Przełęcz Lubawska (czes. Libavské sedlo, niem. Liebauer Pass) – przełęcz na wysokości 516 m n.p.m. w północno-środkowych Czechach , w Sudetach , między Sudetami Środkowymi a Sudetami Zachodnimi , w hradeckim kraju czes. královéhradecký kraj.

Przełęcz położona jest po stronie czeskiej ok. 6,7 km na południowy zachód od Lubawki , w południowej części Bramy Lubawskiej (czes. Králvecké sedlo) będącej jednostką orograficzną Kotliny Kamiennogórskiej .

Przełęcz Lubawska to powszechnie używana nazwa rozległej wierzchowiny Bramy Lubawskiej, położonej na wysokości 500-550 m n.p.m. Miejsce to nie przypomina ukształtowaniem przełęczy. Właściwa przełęcz znajduje się na wysokości 516 m n.p.m. i leży ok. 2,5 km na południe od granicy polsko-czeskiej , poniżej czeskiej miejscowości Královec .  Jest to przełęcz górska o niezbyt stromych skrzydłach i prawie poziomych podejściach stanowiąca wyraźne, rozległe, śródgórskie obniżenie w Bramie Lubawskiej połóżonej między Sudetami Zachodnimi a Sudetami Środkowymi, tworząc naturalną granicę pomiędzy nimi a zarazem jest największym obniżeniem w całym paśmie Sudetów. Oś przełęczy przebiega południkowo. Przez przełęcz przechodzi dział wodny oddzielający zlewisko morza Bałtyckiego od Morza Północnego . Środkiem przełęczy płynie na północ potok Czarnuszka (czes.Cerny potok) prawy dopływ Bobru , która źródło ma po polskiej stronie na zachodnim skrzydle przełęczy pod Szczepanowskim Grzbietem . Wschodnim skrzydłem powyżej przełęczy równolegle do jej osi prowadzi droga asfaltowa i tor kolejowy. Na północ od przełęczy na drodze łączącej Kamienną Górę z Trutnov do 21 grudnia 2007 znajdowało się znane przejście graniczne drogowe oraz małe kolejowe dla ruchu towarowego do Czech . Najbliższe otoczenie przełęczy zajmują tereny zurbanizowane, pozostałą część przełęczy w większości zajmują łąki i obszary rolnicze.

Inne

• Pierwszy pociąg przez przełęcz przejechał w dniu 29 grudnia 1869 r.
• W przeszłości przełęcz w związku z militarną cechą obniżenia stanowiła strategiczne przejście i miała największe znaczenie. Obecnie częściej w ruchu drogowym i kolejowym wykorzystywany jest szlak biegnący przez Kotlinę Kłodzką i Przełęcz Międzyleską oraz droga między Kudową-Zdrojem i czeskim Náchodem .
• Przełęcz odegrała ważną rolę w okresie Wojen husyckich .
• W czeskim nazewnictwie spotyka się nazwę przełęczy Královecký průsmyk

Komunikacja

Przez przełęcz prowadzą:

• droga z Kamiennej Góry do Trutnova
• szlak kolejowy z Jeleniej Góry do Republiki Czeskiej.

Turystyka

Przez przełęcz prowadzi szlak turystyczny :

• – fragment zielonego szlaku granicznego prowadzący z pasma górskiego Zawory do Kowar .

Bibliografia