , która propaguje wśród kierowców i pieszych, oraz rowerzystów i innych uczestników ruchu wzorce prawidłowego zachowania się na przejazdach kolejowych lub przejściach.

Zobacz też

• rogatka
• .
• przejście kolejowe

Linki zewnętrzne

• Kategorie przejazdów na stronie Bezpieczny Przejazd ( PKP PLK S.A. )
• Oficjalna strona kampanii Bezpieczny Przejazd by można było zachować ostrożność na przejazdach i przejściach kolejowych
• Systemy nawierzchni szynowych stosowane na przejazdach kolejowych